Έπειτα από δυο χρόνια σιέστας, η ευρωζώνη βρίσκεται πάλι στη «γραμμή του πυρός» των επενδυτών, λόγω της στασιμότητας στην ανάπτυξη, του χαμηλού πληθωρισμού, των δημοσιονομικών προβλημάτων στη Γαλλία και την Ιταλία και των πολιτικών «κινδύνων» που διαβλέπουν στην Ελλάδα.
Η αγορά ομολόγων μπορεί να μην ζει ημέρες σαν αυτές της κρίσης το 2010, αλλά σίγουρα επικρατεί μεγάλη νευρικότητα, λόγω και των αδύναμων οικονομικών στοιχείων από ΗΠΑ και Κίνα, που δημοσιοποιήθηκαν αυτή την εβδομάδα. Τέσσερις είναι οι παράγοντες- σχολιάζει το Reuters- που αναβίωσαν το άγχος για τη στασιμότητα στην ανάπτυξη της οικονομίας στην ευρωζώνη, εν μέσω πολιτικών εντάσεων μεταξύ των ηγετών της και μεταξύ της Γερμανίας και της ΕΚΤ:
- Οι οικονομολόγοι και οι επενδυτές φοβούνται ότι επιμένοντας στη συνταγή της λιτότητας το Βερολίνο πιέζει προς την λάθος κατεύθυνση τόσο για την γερμανική οικονομία όσο και για τους εταίρους της, καταπιέζοντας την ζήτηση και παραμελώντας της απολύτως αναγκαίες δημόσιες επενδύσεις.
- Οι ΗΠΑ, το ΔΝΤ και άλλες μεγάλες οικονομίες ανησυχούν ότι η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ μπορεί να είναι «πολύ λίγη και πολύ καθυστερημένη» και ότι η ηγεσία της ίσως δεν συγκεντρώσει την απαραίτητη πολιτική υποστήριξη για να λάβει πιο τολμηρά μέτρα.
- Μια πιθανή αντιπαράθεση μεταξύ των Βρυξελλών και της Γαλλίας και της Ιταλίας για τους προϋπολογισμούς τους του 2015 μπορεί να καταλήξει σε κατά μέτωπο σύγκρουση, εάν Παρίσι και Ρώμη αρνηθούν κατηγορηματικά να υποκύψουν στις πιέσεις για να μειώσουν τα ελλείμματα τους.
- Και τέλος, η -πολιτικής σκοπιμότητας- προσπάθεια της Ελλάδας να βγει πρόωρα από το μνημόνιο, σχολιάζει το Reuters, που έχει εντείνει τις αμφιβολίες των επενδυτών για τη δυνατότητα της χώρας να σταθεί μόνη της στα πόδια της χωρίς εξωτερική βοήθεια, αλλά και για την αυξημένη πιθανότητα διεξαγωγής πρόωρων εκλογών.
«Ο φόβος έχει επιστρέψει» είπε στο διεθνές πρακτορείο Ευρωπαίος διπλωμάτης και μπορεί να μην ποντάρουν οι κερδοσκόποι τώρα στην πιθανή διάλυση της ευρωζώνης, αλλά σίγουρα «η πεποίθηση ότι η κρίση πια τελείωσε, ανήκει στο παρελθόν».
Η Μέρκελ και το… μονοπάτι της εξυγίανσης
Το απαισιόδοξο κλίμα συντήρησε και η Άνγκελα Μέρκελ που, μιλώντας ενώπιον της Βουλής, υπερασπίστηκε πάλι, με έμφαση, τους κανόνες αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας ακολουθώντας, ανυποχώρητη στο ελάχιστο, την ίδια γραμμή. «Όλες -και το τονίζω- όλες οι χώρες μέλη», είπε, «πρέπει να αποδεχθούν πλήρως τους ενισχυμένους κανόνες του συμφώνου… που είναι η κεντρική άγκυρα για τη σταθερότητα και πάνω απ’όλα για την εμπιστοσύνη στην ευρωζώνη».
Η Γερμανίδα καγκελάριος είπε ότι θα ζητήσει από τους ομολόγους της στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου και θα παροτρύνει τους εταίρους να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Γερμανίας και να συνδυάσουν την δημοσιονομική πειθαρχία με την οικονομική ανάπτυξη. «Εμείς στη Γερμανία», είπε, «έχουμε αποδείξει ότι η ανάπτυξη και οι επενδύσεις μπορούν να προχωρήσουν χωρίς να παρεκκλίνει κανείς από το μονοπάτι της εξυγίανσης».
Ο «περήφανος» Ρέντσι
Ενδεικτικό ωστόσο των πιθανών συγκρούσεων που υποβόσκουν στην ευρωζώνη, ήταν το σχέδιο προϋπολογισμού που είχε καταθέσει λίγες ώρες πριν την ομιλία της Μέρκελ, ο Ιταλός ομόλογος της Ματέο Ρέντσι, με πληθώρα μέτρων στήριξης της οικονομίας: από φορολογικές ελαφρύνσεις μέχρι επενδύσεις, που προβλέπεται να αυξήσουν το έλλειμμα από 2,2% στο 2,9%, δηλαδή πολύ κοντά στο όριο του 3% που προβλέπει το σύμφωνο σταθερότητας. Και μάλιστα, αντί να «απολογηθεί» για τις παράτολμες προτάσεις του, ο Ιταλός πρωθυπουργός περηφανεύθηκε «ότι έκανε τις μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές που έχουν γίνει ποτέ στη χώρα του μέσα σε ένα χρόνο», δείγμα κατά τον Ρέντσι της «μεγάλης δύναμης της Ιταλίας, της αποφασιστικότητας της και της στιβαρότητας της».
Στο επίκεντρο του πρώτου προϋπολογισμού που καταθέτει ο Ρέντσι από τότε που ανέλαβε την εξουσία, τον περασμένο Φεβρουάριο, είναι ένας συνδυασμός φοροαπαλλαγών για επιχειρήσεις και κατώτερα εισοδήματα ύψους 18 δις, που ελπίζει ότι θα δώσουν ώθηση στην οικονομία, και αύξησης δαπανών σε μια σειρά από τομείς, με αποτέλεσμα τα μέτρα να φθάνουν συνολικά τα 30 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες αυτές, όμως, προβλέπεται να καλυφθούν μόνο κατά το ήμισυ από άλλες περικοπές, πράγμα που σημαίνει ότι θα αυξηθεί το έλλειμμα και η Ρώμη θα διακινδυνεύσει να συγκρουστεί με τις Βρυξέλλες, την ώρα που είναι ορθάνοιχτο το μέτωπο της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας (και της Γερμανίας) με τη Γαλλία.
«Παιχνίδι ισορροπιών»
Σε αντίθεση με το Παρίσι και τη Ρώμη, το Βερολίνο έχει επικεντρωθεί με εμμονή στο να πετύχει το 2015 ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, για πρώτη φορά από το 1969 και είναι αποφασισμένο να μην παρεκκλίνει της πορείας αυτής, υποκύπτοντας σε πιεστικές παραινέσεις, ακόμα και των ΗΠΑ, για να υιοθετήσει πιο γενναιόδωρο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Από την άλλη πλευρά, υπό την πολύ βαριά σκιά της Γερμανίας, οι Βρυξέλλες έχουν επιδοθεί σε ένα δύσκολο «παιχνίδι ισορροπιών». Επιδιώκοντας τον μεγάλο συμβιβασμό, θέλουν αφενός να πείσουν το Βερολίνο να επενδύσει περισσότερα στις υποδομές κι αφετέρου να πιέσουν την Γαλλία και την Ιταλία να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις. Και παράλληλα επιδιώκουν να «χαρίσουν» στην ΕΚΤ την απαραίτητη πολιτική κάλυψη προκειμένου να κάνει τα επόμενα τολμηρά βήματα, όπως την εκτύπωση χρήματος για την αγορά κρατικών ομολόγων.
efsyn.gr
