Της Βασιλικής Τζεβελέκου
Με ομόφωνη απόφαση και με πολλούς επαίνους πέρασε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η μελέτη για τη διαμόρφωση της μόνιμης έκθεσης των ευρημάτων της ανασκαφής στο οικόπεδο Μακρυγιάννη, εκεί όπου θεμελιώθηκε το Μουσείο της Ακρόπολης. Τα 1.400 κινητά ευρήματα (ανάμεσα σε χιλιάδες άλλα) από την καρδιά των θεμελίων θα αναδειχθούν επί τόπου, συστήνοντας μια αυτόνομη ενότητα, γοητευτική και μοναδική. Θα διατρέχει περισσότερους από 40 αιώνες ζωής και θα συμπληρώνει με ιδανικό τρόπο την επίσκεψη στην Ακρόπολη και στο Μουσείο. Για πρώτη φορά οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να κατανοήσουν τη συνέχεια της ζωής που αναπτύχθηκε στη σκιά του Ιερού Βράχου από το 3000 π.Χ. έως το 1200 μ.Χ.
Ενα ελκυστικό μουσείο κάτω από το Μουσείο της Ακρόπολης θα αφηγείται την καθημερινή ζωή στη συγκεκριμένη γειτονιά. Ημιτελή έργα από εργαστήρια γλυπτικής, είδη από τη λατρεία ανατολικών θεοτήτων, πορτρέτα φιλοσόφων διασώθηκαν από την περιοχή όπου ήταν «η γειτονιά του Ηρώδη και γράφτηκε το τέλος της αρχαίας φιλοσοφίας», όπως είπε στη συνεδρίαση του ΚΑΣ ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, Δημήτρης Παντερμαλής. «Πλησιάζει ο καιρός η ανασκαφή να αποκτήσει την αυτονομία της. Είναι ένα τεράστιο έκθεμα, που ολοκληρώνει το εκθεσιακό πρόγραμμα του Μουσείου. Υπομνηματίζεται η καθημερινή ζωή της Αθήνας σε αντίθεση με την Ακρόπολη όπου έχουμε την επίσημη ζωή της πόλης».
Η συζήτηση για τη δημιουργία μιας νέας εκθεσιακής ενότητας για την ανάδειξη των ευρημάτων ξεκίνησε από το 2002, όταν διενεργούνταν δηλαδή η ανασκαφή, καθώς με αυτόν τον τρόπο «επιμηκύνεται η χρονική περίοδος την οποία προσλαμβάνει ο επισκέπτης του Ιερού Βράχου και του Μουσείου της Ακρόπολης. Διαπιστώνεται έτσι η μακρά ιστορική διάρκεια της πόλης», είπε η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟΑ Λ. Μενδώνη. Η ζωή στην περιοχή ξεκινάει από τα προϊστορικά χρόνια.
Τη μελέτη συνέταξε η Σταματίνα Ελευθεράτου, υπεύθυνη της ανασκαφής. Η έκθεση θα διαρθρώνεται σε τρεις ενότητες. Στην είσοδο θα υπάρχουν τρεις ψηφιακές εφαρμογές -μία για την κάθε ενότητα- και μία βιντεοπροβολή από την ανασκαφή. Τα αντικείμενα θα εκτεθούν σε μια τεράστια και ειδικών προδιαγραφών προθήκη 40 μέτρων και τα γλυπτά θα βρίσκονται ελεύθερα στον χώρο.
* Η περιήγηση ξεκινάει με την ενότητα «Πριν την πόλη» (3000-750 π.Χ.) με 81 εκθέματα. Μέσα από ευρήματα κεραμικής τεκμηριώνεται η οικιστική και η βιοτεχνική δραστηριότητα από την τελική Νεολιθική έως τη Μυκηναϊκή εποχή. Τα ταφικά έθιμα ανιχνεύονται από τα ευρήματα των ανασκαφών σε πέντε τάφους.
* Η δεύτερη ενότητα «Στην περιφέρεια της πόλης» (750-480 π.Χ.) με 45 εκθέματα φωτίζει την περιοχή από τα μέσα του 8ου αιώνα, με τη συγκρότηση των πρώτων οικιστικών πυρήνων, έως το 480 π.Χ. όπου η περιοχή εντάσσεται στο τειχισμένο τμήμα της πόλης με την ίδρυση του Θεμιστόκλειου τείχους.
* Η μερίδα του λέοντος ανήκει στην τρίτη ενότητα, «Ζωή στην Πόλη», με 1.109 εκθέματα, καλύπτοντας από το 480 π.Χ. ώς το 1200-1300 μ.Χ. Είναι χαρακτηριστικοί οι τίτλοι των θεματικών υπο-ενοτήτων. «Οι άνδρες στην πόλη και το σπίτι» με εκθέματα γύρω από τη δημόσια ζωή τους με επίκεντρο τα συμπόσια. «Γυναικείες υποθέσεις» για τον ρόλο της γυναίκας στο σπίτι, τη θέση της στην κοινωνία ως ελεύθερης, μετοίκου, δούλας, εταίρας, παλλακίδας. Ξεχωριστή θέση κρατάει «Η φροντίδα για το σώμα» με 40 εκθέματα, ενώ η ζωή των παιδιών από τη βρεφική έως την εφηβική ηλικία καταγράφεται στην ενότητα «Μεγαλώνοντας στη γειτονιά». Αλλες ενδιαφέρουσες ενότητες οι: «Η αξία της γραφής», «Ετοιμασία του φαγητού», «Το πολύτιμο νερό», «Εικόνες θεών», «Λατρεία και μαγεία», «Από την παλιά στη νέα θρησκεία», «Εικόνες θνητών», «Εμπορικές συναλλαγές» κ.ά.
Το χρονοδιάγραμμα της ανάδειξης της υπαίθριας έκθεσης στον χώρο της ανασκαφής θα δοθεί το επόμενο διάστημα, όταν η μελέτη θα περάσει για έγκριση από το Συμβούλιο των Μουσείων.
