Η γνωριμία μας με τον Ντένις Κέλι των «Ορφανών» συνεχίζεται
Ο Γιάννης Μόσχος σκηνοθετεί στο Faust το πρώτο έργο του Βρετανού συγγραφέα, το «Κουρέλι»
Της Εφης Μαρίνου
«Η μητέρα μου πέθανε από ένα σχόλιο. Το σχόλιο δεν ήταν δικό της. Την ώρα που παρακολουθούσε μια καλλιτεχνική εκπομπή αργά το βράδυ –κάτι που δεν συνήθιζε– και έτρωγε ένα βάζο κρεμμύδια τουρσί –κάτι που συνήθιζε– έτυχε να ακούσει κάποιον από τους ομιλητές να σχολιάζει: «Βέβαια, είναι αδύνατον να δημιουργήσεις κάτι πρωτότυπο στις μέρες μας»»…
Το έργο «Κουρέλι» («Debris») του Ντένις Κέλι (2003), ενός από τους πιο ενδιαφέροντες θεατρικούς συγγραφείς της σύγχρονης βρετανικής δραματουργίας, ανεβαίνει στις 15 Μαρτίου στη Νέα Θεατρική Σκηνή Faust σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου. Τον Ντένις Κέλι τον έχουμε γνωρίσει κι από άλλα θεατρικά έργα του που παίχτηκαν με επιτυχία στην ελληνική σκηνή: «Τα ορφανά» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (2010), το «DNA» σε σκηνοθεσία Σοφίας Βγενοπούλου (2010) και «Οσάμα ο ήρωας» σε σκηνοθεσία Πέρη Μιχαηλίδη (2011). Το «Κουρέλι», που είναι το πρώτο του έργο, αφηγείται με ιδιαίτερα θεατρικό τρόπο, ποιητικότητα αλλά και μαύρο χιούμορ, τη σκληρή ιστορία του Μάικλ και της Μισέλ.
Ενα ολόκληρο σπίτι πεταμένο στα σκουπίδια. Εκεί, ανάμεσα σε ρούχα, έπιπλα, κουζινικά και δεκάδες μικροπράγματα, δυο αδέλφια διηγούνται την ιστορία των παιδικών τους χρόνων. Μας εξιστορούν έργα και ημέρες που δεν θα ζήλευε κανένα παιδί… Οικονομική εξαθλίωση, μια μητέρα που πέθανε πολύ νέα, ένας πατέρας αμόρφωτος, μέθυσος, βίαιος, ανίκανος να διαχειριστεί τα παιδιά του, παραλίγο μάλιστα να τα κακοποιήσει σεξουαλικά. Πάνω απ' όλα όμως είναι και θρησκευόμενος…
Κεντρικός αφηγηματικός άξονας είναι το Κουρέλι, ένα βρέφος που βρίσκει εκείνος μέσα στα σκουπίδια κι αποφασίζει να το σώσει. Οι ιστορίες τους κινούνται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Η Μισέλ, για παράδειγμα, διηγείται τρεις εκδοχές για τον θάνατο της μητέρας της. Η πρώτη ακούγεται αληθοφανής, η δεύτερη καθόλου και η τρίτη παραπέμπει μάλλον στην αληθινή. Το έργο συντίθεται σταδιακά, με ιστορικά άλματα, δρόμος που ακολουθεί και η παράσταση. Ξεκινά με θραύσματα ιστοριών, ενώ ένα συνεχές μπρος-πίσω διακόπτει την αφήγηση, οι ήρωες εγκαταλείπουν το παρόν για «πραγματική» επιστροφή στο παρελθόν όπου «σχηματίζουν» όλους τους ρόλους: τη μητέρα, τον πατέρα, έναν κατ' ευφημισμόν φίλο του μπαμπά, έναν πλούσιο παιδόφιλο ο οποίος παρά τρίχα να τα εκπορνεύσει.
«Κάθε φορά που βλέπω πρόβα νιώθω βαθιά συγκινημένος», λέει ο σκηνοθέτης. «Το έργο είναι τρυφερό, ανθρώπινο. Ο συγγραφέας σκιαγραφεί ένα νοσηρό κόσμο, έναν πολιτισμό που γεννά και μεγαλώνει ανθρώπους-σκουπίδια. Μέσα στα ερείπια αυτού του κόσμου, χωρίς φροντίδα, μέσα σε άρρωστες οικογενειακές και κοινωνικές δομές, δυο παιδιά-απόβλητα προσπαθούν μόνα τους να επιβιώσουν. Κουβαλώντας αυτό το τεράστιο τραύμα, έχοντας μεγαλώσει σ' ένα οικογενειακό περιβάλλον χωρίς αγάπη, εξακολουθούν να την αναζητούν, να την ονειρεύονται.
Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Κέλι δεν εστιάζει στο προσωπικό δράμα των ηρώων του, αλλά στις δομές της ίδιας της κοινωνίας, που γεννά αυτά τα φαινόμενα. Ενώ η βάση του κειμένου είναι ρεαλιστική, η γλώσσα είναι πυρετώδης, παραληρηματικά ποιητική. Εξοχες μεταφορές περιγράφουν τα αισθήματα των ηρώων. Ο λόγος του Ντένις Κέλι δεν είναι καταγγελτικός, δεν μας κουνάει το δάχτυλο. Στο έργο διακρίνονται ορισμένα αυτοβιογραφικά στοιχεία -ο συγγραφέας έχει πει ότι το έγραψε σκοπεύοντας να παίξει ο ίδιος τον Μάικλ».
Ο 43χρονος Ντένις Κέλι, γεννημένος στο Βόρειο Λονδίνο, ήταν ένα από τα πέντε παιδιά μιας ιρλανδικής καθολικής οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν οδηγός λεωφορείου. Στα δεκαέξι παράτησε το σχολείο και άρχισε να δουλεύει σε σούπερ μάρκετ. Η πρώτη του επαφή με το θέατρο έγινε αρκετά χρόνια μετά, όταν συμμετείχε σε μια τοπική νεανική θεατρική ομάδα. Στα τριάντα του άρχισε να σπουδάζει Δράμα και Θεατρικές Τέχνες στο Goldsmith College, από το οποίο αποφοίτησε με άριστα. Κι έπειτα ήρθαν τα έργα: «Κουρέλι» (2003), «Οσάμα ο ήρωας» (2005), «Μετά το τέλος» (2005), «Αγάπη και χρήμα» (2006), «Φροντίζοντας το μωρό» (2007), «DΝΑ» (2007), «Ορφανά» (2009), «Ο δάσκαλός μας είναι τέρας» (2009), «Οι θεοί κλαίνε» (2010), «Ματίλντα, ένα μιούζικαλ» (2010). Τα έργα του έχουν παιχτεί σε περισσότερες από τριάντα χώρες σ’ όλον τον κόσμο και έχουν μεταφραστεί σε περίπου είκοσι γλώσσες. Ο Κέλι έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία διεθνώς, ανάμεσά τους το βραβείο John Whiting και το βραβείο Meyer-Whitworth. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει επίσης έργα για το ραδιόφωνο, μεταφράσεις θεατρικών και σενάρια για την τηλεόραση.
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
INFO: Θεατρική Σκηνή Faust (Καλαμιώτου 11 και Αθηναΐδος 12, πλατεία Αγίας Ειρήνης – Μοναστηράκι. Τηλ.: 210-3234095). Μετάφραση: Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλη. Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος. Σκηνικά-Κοστούμια: Τίνα Τζόκα. Κίνηση: Ανθή Θεοφιλίδου. Μουσική επιμέλεια: Νίκος Βίττης. Παίζουν: Θύμιος Κούκιος, Ελίνα Ρίζου. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 21.30.
