Διάλεξη της Χίλαρι Μαντέλ προκάλεσε την αντίδραση ακόμα και του Ντέιβιντ Κάμερον
Η συγγραφέας σε ομιλία της έκανε μια φεμινιστική κριτική στον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία, ο Τύπος, αλλά και οι ίδιες οι βασιλικές οικογένειες χειραγωγούν και εκμεταλλεύονται τα γυναικεία μέλη τους. Οι αναφορές της στη δούκισσα του Κέμπριτζ εξόργισαν ταμπλόιντ και πολιτική ηγεσία της χώρας
Η Χίλαρι Μαντέλ, συγγραφέας της χρονιάς στη Μεγάλη Βρετανια με τα βραβεία της (το Booker και το Costa) για το αριστουργηματικό της ιστορικό μυθιστόρημα «Bring up the bodies», τα κατάφερε να εξαγριώσει όχι μόνο τα ταμπλόιντ, αλλά και τον πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον και τον ηγέτη των Εργατικών, Εντ Μίλιμπαντ.
Εφτασε μια ομιλία που έδωσε στις 4 Φεβρουαρίου στο Βρετανικό Μουσείο, στο πλαίσιο εκδηλώσεων του London Review of Books, για να την πουν «εντελώς παραπλανημένη και λανθασμένη» (Κάμερον), «πολύ προσβλητική» (Μίλιμπαντ), «δηλητηριώδη» (Daily Mail) και «εξοργιστική» (Daily Telegraph). Ο τίτλος της ομιλίας της ήταν «Royal Bodies» («Βασιλικά σώματα») και θέμα της ο τρόπος με τον οποίο τα ΜΜΕ, το κοινό, αλλά και οι ίδιες οι βασιλικές οικογένειες χειραγωγούν και εκμεταλλεύονται τα γυναικεία μέλη τους.
Το ατόπημα, όμως, της Μαντέλ ήταν ότι δεν σταμάτησε στη Μαρία Αντουανέτα και την Αν Μπολέιν, ηρωίδα τού «Bring up the bodies»,αλλά επεκτάθηκε και στην darling των Βρετανών Κέιτ Μίντλετον, τη σύζυγο του πρίγκιπα Γουίλιαμ.
«Η Αντουανέτα ως βασιλική σύζυγος ήταν μια ολισθηρή, χαμογελαστή καταστροφή, κάτι σαν την Νταϊάνα μιας άλλης εποχής και χώρας. Αλλά η Κέιτ Μίντλετον φαίνεται σαν να σχεδιάστηκε από ειδική επιτροπή και να κατασκευάστηκε από τεχνίτες με ένα τέλειο πλαστικό χαμόγελο, μια μαριονέτα με καλολαδωμένες αρθρώσεις, πάνω στην οποία μπορούμε να κρεμάμε κατά συνθήκη κουρέλια», είπε η Χίλαρι Μαντέλ. «Στην αρχή την αντιμετωπίζαμε σαν μια κούκλα της βιτρίνας, που προσδιορίζεται μόνο από τα ρούχα που φοράει, χωρίς να έχει δική της προσωπικότητα. Αυτές τις μέρες μετατράπηκε σε μια μέλλουσα μητέρα και τυλίχτηκε με άλλου είδους ξέφτια. Ο Τύπος θα αποφανθεί ότι η ζωή αυτής της νέας γυναίκας μέχρι τώρα ήταν ένα τίποτα, ότι ο μόνος στόχος και προορισμός της είναι να γεννάει παιδιά (…). Οταν ανακοινώθηκε ότι η Νταϊάνα θα γινόταν μέλος της βασιλικής οικογένειας, λέγεται ότι ο δούκας του Εδιμβούργου είχε δώσει τη συγκατάθεσή του επειδή θα τους «πρόσθετε λίγο ύψος». Προφανώς η Κέιτ σχεδιάστηκε για να τους μάθει τρόπους».
Στο πλευρό της Μαντέλ
Η ίδια η Μαντέλ δεν απάντησε στην επίθεση που δέχτηκε. Απλώς ο εκπρόσωπος Τύπου της παρότρυνε τους πάντες να διαβάσουν ή να ακούσουν όλη την ομιλία, «γιατί μόνο τότε θα καταλάβουν το γενικότερο πλαίσιό της». Στο πλευρό της βρέθηκαν πολλοί συνάδελφοί της – η Μπίατριξ Κάμπελ έγραψε στο twitter: «Η Μαντέλ δεν επιτέθηκε στην Κέιτ Μίντλετον. Εκανε μια φεμινιστική κριτική της μοναρχίας». Σε online ψηφοφορία τής «Γκάρντιαν» το 86% των αναγνωστών δήλωσαν ότι η συγγραφέας είχε δίκιο. Και η ίδια η εφημερίδα αφιέρωσε στο θέμα το editorial της.
«Στην πραγματικότητα, και με έναν τρόπο που θα ενθουσιάσει τους σημειολόγους, η αντίδραση στη διάλεξη της κ. Μαντέλ ενσαρκώνει το ίδιο της το θέμα», τονίζει η «Γκάρντιαν». «Το βασιλικό κορμί, μας λέει η συγγραφέας, υπάρχει μόνο για να το κοιτάμε. Οι άνθρωποι χαζεύουν τις γυναίκες των βασιλικών οικογενειών, τις ερμηνεύουν, αντλούν από αυτές ευχαρίστηση και πλάθουν φαντασιώσεις. Μερικές φορές, όπως λέει και η Χίλαρι Μαντέλ, η ανθρώπινη περιέργεια μπορεί να γίνει σκληρότητα, ακόμα και να αναγκάσει αυτές τις γυναίκες να θυσιαστούν – κάτι που στην περίπτωση της Νταϊάνα ισχύει σίγουρα, πιθανόν να αφορά στο μέλλον και τη δούκισσα. Είναι θλιβερό, όπως τονίζεται και στη διάλεξη, που τα βασιλικά πρόσωπα προκαλούν μια τέτοια ακατανίκητη παρόρμηση για σχόλια. Κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί ειδικά μετά τον χθεσινό θόρυβο για τις δηλώσεις της Μαντέλ».
Η μοναρχία και τα πάντα
Η συγγραφέας τού «Γουλφ Χολ» και του «Bring up the bodies» έκρινε πολύ αυστηρά τα ΜΜΕ, ίσως γι' αυτό και τα ταμπλόιντ ξεσηκώθηκαν. Δεν χαρίστηκε ούτε στο BBC, που αμέσως μετά την αναγγελία της εγκυμοσύνης της Κέιτ αφιέρωσε ολόκληρη συζήτηση στο αν μπορεί μια έγκυος που φοράει ψηλά τακούνια να πάρει μια στροφή με γρήγορη ταχύτητα: «Λυπάμαι πολύ που έξυπνοι άνθρωποι μπορούν να ασχοληθούν στα σοβαρά με αυτό το θέμα», είπε.
Είναι φανερό ότι η Μαντέλ με τη σύνθετη ομιλία της δεν είχε σκοπό να προσβάλει την Κέιτ Μίντλετον, το αντίθετο μάλιστα, προσπάθησε να αναδείξει την παγίδα του ρόλου της. Γι' αυτό και αναφερόμενη στο πραγματικά απαράδεκτο επίσημο πορτρέτο της από τον Πολ Εμσλεϊ, η συγγραφέας είπε: «Το βλέμμα της είναι νεκρό και χαμογελά βεβιασμένα σαν να θέλει να πει στον ζωγράφο: Ξεφορτώσου με».
Τη θέση της για τη μοναρχία η Μαντέλ δεν έκανε, πάντως, καμία προσπάθεια να κρύψει. Τη συνέκρινε με τα υπό εξαφάνιση… πάντα, τα χνουδωτά ζωάκια που μοιάζουν με αρκούδες και είναι προστατευόμενο είδος. «Η βασιλική μας οικογένεια δεν αντιμετωπίζει τις ίδιες δυσκολίες με τα πάντα», είπε. «Αλλά και η δική της επιβίωση είναι το ίδιο πολυδάπανη, ενώ προσαρμόζεται δύσκολα, όπως και τα πάντα, στο σύγχρονο περιβάλλον».
Την ίδια μέρα που γινόταν χαμός με τη διάλεξη της Μαντέλ, η Κέιτ Μίντλετον έκανε και την πρώτη δημόσια εμφάνισή της από τον Δεκέμβριο. Επισκέφτηκε το Hope House, ένα κέντρο αποτοξίνωσης στο νότιο Λονδίνο. Φορούσε ένα φόρεμα Zara και είχε πάρει λίγο βάρος.
Επιμ. Β.Γεωργ.