Το μυθιστόρημα του Χρήστου Βακαλόπουλου «Οι πτυχιούχοι» έγινε παράσταση
Είκοσι χρόνια μετά τον θάνατο του χαρισματικού κριτικού, συγγραφέα και κινηματογραφιστή, μια παρέα νέων παιδιών πήραν ένα βιβλίο, που κι αυτός είχε γράψει στα 28 του, και το ανέβασαν στη σκηνή με κέφι και συλλογικότητα
Της Eφης Μαρίνου
«Το γέλιο του δεν ήταν ποτέ αθώο» γράφει ο Κωστής Παπαγιώργης για τον Χρήστο Βακαλόπουλο. «Ακόμα και μέσα στη λάμψη του είναι εύκολο να διακρίνουμε πικρές ανταύγειες. Ο παρακαθήμενος, που άκουγε τον Χρήστο να γελά και έκανε τη σκέψη “Τι θα συμβεί αν αυτό το γέλιο γυρίσει καταπάνω μου;”, συνήθως συμβιβαζόταν με την ιδέα ότι ανήκει στις τάξεις αυτών των υπολογίσιμων συμμάχων»… Τον περασμένο μήνα έκλεισαν ήδη είκοσι χρόνια από τον θάνατο του Χρήστου Βακαλόπουλου.
Κι επειδή η τόλμη, με όλο το ρίσκο που εγκυμονεί, αποτελεί προνόμιο των νέων, το μυθιστόρημα του πρόωρα χαμένου χαρισματικού Χρήστου Βακαλόπουλου «Οι πτυχιούχοι» (εκδόσεις «Εστία») διασκευάστηκε για το θέατρο από τρεις νέους ηθοποιούς υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση της 23χρονης Βάσιας Ατταριάν και παίζεται στη σκηνή «Black Box» του «Θεάτρου 104».
Ηρωες του μυθιστορήματος δύο φίλοι, ο Μάρκος Μπαρδάς και ο Σήφης Σουρώδης, …ανέτοιμοι πάντα να δώσουν το τελευταίο μάθημα για το πτυχίο. Ανάμεσά τους η γυναίκα, «όλες» οι γυναίκες που αφήνουν τα ανεπαίσθητα ή τα ισχυρά ίχνη τους. Ο χρόνος πάει μπρος-πίσω, αποτυπώνοντας άλλοτε φευγαλέα κι άλλοτε με επιμονή, τόπους, κουβέντες, σκέψεις, μνήμες. Τα αμφιθέατρα και η ΠΣΣΠ, ο κινηματογράφος τον χειμώνα, η Κεφαλλονιά και η Πάτμος το καλοκαίρι. Η πλατεία Αμερικής, ο Γκουσγκούνης, ο Κασαβέτης, το Πολυτεχνείο, ο σοσιαλισμός, τα δισκάκια 45 στροφών. Η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, οι δρόμοι τους, αφού «οι πόλεις ψιθυρίζουν γιατί δεν έχουν τίποτα άλλο να κάνουν έτσι όπως τις κάρφωσαν στο έδαφος»… Φανταστικά μαγειρέματα στη φοιτητική κουζίνα, αυτοσχέδια πάρτι, συζητήσεις που δεν τελειώνουν ποτέ, ιστορίες για κορίτσια ώριμα και αγόρια που δεν μπορούν να τα καταλάβουν. Και βέβαια μουσική και χορός που έρχονται κατευθείαν από τις δεκαετίες του 1970 και του 1980.
Το φλέγμα, η λεπτή ειρωνεία, η ενδοστρέφεια, το ιδιαίτερο στοχαστικό χιούμορ, οι φωναχτές σκέψεις, σηματοδοτούν την ιδιόμορφη προσωπικότητα του συγγραφέα: «Η πίστη στη γλώσσα κατάπινε σιγά-σιγά την πίστη στο νόημα», «Ολες οι ιστορίες είναι πόζες», «Τα γουόκμαν θα έπρεπε να μεταδίδουν σιωπή», «Νομίζω ότι είμαστε σ' ένα νοσοκομείο και έχουν φύγει οι γιατροί, τουλάχιστον να είχε νοσοκόμες», «Με εμπόδιζε το παρελθόν. Αυτό το μεγάλο φλας μπακ που τριγυρίζει με κουκούλα στο κεφάλι και τρομοκρατεί τους περαστικούς, μου έλεγε να μην εμπιστεύομαι τον εαυτό μου», «Δεν είναι συμπαθείς οι Κινέζοι; Τόσοι πολλοί άνθρωποι… Ωσπου να πεθάνουν δεν προλαβαίνουν να ταξιδέψουν σ' ολόκληρη τη χώρα τους».
Για τη Βάσια Ατταριάν «Οι πτυχιούχοι» ήταν το αγαπημένο της βιβλίο. Κι αυτή η αγάπη προδίδεται στην παράσταση που, παρά τις όποιες -αναμενόμενες για έναν πρωτάρη- αδυναμίες, ζωντάνεψε το μυθιστόρημα κάνοντάς μας να γελάσουμε, να μελαγχολήσουμε, να νοσταλγήσουμε, να θυμηθούμε τον μοναδικό Χρήστο Βακαλόπουλο. Μ' ένα τραπέζι πολυεργαλείο για σκηνικό όπου από μέσα του ξεφυτρώνουν από φώτα ντίσκο, βιβλία και τηλέφωνα μέχρι ποτήρια, μπουκάλια ουίσκι και πτυχία, μια υπέροχη κίνηση των ηθοποιών στη σκηνή (αποκάλυψη η νεαρή Κατερίνα Μαυρογεώργη), «Οι πτυχιούχοι» τα κατάφεραν να «αποφοιτήσουν» με τραγούδια και χορούς.
«Πρόκειται για συλλογική δουλειά τόσο στη διασκευή όσο και στο σκηνικό αποτέλεσμα» λέει η Βάσια Ατταριάν. «Η δημιουργία ενός θεατρικού έργου μέσα από ένα τόσο συνειρμικό μυθιστόρημα ήταν για μένα ένα μεγάλο ανεξερεύνητο πεδίο. Προσπαθήσαμε να συνδυάσουμε με λιτό τρόπο το χορό, το σινεμά, την θεατρική σκηνή. Με διαφορετικές αισθητικές να συνθέσουμε στο τέλος ένα παζλ εικόνων και κειμένων που βασίζονται σε μια ιστορία, αλλά συνεχώς ξεφεύγουν από αυτήν και μιλάνε για πράγματα που μας απασχολούν σήμερα τόσο όσο απασχολούσαν και το συγγραφέα όταν το έγραφε. Ετσι, ο κινηματογράφος μπλέκεται με την πραγματικότητα, το παρελθόν μοιάζει σαν μεγάλο φλας μπακ, τα γεγονότα κι οι εικόνες τρέχουν συνειρμικά σαν μουσικά κομμάτια δίσκου 45 στροφών. Οι τρεις ηθοποιοί προσπαθούν να ακολουθήσουν το παράξενο γοητευτικό νήμα του συγγραφέα. Να πάρουν πτυχίο και να αναρωτηθούν στο τέλος μαζί του και μαζί μας: “Και τώρα τι θα κάνουμε;” Το καλοκαίρι θα τελειώσει σε απόλυτη σύγχυση με τη γραμμή του ορίζοντος».
Ο Χρήστος Βακαλόπουλος, κινηματογραφιστής, κριτικός κινηματογράφου, συγγραφέας και ραδιοφωνικός παραγωγός, έγραψε τους «Πτυχιούχους» σε ηλικία 28 χρόνών (1984) αμέσως μετά την «Υπόθεση μπεστ-σέλερ». Ακολούθησαν η συλλογή διηγημάτων «Νέες αθηναϊκές ιστορίες», η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του «Oλγα Ρόμπαρντς». Το 1990 εκδίδεται το καλύτερό του μυθιστόρημα «Η γραμμή του ορίζοντος» και τo 1992, έναν χρόνο πριν πεθάνει, σε ηλικία μόλις 37 ετών, γράφει και σκηνοθετεί μαζί με τον Σταύρο Τσιώλη την ταινία «Παρακαλώ, γυναίκες, μην κλαίτε», που παίρνει βραβεία Σεναρίου και Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπως και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας της Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου.
INFO: 104-Black Box (Ευμολπιδών 41, Γκάζι. Τηλ.: 210-3455020) Θεατρική διασκευή και μουσική επιμέλεια: ο θίασος. Επιμέλεια κίνησης-χορογραφίες: Ελενα Γεροδήμου Σκηνικά: Γκάυ Στεφάνου. Κοστούμια: Αλεξία Χρυσοχοΐδου. Μουσική διδασκαλία: Αγγελική Δημάκη. Παίζουν: Παναγιώτης Κατσώλης, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Σεραφείμ Ράδης. Δευτέρα και Τρίτη στις 9.15 μ.μ. Γενική είσοδος: 12 ευρώ/μειωμένο 10 ευρώ.
Ιστορικό Ροής
Εκτύπωση
Επιστροφή
