Tων Αρτέμιδος Σπηλιώτη – Βασίλη Γεώργα

Αβρόχοις ποσί φαίνεται να περνούν οι ελληνικές τράπεζες από την καταιγίδα των stress tests, χάρη στην πολύπλοκη λογιστική ομπρέλα προστασίας που άνοιξε πάνω τους η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Τόσο η συμφωνία που έγινε ώστε να συνυπολογιστούν στα τελικά αποτελέσματα οι αυξήσεις κεφαλαίου κατά 8,3 δισ. ευρώ που υλοποιήθηκαν φέτος την άνοιξη, όσο κυρίως οι υποθέσεις που γίνονται για μελλοντική ενίσχυση των κεφαλαίων μέσω των εγκεκριμένων σχεδίων αναδιάρθρωσης των τραπεζών (πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων και θυγατρικών, μείωση λειτουργικών εξόδων κ.ά.), διέσωσαν τις τράπεζες από την υποχρέωση να βρουν νέα κεφάλαια. Από τον πάτο της Ευρώπης στο τέλος του 2013, όταν με βάση το «στατικό σενάριο» των stress tests προέκυπταν με κεφαλαιακές ανάγκες 8,6 δισ. ευρώ, βρέθηκαν στην κορυφή το 2014 παρουσιάζοντας την εικόνα ότι ο ελληνικός τραπεζικός κλάδος ανήκει στους καλύτερους κεφαλαιοποιημένους πανευρωπαϊκά, με πλεόνασμα κεφαλαίων 4,55 δισ. ευρώ, σε μια περίοδο που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια υπερβαίνουν τα 80 δισ. ευρώ!

Το παιχνίδι των εντυπώσεων παίχτηκε στο γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες, των οποίων τα σχέδια αναδιάρθρωσης εγκρίθηκαν εντός του 2014 και βρίσκονται σε φάση υλοποίησης, κρίθηκαν τόσο με το «στατικό» σενάριο του 2013, με βάση το οποίο απέτυχαν η Εθνική, η Πειραιώς και η Eurobank, όσο και με το «δυναμικό σενάριο», το οποίο λαμβάνει υπόψη όλες τις ενέργειες στις οποίες προχώρησαν ή θα προχωρήσουν οι τράπεζες και το οποίο έβγαλε «καθαρό» από πρόσθετες ανάγκες το τραπεζικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένης και της Eurobank που φέρεται να αποτυγχάνει για 17 εκατ. ευρώ. Τόσο η ΕΚΤ στην έκθεσή της όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος σε ανακοίνωσή της ανοίγουν παράθυρο για περαιτέρω βελτίωση της θέσης των ελληνικών τραπεζών μέσω του συνυπολογισμού και της θετικής επίδρασης της αναβαλλόμενης φορολογίας, η οποία δεν συμπεριελήφθη στα stress tests λόγω του χρόνου ψήφισης της ρύθμισης. Ο αναβαλλόμενος φόρος θα συνυπολογιστεί μετά τις εγκρίσεις των γενικών συνελεύσεων.

 Εθνική: δεν χρειάζεται νέα κεφάλαια

Το «στατικό» σενάριο με βάση την εικόνα στο τέλος του 2013 ανέδειξε κεφαλαιακή ζημιά 3,432 δισ. ευρώ. Σ’ αυτό δεν περιλαμβάνεται ούτε η αύξηση κεφαλαίου ούτε τα πλάνα αναδιάρθρωσης. Με τον συνυπολογισμό, όμως, της αύξησης κεφαλαίου των 2,5 δισ. ευρώ, που υλοποιήθηκε τον Μάιο του 2014, και των πλάνων αναδιάρθρωσης οι κεφαλαιακές ανάγκες διαμορφώθηκαν στα 932 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις της Εθνικής, αυτό το έλλειμμα καλύφθηκε ήδη από την κερδοφορία του πρώτου εξαμήνου του 2014 και τις ενέργειες κεφαλαιακής ενίσχυσης που υλοποιήθηκαν μέσα στη χρονιά και έτσι με βάση το δυναμικό μοντέλο αξιολόγησης προκύπτει κεφαλαιακό πλεόνασμα 3,2 δισ. ευρώ με το βασικό σενάριο (CET 13,3% με ελάχιστο πήχη το 8%) και 2,03 δισ. ευρώ με το δυσμενές σενάριο (CET1 8,87% με πήχη το 5,5%). Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η τράπεζα θα υποβάλει στην ΕΚΤ σχέδιο ενίσχυσης κεφαλαίων που θα περιλαμβάνει τις ενέργειες που έχει ήδη δρομολογήσει (πώληση Αστέρα, πώληση έως και το 40% της Finansbank κ.ά.), και συνεπώς δεν χρειάζεται νέα κεφαλαιακή ενίσχυση. Η τράπεζα εκτιμά πως τα εποπτικά της κεφάλαια θα αυξηθούν περαιτέρω κατά 700 εκατ. ευρώ έως 1,2 δισ. ευρώ (110 έως 220 μονάδες βάσης), ως αποτέλεσμα της εφαρμογής του νόμου για τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις.

Alpha Bank: είχε τις καλύτερες επιδόσεις

Η Alpha Bank είχε τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ των ελληνικών τραπεζών, τόσο με βάση το στατικό, όσο και με βάση το δυναμικό σενάριο, παρουσιάζοντας κεφαλαιακό πλεόνασμα μεταξύ 1,3 και 3,07 δισ. ευρώ για τα έτη 2015-2016, αντίστοιχα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Στο στατικό σενάριο (τέλος 2013) η τράπεζα δεν είχε κανένα έλλειμμα καθώς το Core Tier 1 διαμορφώθηκε στο 8,07%, ενώ με βάση το δυσμενές σενάριο έχει δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 8,5%. Το κεφαλαιακό της πλεόνασμα ανέρχεται σε 3,1 δισ. ευρώ εφόσον συνυπολογιστούν η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 1,2 δισ. ευρώ που ολοκληρώθηκε την άνοιξη, καθώς και οι επιπτώσεις του νόμου για την αναβαλλόμενη φορολογία όπου η τράπεζα ενισχύεται με συνολικά 1,06 δισ. ευρώ. Η τράπεζα δεν θα χρειαστεί να υποβάλει ούτε για τυπικούς λόγους στην ΕΚΤ σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης.

Πειραιώς: κεφαλαιακός δείκτης 11,4%

Η κεφαλαιακή ζημιά για την τράπεζα στο τέλος του 2013 ανήλθε σε 3,432 δισ. ευρώ. Με βάση το στατικό μοντέλο αξιολόγησης του 2013 προέκυψαν κεφαλαιακές ανάγκες 659,99 εκατ. ευρώ και τυπικά η τράπεζα θα πρέπει να υποβάλει σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης προς την ΕΚΤ. Σ’ αυτό εντούτοις θα αναφέρει ότι υλοποίησε ήδη αύξηση κεφαλαίου κατά 1,75 δισ. ευρώ (σ.σ. τα 750 εκατ. ευρώ δόθηκαν για την εξόφληση των προνομιούχων του Δημοσίου και το 1 δισ. ευρώ ενίσχυσε τα κεφάλαια) με αποτέλεσμα να εμφανίζει κεφαλαιακό πλεόνασμα 340 εκατ. ευρώ. Υπό την προσέγγιση του «δυναμικού σεναρίου» και συνυπολογιζομένης της αύξησης κεφαλαίου, η τράπεζα εμφάνισε κεφαλαιακό δείκτη 11,4% βγάζοντας πλεόνασμα 800 εκατ. ευρώ, ενώ υπό το δυσμενές σενάριο ο δείκτης ήταν 6,7%. Αν συνυπολογιστεί και το όφελος από την αναβαλλόμενη φορολογία, ο δείκτης Core Tier 1 αυξάνεται σε 11,8% και 7,7% αντίστοιχα.

Eurobank: δημιουργεί πρόσθετο μαξιλάρι

Η τράπεζα εμφάνισε κεφαλαιακό έλλειμμα 4,628 δισ. ευρώ με βάση τη στατική αξιολόγηση του ισολογισμού της στις 31 Δεκεμβρίου 2013. Με τον συνυπολογισμό της αύξησης κεφαλαίου κατά 2,86 δισ. ευρώ, που ολοκληρώθηκε φέτος, το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών υποχωρεί στο 1,76 δισ. ευρώ, ενώ με το δυναμικό σενάριο, που περιλαμβάνει τα οφέλη από το πλάνο αναδιάρθρωσης (πώληση Eurolife, μείωση λειτουργικού κόστους κ.ά.) εκτιμάται ότι οι απαιτήσεις περιορίζονται σε περίπου 17 εκατ. ευρώ και παρ’ ότι εμφανίζεται να μην περνά τα stress tests, ουσιαστικά η «τρύπα» είναι οριακή και οι ανάγκες μηδενικές, σύμφωνα με την έκθεση της ΕΚΤ. Η τράπεζα σκοπεύει να κάνει χρήση και του μπόνους του αναβαλλόμενου φόρου προκειμένου να δημιουργήσει πρόσθετο μαξιλάρι. Θεωρεί πως με βάση το δυναμικό σενάριο αξιολόγησης δεν παρουσιάζει κεφαλαιακό έλλειμμα, καθώς σε συνδυασμό με τα οφέλη του αναβαλλόμενου φόρου (1,1 δισ. ευρώ), την κερδοφορία 9μήνου και την κεφαλαιακή ωφέλεια από το σύστημα διαβάθμισης για τον πιστωτικό κίνδυνο του στεγαστικού χαρτοφυλακίου του Τ.Τ., η τράπεζα θα έχει (υποθετικό) πλεόνασμα 1,4 δισ. ευρώ και δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 9,5% με βάση το δυναμικό δυσμενές σενάριο.