Από τη γενική γραμματέα της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος, Κατερίνα Μανωλαράκη, λάβαμε την παρακάτω επιστολή:
Προς την «Εφημερίδα των Συντακτών», υπόψη Διευθυντή κ. Ν. Βουλέλη και Τάσου Παππά υπεύθυνου φύλλου Σαββατοκύριακου.
Θέμα: Αντίκρουση δημοσιεύματος του «ΙΟΥ» της 4-5 Οκτωβρίου 2014, αναφορικά με ανακρίβειες της σελ. 19 για τον ιδρυτή της ΑΕΕ Δρα Αρη Ν. Πουλιανό.
Αξιότιμοι κύριοι
Με υπότιτλο «οι πρώτοι διδάξαντες», οι συντάκτες του «Ιού» επιχειρούν στο προαναφερόμενο δημοσίευμα με ανακριβή στοιχεία να εμφανίσουν ως περίπου ίδιων προσεγγίσεων, επί χούντας, αφενός τον ανθρωπολόγο Αρη Πουλιανό και αφετέρου τον αρχαιολόγο Σπύρο Μαρινάτο. Ομως ο μεν Ελληνας ανθρωπολόγος, Διδάκτωρ του Παν/μίου της Μόσχας, κυνηγήθηκε από τη χούντα, αφού πρώτα απολύθηκε από το Υπουργείο Συντονισμού, στις 4 Μαΐου 1967, με υπογραφή του συνταγματάρχη Ν. Μακαρέζου, κατόπιν φυλακίστηκε στα κρατητήρια της οδού Μπουμπουλίνας, εξορίστηκε στη Γυάρο και στη Λέρο, ενώ τελικά επαναπροσλήφθηκε 9 χρόνια μετά, το 1976. Αντιθέτως, ο Σπ. Μαρινάτος ήταν ο πρώτος ακαδημαϊκός που εξύμνησε την «Εθνική Επανάσταση» της 21ης Απριλίου και, στη συνέχεια, ανέλαβε καθ’ όλη τη διάρκεια της 7ετίας (1967-1974) τη νευραλγική θέση του Γενικού Διευθυντή Αρχαιοτήτων στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Με δική του εντολή απαγορεύτηκε στον Αρη Πουλιανό, την άνοιξη του 1968, η συνέχιση των ανθρωπολογικών ερευνών στο σπήλαιο Πετραλώνων, που ο Ελληνας ανθρωπολόγος είχε ξεκινήσει το 1965, αμέσως μετά τον επαναπατρισμό του από τη Σοβιετική Ενωση. Τις έρευνες αυτές, η Γενική Δ/ση Αρχαιοτήτων ανέθεσε, το 1972, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (υπό την επίβλεψή του) και όχι στον Αρη Πουλιανό, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε τότε έντονα στον Τύπο με καταγγελίες για απαγόρευση της ανθρωπολογικής έρευνας στον ίδιο και την ανάθεσή της σε πρώην αξιωματικό των SS (όσον αφορά π.χ. τα Πετράλωνα και τον Μαραθώνα) ή σε Τούρκο φοιτητή (όσον αφορά το μεσολιθικό σπήλαιο στο Πόρτο Χέλι). Μέχρι σήμερα, και παρά το τεράστιο (δημοσιογραφικό, επίσης) ενδιαφέρον, αγνοούνται όλοι οι ανευρεθέντες σκελετοί των Μαραθωνομάχων.
Το γεγονός ότι ο Γκαντώνας έγραψε ότι «Πέραν της επιστημονικής δεοντολογίας… συμφέρει ν’ αποδείξωμεν ότι τα υπό του Πουλιανού αναφερόμενα είναι αληθή» αποδεικνύει ότι ο γ.γ. του Υπουργείου Βορείου Ελλάδος προτιμούσε να παραγνωρίζει την επιστημονική δεοντολογία, προκειμένου να υποστηριχθεί αυτό που ο συνταγματάρχης αντιλαμβανόταν ως εθνικό συμφέρον. Αλλοτε «δεξιόθεν» και άλλοτε «αριστερόθεν», ορισμένοι δυστυχώς επιστήμονες (ακόμα και σεισμολόγοι) αλλά και δημοσιογράφοι έχουν πέσει σε παρόμοια παγίδα: Αφού αυτά τα είπε ο Γκαντώνας, πρέπει να τα υπερασπιστούνε οι δεξιοί και την ίδια ώρα να τα πολεμήσουν οι αριστεροί. Μακάριοι οι απλοϊκοί στις αναλύσεις τους… Ευτυχώς τέτοιου είδους συμπεράσματα η επιστημονική δεοντολογία τα «φιλτράρει», ενώ τελικά επικρατούν μόνον όσα είναι ασφαλώς τεκμηριωμένα. Πρόσκαιρα βέβαια, με… φόντο κάποιες επιδοτήσεις (τύπου ΕΣΠΑ) αλλά και τη συνεργασία συντεχνιακών νοοτροπιών, εμφανίζεται ενίοτε το σφάλμα και ως ορθό. Σε αυτές τις περιπτώσεις επιστρατεύεται το ψεύδος, η συκοφαντία, η μεροληπτική παράθεση των πηγών, χωρίς κανένα διάλογο, με μόνο στόχο το «σκοπό που αγιάζει τα μέσα».
Συνεπώς, είναι παντελώς ανακριβής και αβασάνιστη η αναφορά στο δημοσίευμά σας πως δήθεν επί χούντας Πουλιανός και Μαρινάτος «συμπορεύτηκαν, κάτω από την προστατευτική επιστασία της χούντας, εκπροσωπώντας την Ελλάδα των Ελλήνων Χριστιανών σε διεθνές θρακολογικό συνέδριο στη Σόφια».
Ως πηγή παρατίθεται η εφημερίδα «Μακεδονία» της 6ης Αυγούστου 1972. Εάν είχε υπάρξει έστω και μία μικρή διερεύνηση της βιβλιογραφίας (όπως π.χ. στο www.aee.gr) ή, ακόμη, και μια ερώτηση στη βουλγαρική ακαδημία, θα «ξεκαθάριζαν» τα πράγματα και εύκολα θα αποδεικνυόταν η αλήθεια, δηλαδή πως ο Πουλιανός δεν πήγε το 1972 στη Σόφια.
Τέλος, ας μας επιτραπεί να απορήσουμε: για ποιο λόγο το άρθρο του «Ιού», αν και κατά τα άλλα αρκετά υποσχόμενο, αυτοκαταδικάζεται στη μεροληψία, διακυβεύοντας έτσι την αξιοπιστία των υπόλοιπων επιχειρημάτων του;
Τα παραπάνω παρακαλούμε να δημοσιεύσετε σε επόμενο κυριακάτικο φύλλο σας, όπως επίσης να το αναρτήσετε στο τέλος του αντίστοιχου άρθρου σας στο διαδίκτυο, ώστε άμεσα να είναι δυνατή η σύγκριση και η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων από τους αναγνώστες.
Για το Δ.Σ. της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος
Η Γ.Γ. Κατερίνα Μανωλαράκη
