Της Βασιλικής Τζεβελέκου

Η ελληνική πλευρά επιμένει στην πάγια θέση της. Θα εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες που απορρέουν από τη διαμεσολάβηση της Unesco στο θέμα των Μαρμάρων και θα περιμένει το επόμενο εξάμηνο την απάντηση της Μεγάλης Βρετανίας αν θα την αποδεχτεί ή όχι.

Ο υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας ήταν χθες σαφής: «Δεν πάμε στα δικαστήρια». Ωστόσο, η ομάδα των τριών Βρετανών νομικών, με «πρώτο βιολί» την Αμάλ Κλούνεϊ λόγω αναγνωρισιμότητας, και τους μεγαλοδικηγόρους Νόρμαν Πάλμερ και Τζέφρι Ρόμπερτσον, θα συνεχίσει τη συνεργασία της με την Ελλάδα, δηλαδή να συλλέγει στοιχεία και να παρουσιάζει απόψεις για τη θετική έκβαση στο θέμα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα. Χωρίς να διευκρινιστεί πλήρως αν έχουν προσληφθεί επίσημα από την ελληνική κυβέρνηση και έναντι ποιου οικονομικού κόστους, οι τρεις Βρετανοί νομικοί μίλησαν χθες για το δίκαιο αίτημα της χώρας μας, ορισμένες φορές και με σκληρή γλώσσα για τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά δεν αποκάλυψαν τις νομικές διαδικασίες που θα ακολουθήσουν στο μέλλον.

Ωστόσο, εγείρει ερωτήματα το γεγονός ότι η επικεφαλής της ελληνικής επιτροπής που πέτυχε την περίφημη διαμεσολάβηση της Unesco, η Μαρία Βλαζάκη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού, απουσίαζε από όλες τις επίσημες διαδικασίες του υπουργείου με τους Βρετανούς νομικούς.

«Ιδιαίτερα παραγωγικές» χαρακτήρισε τις συναντήσεις η Αμάλ Κλούνεϊ. «Μερικά από τα ωραιότερα έργα τέχνης στον κόσμο δεν βρίσκονται μαζί για να τα θαυμάσει το κοινό. Ηταν ενιαίο κομμάτι του Παρθενώνα και τώρα παραμένουν ατελή, εκτός του πλαισίου που είχαν δημιουργηθεί» είπε. Και πρόσθεσε: «Η ελληνική κυβέρνηση έχει δίκιο. Το Βρετανικό Μουσείο πρέπει να τα επιστρέψει. Και σ’ αυτό συμφωνούν η Unesco, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα Ηνωμένα Εθνη και ο βρετανικός λαός, όπως έχουν δείξει έρευνες. Είναι μια αδικία που έχει κρατήσει μεγάλο διάστημα. Η Μεγάλη Βρετανία είχε αρνητική στάση μέχρι τώρα απέναντι σε μια φιλική λύση προς όφελος των δύο λαών και της ανθρωπότητας. Αν το Βρετανικό Μουσείο τα επιστρέψει, μπορούν να δοθούν διαφορετικά έργα στη θέση τους», ανέφερε.

Από την πλευρά του ο Τζέφρι Ρόμπερτσον, επικεφαλής του βρετανικού νομικού γραφείου Doughty Street Chambers, είπε: «Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα αποδεικνύουν την ιδιοφυΐα του Φειδία, που ξεκίνησε πριν από 2.500 χρόνια αυτό που σήμερα ονομάζουμε πολιτισμένη συμπεριφορά. Σήμερα αυτά τα γλυπτά βρίσκονται κάτω από ένα λευκό σκληρό φως, εκτός του πλαισίου τους. Το 60% βρίσκεται εκεί σαν πτώματα, στο ψύχος του Λονδίνου, και το 40% εδώ, κάτω από την Ακρόπολη και το γαλάζιο φως της Ελλάδας. Είναι φοβερή βαρβαρότητα να διατηρούνται σε ξεχωριστούς χώρους. Από τη στιγμή που θα συνενωθούν, θα βρει όλος ο κόσμος την αρχή της πολιτισμένης συμπεριφοράς». Ο κ. Ρόμπερτσον αναφέρθηκε και στον λόρδο Ελγιν. «Είχε χρεοκοπήσει και χρησιμοποίησε τη θέση του για να κερδίσει προσωπικό όφελος. Σήμερα θα ήταν στη φυλακή… Ενας κλέφτης δεν έχει δικαίωμα να πουλήσει τα κλεμμένα», είπε, καταθέτοντας έτσι ένα από τα επιχειρήματα της ελληνικής διεκδίκησης. Δηλαδή ότι τα Γλυπτά που έχει στην κατοχή του το Βρετανικό Μουσείο είναι προϊόντα κλοπής.

«Απατεώνα» χαρακτήρισε και τον λόρδο Ντουβίν. «Συναλλασσόταν με τους ναζί. Και επιπλέον, επειδή δεν είχε γνώσεις αρχαιολογίας, αφαίρεσε σημαντικό μέρος από την ομορφιά των Μαρμάρων», είπε, θυμίζοντας το σκάνδαλο που ξεσκέπασε ο Γουίλιαμ Σεντ Κλερ, αναγνωρισμένος ιστορικός και καθηγητής Πανεπιστημίου, ότι δηλαδή την περίοδο 1937-1938 άνθρωποι του λόρδου Ντουβίν, χορηγού της νέας τότε αίθουσας των Γλυπτών του Παρθενώνα, προσπαθούσαν επί μήνες να δώσουν στην αρχαία συλλογή το «ιδεώδες λευκό», ξύνοντας την επιφάνειά τους με σκληρά εργαλεία.

Αναφερόμενος στο ντόμινο που μπορεί να προκαλέσει μια θετική απόφαση υπέρ της Ελλάδας ο Τζέφρι Ρόμπερτσον προέβαλε το εξής επιχείρημα: «Η διεθνής νομοθεσία μάς δίνει τρόπους διεκδίκησης των Μαρμάρων χωρίς να χάσουν τα μουσεία της Δύσης τους θησαυρούς τους. Το Βρετανικό Μουσείο μπορεί να κρατήσει ορισμένα έργα τέχνης, όπως τις Μούμιες, αλλά να επιστρέψει τα Μάρμαρα, αφού μιλάμε για την επανένωση ενός ενιαίου έργου».

Ο Νόρμαν Πάλμερ με τη σειρά του θύμισε διεθνή δικαστική απόφαση του 2009, βάσει της οποίας τα έθνη αναλαμβάνουν τη φροντίδα της πολιτιστικής κληρονομιάς τους και πρέπει να συνεργάζονται για την επιστροφή αντικειμένων τέχνης που έχουν κλαπεί από άλλες χώρες. «Οπως εξελίσσονται οι νόμοι, πρέπει να εξελίσσονται και τα μουσεία», είπε. «Το Βρετανικό βάσει του καταστατικού του οφείλει να παρακολουθεί τις τροποποιήσεις του νόμου, αλλά και να ακολουθεί τις προσδοκίες του κόσμου. Βρισκόμαστε, όμως, εδώ με πνεύμα συμφιλίωσης. Δεν θέλουμε να δημιουργηθεί εχθρική συμπεριφορά».

……………………………………………………………………………………………………………….

Αμάλ: «Δεν υπάρχει υποκατάστατο για τα αληθινά Μάρμαρα»

EUROKINISSΙ/ ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

«Τα Μάρμαρα περιμένουν τα Μάρμαρα», είπαν στην Αμάλ Κλούνεϊ όταν ξεκινούσε η ξενάγηση των τριών Βρετανών νομικών στο Μουσείο της Ακρόπολης, αμέσως μετά τη συνάντηση που είχαν με τον Αντώνη Σαμαρά. Την ξενάγηση ανέλαβαν ο υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας και ο πρόεδρος του Μουσείου Δημήτρης Παντερμαλής, αναλυτικοί και επεξηγηματικοί. Και μπορεί να έγινε με γρήγορους ρυθμούς, ωστόσο οι προσκεκλημένοι έχουν πλέον και βιωματική εμπειρία για την ανάγκη της ενότητας των γλυπτών του Παρθενώνα.

«Δεν υπάρχει υποκατάστατο για τα αληθινά», είπε η Αμάλ Κλούνεϊ μπροστά στη ζωφόρο, εκεί όπου τα κλεμμένα έχουν αντικατασταθεί από αντίγραφα. Γοητευμένη μπροστά στη «Χιώτισσα» (510 π.Χ.), το άγαλμα της μικρής κόρης, σήκωσε το χέρι της και την άγγιξε στιγμιαία θέλοντας να διαπιστώσει ότι το ελάχιστο χρώμα στον ιωνικό χιτώνα της είναι αληθινό. Γεγονός που προκάλεσε κάποια έκπληξη (και πανικό ίσως), καθώς ουδείς πολίτης αγγίζει τα εκθέματα μουσείου. Εκπληξη επίσης προκάλεσε το γεγονός ότι τελικά οι προσκεκλημένοι μας δεν ανέβηκαν στην Ακρόπολη, όπως έλεγε το αρχικό πρόγραμμα.

……………………………………………………………

«Δεν απαντώ εγώ για τον Τζορτζ»

Η ερώτηση που όλοι περίμεναν απευθύνθηκε στην Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ: «Ο Τζορτζ θα έχει ενεργό ρόλο στο θέμα των Γλυπτών;»

«Βρισκόμαστε στο πρώιμο στάδιο του γάμου μας. Ξέρω ότι ενδιαφέρει τον κόσμο ό,τι έχει να κάνει με τον ίδιο. Αλλα είναι δικό του θέμα να αποφασίσει», απάντησε αυτή.

Να πούμε πάντως ότι δεκάδες φωτογράφοι, δημοσιογράφοι και κάμερες είχαν κατακλύσει τον χώρο του Μουσείου της Ακρόπολης. (CNN, Ιntependent, Reuter, TV5, Guardian, The Telegraph, ανταποκριτές από την Ιαπωνία, την Ισπανία, την Κύπρο κ.α.). Οχι για τα Μάρμαρα, αλλά για την ίδια. Εκπληκτοι και οι τυχεροί επισκέπτες δεν πίστευαν στα μάτια τους ότι έβλεπαν με σάρκα και οστά τη γυναίκα του Τζορτζ Κλούνεϊ.

Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με γεύμα στην ταράτσα του Μουσείου της Ακρόπολης. Στην παρέα προστέθηκαν η Αντζελα Γκερέκου και η σύζυγος του πρωθυπουργού.