Της Χαράς Τζαναβάρα

Στον… πάτο της οδικής ασφάλειας παραμένει η Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, παρά το γεγονός ότι -λόγω της οικονομικής κρίσης- έχουν μειωθεί η κυκλοφορία και εμμέσως τα τροχαία στη χώρα. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι, με βάση τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), η χώρα μας βρίσκεται στην τρίτη θέση της «μαύρης λίστας» στον δείκτη των θανάτων από τροχαία στους νέους κάτω των 25 ετών.

Το «καμπανάκι» προέρχεται από τον σύλλογο συγκοινωνιολόγων, ο οποίος -με αφορμή το τραγικό συμβάν στην Εγνατία οδό- αποκαλύπτει ότι το οικονομικό κόστος των οδικών ατυχημάτων/δυστυχημάτων για την ελληνική οικονομία ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ τον χρόνο! Ο υπολογισμός γίνεται με βάση την παραδοχή της Παγκόσμιας Τράπεζας ότι τα τροχαία «ροκανίζουν» το 1%-3% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) και σε αυτό περιλαμβάνονται το κόστος νοσηλείας, οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, οι χαμένες εργατοώρες και τα κονδύλια για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, λόγω αναπηρίας. Υπολογίζεται ότι μόνο κάθε βαρύς τραυματισμός, επιβαρύνει τις νοσηλευτικές δαπάνες κατά 30.000 ευρώ.

Προειδοποιήσεις

Οι συγκοινωνιολόγοι από τον περασμένο Μάρτιο είχαν προειδοποιήσει ότι «τα τροχαία είναι ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά προβλήματα», επικαλούμενοι τα τελευταία συγκεντρωτικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το 2012 οι νεκροί από τη συγκεκριμένη αιτία άγγιξαν το 1,3 εκατ. σε διεθνή κλίμακα. Στην Ευρώπη διαμορφώθηκαν στους 27.000 και στη χώρα μας άγγιξαν τους 1.000, αριθμός που αντιστοιχεί στον πληθυσμό μιας κωμόπολης.

Σημείωναν ότι ο αριθμός των νεκρών από τροχαία παρουσίαζε συνεχή αύξηση ώς το 2000 και έφτανε τους 2.500 κατά μέσο όρο τον χρόνο, αλλά στη συνέχεια εμφάνισε σημάδια μείωσης. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει σε πολλούς δείκτες πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Από τα επίσημα στοιχεία που προκύπτουν από την ανάλυση των τροχαίων ατυχημάτων:

*Ο αριθμός των νεκρών στη χώρα μας μειώθηκε το 2012 κατά 40% σε σχέση με το 2002, αλλά υπολείπεται σε σχέση με την Ευρώπη των 27 κρατών-μελών, όπου η μέση μείωση ήταν 48%.

*Πιο ακριβή εικόνα δίνει η αναγωγή των θανάτων που αντιστοιχούν σε κάθε εκατομμύριο κατοίκων. Στη χώρα μας αναλογούν 88 νεκροί και παρουσιάζουν μείωση 41% σε σχέση με το 2002, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 55 και έχει μείωση 50%.

*Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το στοιχείο που δείχνει ότι το 49% των νεκρών προέρχεται από τροχαία που έχουν γίνει σε κατοικημένη περιοχή, έναντι 38% στην Ευρώπη. Μάλιστα το 27% είναι μοτοσικλετιστές, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι μόλις 12%.

Θανατηφόρες συνήθειες

Οι βασικές αιτίες αυτής της εικόνας, σύμφωνα με τους συγκοινωνιολόγους, είναι η ανεπαρκής αστυνόμευση, η κακή κατάσταση του επαρχιακού οδικού δικτύου, αλλά και η μη τήρηση των κανόνων οδήγησης από τους οδηγούς. Εχει αποδειχθεί ότι πολλοί οδηγοί που εμπλέκονται σε τροχαία δεν φορούν ζώνη ασφαλείας ή κράνος, οδηγούν υπό την επήρεια αλκοόλ ή μιλούν στο κινητό. Στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών δράσεων οδικής ασφάλειας με χρονικό ορίζοντα το 2020 και με δεδομένη την οικονομική κρίση, προτείνουν τη λήψη μέτρων άμεσης αποτελεσματικότητας και χαμηλού κόστους. Μεταξύ άλλων, ζητούν τη δημιουργία κεντρικής δημόσιας αρχής με συνολική ευθύνη για το πρόγραμμα ασφάλειας, καλύτερη αστυνόμευση στα «μελανά» σημεία του οδικού δικτύου με τη χρήση νέων τεχνολογιών (κάμερες, κ.λπ.), επανασχεδιασμό της κυκλοφορίας στις πόλεις με προτεραιότητα στον πεζό και όχι στα τροχοφόρα. Θετικά θα βοηθήσουν ενημερωτικές καμπάνιες για ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού, όπως παιδιά, ανάπηροι και ηλικιωμένοι, καθώς και για τους οδηγούς φορτηγών.