ΜΙΛΑΝΟ Του ανταποκριτή μας Θεόδωρου Ανδρεάδη – Συγγελάκη

H διάσκεψη για την απασχόληση ολοκληρώθηκε τελικά χωρίς θεαματικές εκπλήξεις, με απόλυτο σεβασμό στις προβλέψεις. Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι υποσχέθηκε ότι η χώρα του δεν πρόκειται να ξεπεράσει το 3% στη σχέση ελλείμματος – ΑΕΠ, έστω και αν υποστηρίζει τη Γαλλία στην τριετή αναβολή που αποφάσισε να πάρει, με απόλυτα αυτόνομο τρόπο, στην πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Από τη μεριά της, η Ανγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι «το ευρωπαϊκό πρόγραμμα επενδύσεων είναι σημαντικό και το σημαντικότερο είναι να γίνουν οι σωστές επενδύσεις».

Ολοι, κατά κάποιον τρόπο, έπαιξαν τον ρόλο τους, κάτι που θα συνέβαινε όμως ούτως ή άλλως και στις επόμενες συνόδους κορυφής, χωρίς την ανάγκη να οργανωθεί μια ξεχωριστή διάσκεψη. Ο Ολάντ χαρακτήρισε «απόλυτη προτεραιότητα για όλους» τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ ο Σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς επέμεινε ότι «δεν μπορεί να επιτευχθεί καμία δημοσιονομική προσαρμογή αν δεν τύχει στήριξης η ανάπτυξη».

Στο Μιλάνο, όμως, δεν ήταν παρών ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Δεν έχει αναλάβει ακόμη καθήκοντα, αλλά θα είχε ενδιαφέρον να εξηγήσει πού ακριβώς θα βρει τα τριακόσια δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις, τα οποία υποσχέθηκε πριν εκλεγεί επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο Αντώνης Σαμαράς παραδέχτηκε ότι είναι «ο πρωθυπουργός της χώρας με τους υψηλότερους δείκτες ανεργίας ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης», αλλά δήλωσε αισιόδοξος, διότι θεωρεί ότι «οι Ελληνες κατάφεραν και έστριψαν το καράβι στον δρόμο της ανάπτυξης».

Πρωτιά στην ανεργία

Ο Ελληνας πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι η ανεργία στη χώρα, παρ’ όλο που είναι η μεγαλύτερη των είκοσι οκτώ χωρών της Ενωσης, «κινείται σε πτωτική πορεία» και αναφέρθηκε στα μέτρα που έχει υιοθετήσει ώς τώρα η κυβέρνησή του.

Ως προς τη γενικότερη λογική της διάσκεψης, είναι σαφές ότι το Βερολίνο συνεχίζει να απαιτεί «μεταρρυθμίσεις» (δηλαδή πιο φτηνή εργασία και πιο εύκολες απολύσεις), έστω και αν όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι επιμένουν και εξηγούν ότι οι όποιες παρεμβάσεις στο εργασιακό δεν μπορούν να γίνουν σε περίοδο οικονομικής ύφεσης.

Από την άλλη, ο Ματέο Ρέντσι ήθελε να αποδείξει ότι με την ιταλική προεδρία η Ευρώπη αρχίζει να αλλάζει κατεύθυνση ή, τουλάχιστον, να δείχνει μεγαλύτερη ευαισθησία στα τεράστια κοινωνικά προβλήματα που έχουν προκύψει.

Χωρίς επιπλέον κονδύλια, όμως, είναι δύσκολο να γίνει η όποια «στροφή». Φτάνει να σκεφτεί κανείς ότι μόνο στην Ιταλία για την ουσιαστικότερη προστασία των εποχικών και μη μόνιμων εργαζομένων θα χρειάζονταν γύρω στα δεκαπέντε δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η κυβέρνηση του πρώην δημάρχου της Φλωρεντίας διαθέτει μόλις το ένα δέκατο του ποσού.

Από τη χθεσινή ημέρα, μένουν οι εικόνες της κινητοποίησης εργαζομένων, φοιτητών και ανέργων έξω από το μέγαρο της έκθεσης του Μιλάνου που φιλοξένησε τη διάσκεψη. Ο επικεφαλής του συνδικάτου εργατών Cgil Fiom, Μαουρίτσιο Λαντίνι, προειδοποίησε ότι είναι έτοιμος να προχωρήσει, με τις εκατοντάδες χιλιάδες εγγεγραμμένους του συνδικάτου, σε κατάληψη των ιταλικών βιομηχανιών.

Ο Λαντίνι πρόσθεσε ότι «η Cgil- Fiom δεν πρόκειται να δεχτεί ποτέ τη μείωση μισθών που επιδιώκει ο Ρέντσι, αλλά αντιθέτως θα συνεχίσει να ζητά διεύρυνση των εργασιακών δικαιωμάτων».

Είναι σαφές ότι για να λυθεί το τεράστιο πρόβλημα της ανεργίας απαιτείται κάτι το πολύ διαφορετικό από μια τρίωρη σύνοδο ένα φθινοπωρινό απόγευμα στο Μιλάνο. Απαιτείται, κυρίως, η κοινή βούληση, η οποία συνεχίζει να απουσιάζει από την άνιση αυτή ευρωπαϊκή πραγματικότητα.