Το επίσημο τέλος του ιού Έμπολα στη Νιγηρία ανακοίνωσε τη Δευτέρα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Σύμφωνα με τους επιστήμονες πέρασαν 42 ημέρες, δηλαδή δύο περίοδοι επώασης του ιού, -καθεμιά διαρκεί 21 ημέρες- από τότε που είχε επιβεβαιωθεί το τελευταίο κρούσμα.
«Η Νιγηρία έχει πλέον απαλλαγεί από την επιδημία του ιού Έμπολα. Πρόκειται για θεαματική επιτυχία που δείχνει σε όλο τον κόσμο ότι η επιδημία του Έμπολα μπορεί να σταματήσει», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ Ρούι Γκάμα Βας σε συνέντευξη Τύπου στην Αμπούζα.
Το τελευταίο κρούσμα στη Νιγηρία αναφέρθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου. Συνολικά καταγράφηκαν οκτώ κρούσματα, το πρώτο εκ των οποίων ήταν ένα διπλωμάτης που προήλθε από τη Λιβερία.
Να σημειώσουμε πως στη Λιβερία, τη Σιέρα Λεόνε και τη Γουινέα, καταγράφονται τα περισσότερα κρούσματα που κόστισαν τη ζωή σε πάνω από 4.500 ανθρώπους, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Η επιδημία συνεχίζει να εξαπλώνεται γεωγραφικά.
Για το τέλος του Έμπολα στη Νιγηρία είχε γράψει το Σάββατο 18/10 ο Ιός:
«Το ανθρώπινο φράγμα στη Νιγηρία»
Η 21η Ιουλίου ξεκίνησε όπως κάθε άλλη Δευτέρα για την Αμέγιο Αντάντεβο, γιατρό στην πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της Αφρικής, το Λάγος. Σε μια πολυσύχναστη γειτονιά του κέντρου, η συνηθισμένη ουρά αναμονής στο μικρό νοσοκομείο όπου εργαζόταν η γιατρός. Νοσοκομείο που ήταν γνωστό ότι συχνά έδινε δωρεάν φάρμακα σε όσους δεν είχαν οικονομική δυνατότητα να τα αγοράσουν. Στη μεγάλη ουρά στεκόταν ένας ασθενής με υψηλό πυρετό και εμετούς από το προηγούμενο βράδυ. Η διάγνωση ήταν ελονοσία. Στην πραγματικότητα, όμως, ο Αμερικανολιβεριανός ανώτερος δημόσιος υπάλληλος, Πάτρικ Σόγερ, είχε ξεφύγει από τρία «μπλόκα» ασφαλείας και καραντίνας στα αεροδρόμια Λιβερίας και Νιγηρίας κι έφτασε στο νοσοκομείο όπου εργαζόταν η ενδοκρινολόγος Αντάντεβο, που έμελλε να γίνει η καθοριστική φιγούρα που εμπόδισε την εξάπλωση της νόσου στη Νιγηρία. Ο ασθενής «μηδέν» της Νιγηρίας ήταν παρών, ενώ στο μικρό αυτό νοσοκομείο δημιουργήθηκε μέσα σε 24 ώρες μια πρόχειρη πτέρυγα για τον Εμπολα. Η ενδοκρινολόγος μαζί με το υπόλοιπο ιατρικό προσωπικό έπρεπε να παίξουν με επιτυχία τον ρόλο τους στην ανακοπή του ιού. Αυτή η πρώτη γραμμή του μετώπου πλήρωσε την προσπάθεια με 4 απώλειες στο προσωπικό, στο σύνολο των 7 θανάτων στη Νιγηρία, μεταξύ αυτών και η Αντάντεβο. «Κάναμε ό,τι μπορούσαμε», θα πει μετά ο γιος της, «δεν μπορούσαμε να τη βγάλουμε έξω, να την πάμε αλλού, να της δώσουμε φάρμακο. Το πιο θλιβερό είναι ότι η μητέρα μου έμεινε στη Νιγηρία να συντονίζει μια μονάδα υγείας που είχε την εμπιστοσύνη του κόσμου κι ενώ το ίδιο το δημόσιο σύστημα υγείας της Νιγηρίας στο τέλος την εγκατέλειψε». Ακόμα και στους τέλεια εξοπλισμένους θαλάμους της Ευρώπης, η παραμικρή απερισκεψία ή το λάθος ή η ελλιπής εκπαίδευση μπορεί να οδηγήσουν σε διασπορά του ιού. Πολύ περισσότερο στα αδύναμα και διεφθαρμένα συστήματα υγείας και περίθαλψης, που ήδη τον Αύγουστο μετρούσαν πάνω από 3.000 νεκρούς. Θα ήταν πολύ περισσότεροι αν οι ντόπιοι γιατροί και οι νοσοκόμοι δεν έδειχναν απίστευτη αυταπάρνηση, θάρρος και επαγγελματισμό. Στη Σιέρα Λεόνε, που εξοπλισμός των τραυματιοφορέων είναι μόνο μια πλαστική ποδιά, και ο υπουργός Υγείας δήλωνε ότι τα χρήματα θα ήταν σύντομα διαθέσιμα κι ότι «είναι ενοχλητικό» να γίνονται κινητοποιήσεις των νεκροθαφτών και με τα πτώματα άταφα για μέρες στους δρόμους, ήταν το ιατρικό προσωπικό που σήκωσε στους ώμους του το φορτίο.
Ενα ασφαλές κέντρο αντιμετώπισης με 70 κλίνες χρειάζεται, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, 200 άτομα προσωπικό, με το 1/5 να αφορά ειδικούς που θα παρέχουν εκπαίδευση και εποπτεία. Με φοβερή καθυστέρηση του ΠΟΥ έφτασαν στη Σιέρα Λεόνε εξοπλισμός και ειδικοί, ενώ μέχρι τότε μόνο οι ΓΧΣ δούλευαν στην πρώτη γραμμή μαζί με τους ντόπιους υγειονομικούς, που ήδη μετράνε 240 απώλειες. Οι θάνατοι αυτοί, πέρα από τη θλίψη για τις οικογένειές τους, συνιστούν την απώλεια κρίσιμων πυλώνων στήριξης στα φτωχά αυτά συστήματα υγείας, με την καταγεγραμμένη απόλυτη διαφθορά της ηγεσίας.
Στη Νιγηρία το παράδειγμα της επιτυχίας αποδεικνύει ότι υπάρχει αποφασιστική απάντηση στον περιορισμό της εξάπλωσης. Η μικροβιολόγος Αντάντεβο αμέσως υιοθέτησε μια επιθετική ιατρική απάντηση. Εγκατέστησε μονάδα ανίχνευσης σε ένα κινητό εργαστήριο του αμερικανικού ναυτικού και αμέσως προχώρησε στην πλήρη απολύμανση της κλινικής. Δεν επέτρεψε ούτε στον πρώτο ασθενή να φύγει, όπως ζητούσε η κυβέρνηση, και εφάρμοσε εξαήμερο φράγμα στη μονάδα απομόνωσης με ταυτόχρονη εκπαίδευση του προσωπικού. Ζήτησε εθελοντές να δουλέψουν στη μονάδα και η ίδια επέβλεψε κι άλλη μονάδα, που συστήθηκε αλλού, την ώρα που δεν δεχόταν άλλος γιατρός να το κάνει. Παράλληλα, με βάση ένα σύστημα ανίχνευσης της πολιομυελίτιδας, που είχε εφαρμόσει παλιότερα το υπουργείο, ζητήθηκε κι έγινε δεκτό να ελεγχθούν 18.000 άνθρωποι που είχαν επαφή με τους ασθενείς και το προσωπικό για υποψία πυρετού. Τον Αύγουστο πλέον, μετά τις δικές της πιέσεις, οι μονάδες απομόνωσης είχαν βελτιωθεί και 11 ημέρες μετά τον θάνατό της δεν υπήρξε άλλο κρούσμα στη Νιγηρία. «Αν κάτι προκύψει από τον θάνατο της μητέρας μου, αυτό οφείλει να είναι η βελτίωση του τομέα της δημόσιας υγείας στη χώρα», είπε ο γιος της.
Απόσπασμα από ανταπόκριση της Μόνικα Μαρκ για την εφημερίδα Guardian (8/10/2014)
efsyn.gr
