Του Νίκου Σβέρκου
Αν ένα άγαλμα προορίζεται για να υπενθυμίζει το έργο μιας σημαντικής ιστορικής προσωπικότητας, τότε η κατεδάφισή του είναι μια κίνηση με κορυφαίο συμβολισμό: αποσκοπεί στη «διαγραφή» του παρελθόντος, τον εξευτελισμό του πολιτικού αντιπάλου, την εγκαθίδρυση ενός εκδικητικού και μισαλλόδοξου καθεστώτος, που εφαρμόζει ακριβώς όσα καταλόγισε στο προηγούμενο. Στη μετα-σοβιετική εποχή εκατοντάδες αγάλματα του Βλαντίμιρ Ιλιτς Λένιν, του ανθρώπου που οδήγησε τους προλετάριους στην Οκτωβριανή Επανάσταση, κατεδαφίστηκαν ή διαλύθηκαν με την προτροπή των νέων πολιτικών εξουσιών. Η προπαγάνδα μέσω συμβολισμών ακολουθεί όμως κυκλικές διαδρομές και τους τελευταίους μήνες δύο ιστορικά αγάλματα του Λένιν «έπεσαν» υπό τις ιαχές των φασιστικών και ναζιστικών ομάδων που πρωταγωνιστούν στο πολιτικό σκηνικό της Ουκρανίας. Η «Εφ.Συν.» αναζήτησε φωτογραφικό υλικό από αντίστοιχες κατεδαφίσεις μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού σε μια μάταιη προσπάθεια να διαλυθεί «το φάντασμα που πλανιέται πάνω από την Ευρώπη».
Αύγουστος 1941. Σοβιετικοί αιχμάλωτοι παρατηρούν τις ζημιές που προξένησαν οι ναζί σε άγαλμα του Λένιν στο Μινσκ. Το ύψους επτά μέτρων άγαλμα κατεδαφίστηκε από τους εισβολείς με τη χρήση σκοινιών, ένα από τα οποία άφησαν επίτηδες τυλιγμένο στον λαιμό του. Το συγκεκριμένο άγαλμα φιλοτεχνήθηκε από τον Μάτβι Μάνιζερ και αναστηλώθηκε τον Μάιο του 1945. Βρίσκεται ακόμα στην ίδια τοποθεσία, στην πλατεία Ανεξαρτησίας στο κέντρο του Μινσκ.
Την 1η Απριλίου του 2009 φασιστική οργάνωση έβαλε βόμβα στο άγαλμα του Λένιν έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό της Αγίας Πετρούπολης, εκεί όπου μίλησε ο κομμουνιστής ηγέτης μετά την επιστροφή του από την εξορία. Το άγαλμα αποκαταστάθηκε το 2013.
Η τραγουδίστρια Σερ, γεννημένη Σαρκισιάν, ποζάρει πάνω στο (αποκεφαλισμένο) άγαλμα του Λένιν εν έτει 1993. Δυο χρόνια πριν οι αρχές της αρμενικής πόλης αποφάσισαν, επικαλούμενοι τον αρχιτεκτονικό ανασχεδιασμό της πλατείας, να κατεδαφίσουν το άγαλμα που φτιάχτηκε το 1940 και θεωρούνταν το ομορφότερο του είδους. Το βάθρο του διαλύθηκε το 1996
Στις 28 Σεπτεμβρίου οι δράστες είναι οι ίδιοι. Μπορεί η σκηνή να θυμίζει τη Βαγδάτη, αλλά η ανατροπή του μεγαλύτερου μνημείου για τον Λένιν στην Ουκρανία εκτυλίχθηκε στο Χάρκοβο. Οι εύθραυστες ισορροπίες στην περιοχή ανάγκασαν τον υπουργό Εσωτερικών να πει ότι θα ασκηθούν διώξεις.
Αύγουστος του 1991 και από την πλατεία Λουκίσκες στο Βίλνιους της Λιθουανίας απομακρύνεται το άγαλμα του Λένιν που έστεκε εκεί από το 1953
Μάρτιος 1990 και Ρουμάνοι «γρονθοκοπούν» το άγαλμα του Λένιν που βρισκόταν στο Βουκουρέστι και το οποίο έπειτα «αποκεφαλίστηκε». Ο δήμαρχος της πόλης θέλησε να το πουλήσει έναντι ενός εκατομμυρίου δολαρίων και σε περίπτωση που δεν βρισκόταν αγοραστής, θα το έλιωνε. Οι φήμες ανέφεραν ότι πουλήθηκε ως υλικό μετάλλου σε χώρα του Τρίτου Κόσμου ή ότι αγοράστηκε από μουσείο της Ιαπωνίας. Τελικά επέστρεψε στη θέση του, αλλά χωρίς το κεφάλι. Από τον λαιμό του αγάλματος ξεφυτρώνουν πια λουλούδια, θυμίζοντας τη Λερναία Υδρα.
Στις 8 Δεκεμβρίου του 2013 Ουκρανοί φασίστες, ανεμίζοντας τις σημαίες του ναζιστικού Δεξιού Τομέα και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έριξαν το άγαλμα του Λένιν στο Κίεβο. Στη θέση του έβαλαν την επόμενη μέρα μια χρυσή λεκάνη τουαλέτας
Γερμανοί εργάτες διαλύουν το σώμα του αγάλματος 19 μέτρων που δέσποζε στο Βερολίνο, ενώ το κεφάλι μεταφέρεται με γερανό. Πρόσφατα σπουδαστές σχολών καλών τεχνών ζήτησαν να εκτεθεί το άγαλμα σε μουσείο, ωστόσο οι αρχές αποκάλυψαν ότι διαλύθηκε σε κομμάτια και θάφτηκε σε μια χωματερή, αφού μετά την πτώση του Τείχους εξαιρέθηκε από τον νόμο για την προστασία των μνημείων
