Aπό τη διασταύρωση της Αμαλίας με τη Φιλελλήνων, θα καταλήγει στην πλατεία Αιγύπτου, στη συμβολή με την Αλεξάνδρας
Της Χαράς Τζαναβάρα
Με «εκπτώσεις» εννοιολογικού χαρακτήρα προωθείται η μεγάλη παρέμβαση στην Πανεπιστημίου. Ξεκίνησε ως πεζοδρόμηση αλλά προσγειώθηκε -κυρίως λόγω κυκλοφοριακών παρενεργειών- σε πρόγραμμα μετατροπής της αστικής λεωφόρου σε βουλεβάρτο με πράσινο, γωνιές νερού και προτεραιότητα στους πεζούς και τα ποδήλατα, αλλά και ειδικές λωρίδες για τραμ, ταξί, οχήματα ανάγκης και τροφοδοσίας.
Το πρώτο βραβείο, που αναδείχθηκε από τον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, προβλέπει τη δημιουργία μιας πράσινης ραχοκοκαλιάς συνολικού μήκους 7 χλμ., που θα ξεκινά από τη διασταύρωση της Αμαλίας με τη Φιλελλήνων, θα διατρέχει το πρώτο τμήμα της Πατησίων και θα καταλήγει στην πλατεία Αιγύπτου, στη συμβολή με την Αλεξάνδρας. Σε επιλεγμένο σημείο της Πανεπιστημίου θα δημιουργηθεί ένα πράσινο πλάτωμα, που σε συνδυασμό με τις φυτεύσεις θα βελτιώσει το μικροκλίμα και η συνύπαρξή του με το υδάτινο στοιχείο θα μειώσει τις θερμοκρασίες στην ευρύτερη περιοχή. Με βάση τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, το νερό θα εξασφαλίζεται από τις βροχοπτώσεις και θα συγκεντρώνεται σε υπόγειες δεξαμενές και ταράτσες.
Τις παρεμβάσεις συμπληρώνουν οι τέσσερις πράσινες «παρακάμψεις» προς τις πλατείες Συντάγματος, Ομονοίας, Δικαιοσύνης και Κοραή, που θα αναπλαστούν και πάλι για να ενταχθούν στο νέο ύφος της Πανεπιστημίου. Η πολύπαθη Ομόνοια θα αλλάξει και πάλι σχήμα, ενώ θα περιοριστεί η κυκλοφορία των οχημάτων.
«Οι κατασκευαστικές λεπτομέρειες θα μετατρέψουν την Πανεπιστημίου σε δημόσιο χώρο φιλόξενο για όλους», τόνισε ο Μάρτιν Κνάιτ, που μίλησε εκπροσωπώντας τα έξι συνεργαζόμενα γραφεία, τα οποία κέρδισαν το πρώτο βραβείο, με την πρόταση που φέρει το συμβολικό τίτλο «Ενα βήμα μπροστά». Συστατικό στοιχείο της είναι η ανάδειξη του δημόσιου χώρου σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των κενών σήμερα ισογείων, το πιο χαρακτηριστικό δείγμα της οικονομικής κρίσης. Εισάγουν την ιδέα των «1.000 δωματίων», που θα διαμορφώνονται σε άδεια κτίρια για να φιλοξενούν πολιτιστικές δράσεις. Ο βασικός τους όμως στόχος είναι να εξασφαλίσουν ζωντάνια σε μια περιοχή που έχει ελάχιστους κατοίκους και επομένως υπάρχουν κίνδυνοι ερήμωσης τις νυχτερινές ώρες. Για τον ίδιο λόγο δόθηκε ειδικό βάρος στον φωτισμό, που δεν θα αποτελεί μόνον διακοσμητικό στοιχείο στον δημόσιο χώρο.
Στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, που οργάνωσε και χρηματοδότησε το Ιδρυμα Ωνάση, πήραν μέρος 71 ομάδες από την Ελλάδα και άλλες 11 χώρες. Η ομάδα που κέρδισε ομόφωνα το πρώτο βραβείο έχει επικεφαλής στην ολλανδική OKRA, μια εταιρεία που έχει στο ενεργητικό της σημαντικές παρεμβάσεις σε δημόσιους χώρους στην Κοπεγχάγη, το Ρότερνταμ, τη Μόσχα και το Λονδίνο. Συμπράττουν το ελληνικό γραφείο Studio 75 ( Στέφανος Πάντος-Κίκος) και οι Mixst Urbanisme, Landscape Architecture group, WSGREENTECHNOLOGIES GmbH και το Wageningen University. Απονεμήθηκαν επίσης ένα δεύτερο βραβείο, 12 έπαινοι και άλλες διακρίσεις. Ολες οι μελέτες εκτίθενται ώς τις 6 Μαρτίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση.
………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Παρεμβάσεις σε 800 οδικούς κόμβους
Οι επιπτώσεις στην κυκλοφορία είναι ο αστάθμητος παράγοντας στην πιο μεγάλη παρέμβαση στην πρωτεύουσα. Υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί να γίνουν αλλαγές σε περίπου 800 οδικούς κόμβους, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 40% του συνόλου της πρωτεύουσας. Οι παρεμβάσεις θα ξεκινούν από απλές αυξομειώσεις στον χρόνο του «πράσινου» και του «κόκκινου» στα φανάρια και τις ειδικές πινακίδες που θα βοηθούν τους οδηγούς να ακολουθήσουν εναλλακτική πορεία για να παρακάμψουν το κέντρο, φτάνοντας ώς την κατάργηση φωτεινών σηματοδοτών σε περιπτώσεις δρόμων που συνδέονται με την Πανεπιστημίου και θα πεζοδρομηθούν σε ένα τμήμα τους.
Οι πρώτες καταγραφές που έγιναν από ομάδα συγκοινωνιολόγων του Πολυτεχνείου, με επικεφαλής τον καθηγητή Μ. Καρλαύτη, έδειξαν ότι ο αποκλεισμός των ΙΧ από την Πανεπιστημίου θα επιβαρύνει την ήδη προβληματική λεωφόρο Αλεξάνδρας, ενώ επιπτώσεις θα υπάρξουν στον άξονα Β. Κωνσταντίνου-Β. Σοφίας.
Ετοιμάζεται ήδη νέα κυκλοφοριακή μελέτη με ευθύνη του υπουργείου Υποδομών, που θα καταγράψει τα νέα δεδομένα, ενώ θα εκπονηθεί πλάνο για τη σταδιακή διακοπή της κυκλοφορίας όλων των οχημάτων από τα μέσα του 2014, οπότε αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα. Θα υπάρξουν αλλαγές σε επτά γραμμές τρόλεϊ που διέρχονται σήμερα την Πανεπιστημίου, ενώ προβλέπεται να καταργηθούν όλες οι αφετηρίες των λεωφορείων που παραμένουν στην Ακαδημία και τους κάθετους δρόμους.
