Σε μια εκ βαθέων συνέντευξη στην εφημερίδα «Μιλιέτ», ο οικουμενικός πατριάρχης ζητεί από την τουρκική κυβέρνηση να διευκολύνει την επιστροφή Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη
Του Τάσου Τσακίρογλου
Την επιθυμία του να δημιουργηθούν οι αναγκαίες συνθήκες ώστε να μπορέσουν οι Ρωμιοί που έφυγαν από την Κωνσταντινούπολη να επιστρέψουν, αλλά και το παράπονό του για την ολιγωρία των τουρκικών αρχών να επιτρέψουν την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης εκφράζει ο Οικουμενικός Πατριάρχης σε μια συνέντευξη-ποταμό που δημοσιεύθηκε σε δύο συνέχειες στην εφημερίδα «Μιλιέτ».
Στο χθεσινό δεύτερο μέρος ο Πατριάρχης σημειώνει: «Η Ομοσπονδία των παλαιών Κωνσταντινουπολιτών στην Αθήνα έχει αιτήματα, όπως η επιστροφή της υπηκοότητας (…). Εχουν μείνει ελάχιστοι εδώ από 120.000. Γιατί έφυγαν; Ο άνθρωπος δεν αφήνει στα καλά καθούμενα τη δουλειά και το σπίτι του και πηγαίνει σε νέα χώρα. Υπήρχε αιτία. Γιατί έφυγαν όλοι μαζί; (…) Τώρα πλέον δεν έχουν σπίτια εδώ. Πουλήθηκαν ή καταλήφθηκαν. Θα πρέπει να έχουν εγγύηση για το αύριο. Εάν επαναληφθούν τα γεγονότα του 1955 ή συμβεί πάλι η απέλαση 12.000 Ελλήνων το 1964;». Παράλληλα σημειώνει ότι «με δεδομένη την κρίση στην Ελλάδα υπάρχουν αυτοί που θέλουν να επιστρέψουν. Ορισμένοι ήρθαν. Οχι μόνο παλαιοί Κωνσταντινουπολίτες, αλλά και Ελληνες-Ελληνες. Αναζητούν δουλειά, κάνουν μεταπτυχιακά εδώ, μαθαίνουν τη γλώσσα, αγαπούν την Κωνσταντινούπολη και επιθυμούν να μείνουν. Είθε να υπάρξει συνέχεια».
Στο πρώτο μέρος, την Κυριακή, αναφορικά με την επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης ο κ. Βαρθολομαίος τονίζει ότι αυτή παραμένει κλειστή επί 42 χρόνια, ενώ υπογραμμίζει ότι το Πατριαρχείο έμαθε από τα ΜΜΕ τη φημολογούμενη πρόθεση της τουρκικής κυβέρνησης. «Προ ημερών διαβάσαμε στον Τύπο ότι συστάθηκε μια νέα επιτροπή. Αλλά εμείς το μαθαίνουμε από τον Τύπο. Δηλαδή στην επιτροπή αυτή δεν υπάρχει εκπρόσωπος του Πατριαρχείου, δεν υπάρχει η φωνή του». Και συνεχίζει: «Πού είναι η Σχολή μας; Πού είναι η θρησκευτική ελευθερία μας; Πού είναι η ελευθερία εκπαίδευσής μας; Τα ανθρώπινα δικαιώματά μας; Διότι στη Συνθήκη της Λωζάννης υπάρχει άρθρο που λέει ότι οι μειονότητες στην Τουρκία μπορούν να ανοίξουν σχολεία με δικά τους χρήματα για θρησκευτική Παιδεία». Επίσης, υποδεικνύει ως παράδοξο την υπαγωγή των θεμάτων του Πατριαρχείου στο τουρκικό υπΕΞ: «Λες και εμείς εδώ είμαστε ξένοι. Ομως είμαστε Τούρκοι υπήκοοι», δηλώνει με έμφαση.
Σχετικά με τη φημολογούμενη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμιού, ο Οικουμενικός Πατριάρχης απαντά ρητά: «Επιθυμούμε τη διατήρηση του καθεστώτος που ισχύει σήμερα. Εχει γίνει μουσείο και έτσι πρέπει να μείνει. Ηταν για 1.000 χρόνια χριστιανική εκκλησία και εάν ανοίξει στο προσκύνημα, τότε θα πρέπει να γίνει χριστιανική εκκλησία, καθώς ιδρύθηκε ως εκκλησία και όχι ως τζαμί».
Ο Πατριάρχης, πάντως, κάνει αναφορά στα θετικά βήματα που έχουν γίνει από πλευράς Τουρκίας, όπως η επιστροφή εκτάσεων στα βακούφια και η διοίκησή τους από μη μουσουλμάνο, αλλά και η ίδρυση ελληνικού δημοτικού σχολείου στην Ιμβρο, ιδιαίτερη πατρίδα του.
