Η Ζάχα Χαντίντ καταγγέλλει τον μισογυνισμό στην αρχιτεκτονική
Ξεσπάθωσε η Ζάχα Χαντίντ εξαπολύοντας δριμύ «κατηγορώ» εναντίον της επικρατούσας αντίληψης για τις γυναίκες αρχιτέκτονες, ιδιαίτερα στην Αγγλία. Η διεθνούς φήμης Ιρακινο-Βρετανή αρχιτεκτόνισσα, που πριν από λίγες μέρες βρέθηκε στη λίστα με τις πιο «Iσχυρές γυναίκες» της Αγγλίας για το 2013 (στην κορυφή βρίσκεται ασφαλώς η βασίλισσα και ακολουθούν μεταξύ άλλων οι Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, Στέλα ΜακΚάρτνεϊ, Αντέλ) δήλωσε ότι έχει αντιμετωπίσει τον «μισογυνισμό» στο Λονδίνο, όπου ζει και διατηρεί το επαγγελματικό της ορμητήριο, ενώ εδώ και 30 χρόνια δεν βλέπει τις συνθήκες να βελτιώνονται.
«Στην Ευρώπη τα πράγματα είναι πιο εύκολα για μένα, υπάρχει μια διαφορετική δυναμική», δήλωσε χαρακτηριστικά στoν «Οbserver». «Οι Βρετανοί είναι πιο συντηρητικοί. Κυριαρχεί σκεπτικισμός και μισογυνισμός. Ομως, παρ' ότι πολλοί είναι εναντίον μου, υπάρχουν και άλλοι που με υποστηρίζουν».
Αφορμή για τις δηλώσεις της ήταν μια πρόσφατη έρευνα του περιοδικού «Architects Journal», που αποκαλύπτει έναν «αισχρό και σάπιο πυρήνα ανισότητας» στη βρετανική αρχιτεκτονική. Σοκαριστικό είναι το γεγονός ότι τα δύο τρίτα των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ύπουλο «bullying» εκ μέρους των αντρών στην εργασία τους. Επίσης το 60% επισημαίνει ότι οι πελάτες στην οικοδομική βιομηχανία δεν αναγνωρίζουν την ισχύ των γυναικών αρχιτεκτόνων.
Η Ζάχα Χαντίντ είναι η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το 2004 το κορυφαίο βραβείο αρχιτεκτονικής Pritzker, ενώ έχει αναλάβει πλήθος έργων σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία, που εντυπωσιάζουν με τις αναγνωρίσιμες οργανικές φόρμες τους. Από τα τελευταία, το Aquatics Centre στο Ολυμπιακό Πάρκο του Λονδίνου και το Middle East Centre στην Οξφόρδη. Στα 63 της χρόνια αναγνωρίζει ότι υπάρχει προκατάληψη πως οι γυναίκες δεν είναι ικανές να αναλάβουν μεγάλα εμπορικά έργα, ενώ περισσότερο τους ταιριάζουν οι κατοικίες, τα δημόσια κτίρια και οι χώροι ψυχαγωγίας.
«Είμαι σίγουρη ότι οι γυναίκες αρχιτέκτονες μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα έναν εσωτερικό χώρο, αλλά επικρατεί η άποψη ότι μπορούν να συνεννοηθούν καλύτερα με έναν ιδιώτη, παρά με εταιρείες και επιχειρηματίες», λέει και αντεπιτίθεται: «Είμαι σίγουρη ότι μπορώ να κάνω έναν πολύ καλό ουρανοξύστη. Δεν νομίζω ότι είναι αποκλειστικότητα των αντρών. Μπορούμε να σχεδιάσουμε το ίδιο καλά με τους άντρες, αν έχουμε την ευκαιρία».
Η έρευνα έδειξε, επίσης, ότι μόνο 20% των γυναικών ασκούν στη Βρετανία την ειδικότητά τους μετά το πτυχίο αρχιτεκτονικής. Χρειάζεται υποστήριξη από την πολιτεία, ενθάρρυνση από το οικογενειακό περιβάλλον και περισσότερη αυτοπεποίθηση, πιστεύει η Χαντίντ: «Ημουν τυχερή γιατί η οικογένειά μου πίστευε ότι θα τα καταφέρω».
Από τις αρχιτεκτόνισσες που τα κατάφεραν ήταν η Μάριον Μάχονι Γκρίφιν (1871-1961), η πρώτη με επίσημη άδεια εξάσκησης επαγγέλματος, η Αϊλίν Γκρέι (1878-1976) με συνεισφορά στο μοντέρνο κίνημα, και τώρα η Γιαπωνέζα Καζούγιο Σετζίμα, κάτοχος του Pritzker από το 2010.
Επιμ.: Παρή Σπίνου
