Περικοπές στα ερευνητικά κέντρα
Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολουθώ τα τελευταία ρεπορτάζ σας σχετικά με τις αλλαγές που προωθούνται από την κυβέρνηση, είτε απευθείας μέσω νομοθετικών ενεργειών είτε εμμέσως μέσω περικοπών, στον χώρο της έρευνας σε πανεπιστήμια και σε ερευνητικά κέντρα. Χαίρομαι που ασχολείστε με μια τόσο σημαντική απειλή, που μπορεί να επισκιάσει το μέλλον αυτών των ιδρυμάτων, μαζί με τις ζωές εκείνων που ακολουθούν το επάγγελμα του ερευνητή. Χώρια τον εκφυλισμό όλων των ιδανικών, όπως η ελευθερία, όπως εκείνη του λόγου, για την οποία τόσο έχουν αγωνιστεί γενιές αλλεπάλληλες. Ή για την πνευματική ιδιοκτησία· Νομίζετε πως οι εταιρείες θα αναθέσουν κάποιο σημαντικό πρόβλημα μόνο σε έναν ερευνητή ή σε μία ομάδα; Χώρια την επιβολή χρονοκαθυστέρησης (στην καλύτερη περίπτωση) στη δημοσίευση και άλλα πολλά δεινά.
Ομως, πολλές από τις συνέπειες της εξωτερικής χρηματοδότησης τις υφίστανται ήδη τα ιδρύματα, εδώ και χρόνια, μέσω ευρωπαϊ- κών προγραμμάτων χρηματοδότησης, όπως το FP7, αντί εταιριών. Τα χρήματα από τα εν λόγω προγράμματα μπορεί να μην προέρχονται απο ιδιώτες, αλλά συνοδεύονται από εξίσου ασφυκτικούς, μολονότι άλλου είδους (κυρίως κοινωνικοπολιτικούς) όρους.
Μπορεί να μην τίθενται θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας όμως επιβάλλονται αυστηρές οδηγίες, γερμανικού τύπου, για τη λειτουργία των προγραμμάτων που εμποδίζουν την ελεύθερη διεξαγωγή της έρευνας. Τα παραδοτέα για παράδειγμα. Πρέπει στο τέλος της σύμβασης να παραδοθεί κάποιο παραδοτέο για να ικανοποιηθούν οι τεχνοκράτες επόπτες. Αμα αλλάξει τροπή η έρευνα, όπως συμβαίνει συχνά, και ακολουθηθεί άλλος δρόμος, έστω και επιτυχημένα, αυτό θεωρείται αποτυχία. Αποτυχία και για τον ερευνητή διότι δεν θα συνεχιστεί η απασχόλησή του στα πλαίσια του προγράμματος! Υπερβαίνουν στην πράξη αυτό που γράφει το κείμενο της σύμβασης (σύμφωνα με την υφιστάμενη ελληνική νομοθεσία που δεν δέχεται ανατριχιαστικούς όρους, όπως «παραδοτέα») πως ο υπεύθυνος μπορεί να αλλάξει το θέμα ανά πάσα στιγμή για να υλοποιήσουν την υποταγή στις απαιτήσεις των τεχνοκρατών.
Τα ευρωπαϊκά προγράμματα είναι επιρρεπή σε πολλών ειδών διεφθαρμένες πρακτικές, για τις οποίες φημίζονται οι πολιτικοί. Για παράδειγμα, ρουσφέτια, διότι αυτά τα προγράμματα συνοδεύονται από ξένους «εταίρους» με εποπτική ιδιότητα, οι οποίοι επιβάλλεται να προτιμώνται για τη διεξαγωγή οποιασδήποτε συνεργασίας (ο επιστήμονας που προτιμάει κάποιον άλλον εξωτερικό συνεργάτη πρέπει να λογοδοτήσει). Ή, επειδή θεωρούν την Ελλάδα ξέφραγο αμπέλι, ειδικά τα τελευταία χρόνια, να εκμεταλλεύονται οι ξένοι εταίροι τα κονδύλια που προορίζονται για την έρευνα για να διεξάγουν εκδηλώσεις τελείως άσχετες, όπου προωθούν τα πολιτικά συμφέροντά τους, συμπεριλαμβανομένων εθνικιστικής προπαγάνδας για να προαχθούν τα συμφέροντα ξένων λαών – να αποκτήσουν πρόσβαση μέσω μιας δυτικής χώρας έστω και αν τρεκλίζει, διακρατικών εμπορικών συναλλαγών, και άλλων καταχρήσεων που ανήκουν στον πολιτικό χώρο.
Κάποιοι άλλοι όροι των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, μάλιστα, οδηγούν στον εκτοπισμό Ελλήνων ερευνητών λόγω της προτίμησης λιγότερο άξιων ξένων, αφού ενθαρρύνεται η μη αξιοκρατική διακίνηση και η συναλλαγή ερευνητών μεταξύ «εταίρων».
Αυτά και πολλά άλλα αισχρά συμβαίνουν εδώ και χρόνια στα ιδρύματα όπου διεξάγεται έρευνα. Τώρα, το μόνο που θα αλλάξει είναι η επέκταση της υποτέλειας και σε συμφέροντα ιδιωτών, και η αποδέσμευση του κράτους (μέσω για παράδειγμα των ΕΛΚΕ) από τη διαχείριση των κονδυλίων – κάτι που ούτως ή άλλως ήταν τυπικό, αφού παίρνουν ποσοστό.
Ολες αυτές οι επικείμενες αλλαγές μάλλον θα φροντίσουν να αποθαρρύνουν τους ταλαντούχους νέους από το να ακολουθήσουν σπουδές στις βασικές επιστήμες ή μια καριέρα επάνω στην έρευνα.
Θα είχε ενδιαφέρον αν ασχολούσασταν επίσης με τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα που φέρνει η εξωτερική χρηματοδότηση, για να μάθει ο κόσμος πόσο μπορεί να χειροτερέψει η κατάσταση.
Με εκτίμηση, Δήμητρα Ψιάχου
………………………………………….
Αστοχία υλικού
Τέσσερα θύματα «κατασκευαστικού λάθους»! Π.χ. πρόβλημα στον όλμο και ειδικότερα στην κεφαλή του, όπου βρίσκονται οι ασφάλειες. Εκεί κάπου πάει το πόρισμα, τόσο νωρίς, από τους αξιωματούχους φυσικά. Τι περιμένατε να προβάλουν, το ότι τα βλήματα ήταν 30 ετών! Και φυσικά είχαν ελεγχθεί αυτά, όπως και ότι είχαν ληφθεί όλα τα δέοντα-προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας. Τι περιμένατε; Να βγάλουν την αρθρογραφία του παντοδύναμου και μετέπειτα με τις τεράστιες μίζες πασίγνωστου Κάντα; Μας προέβλεπε τότε ότι η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να σηκώσει 2 τρισ. παρακαλώ προμήθειες αμυντικού εξοπλισμού! Να ’ταν μόνο που γερνάνε τα υποβρύχια ή ότι τόνοι πολεμικού υλικού αγοράστηκαν και ο θεός και η ψυχή τους πού στοιβάχτηκαν, πώς τα διαχειρίστηκαν και ποια η αποτελεσματικότητά τους στις δεκαετίες της καταστροφής! Πρώτα μας απασχολούσαν η φαγωμάρα προεδρικών – εκσυγχρονιστών, για τη μάσα ή τα Βατοπέδια!.. Από την άλλη πλευρά, οι φίλοι μας οι Αμερικάνοι ξέρουν τι κάνουν, σταθερά. Πολέμους προγραμματισμένα, ο θρησκευτικός φανατισμός βούτυρο στο ψωμί και δεν έχουν πρόβλημα μπαγιάτικων υλικών. Δουλεύει η πολεμική βιομηχανία τους!
Στη μνήμη αυτών των παλικαριών που θυσιάστηκαν τόσο άδικα.
Γιάννης Π. Κορδής
………………………………………….
Γιορτή
Η φτηνή επιδερμίδα των πραγμάτων τυλίγεται στην ατάραχη φυλλωσιά της αμφίβολης επιείκειας.
Είναι νωρίς για παιδικές ζωγραφιές και πειράγματα, διαπίστωσε ο άνεργος και μοίρασε μαύρα γλυκά στα γιορτινά κουλουβάχατα της προσδοκίας.
Μάνος Μπινιάρης-Καισαριανή
