Της Αννας Ανδριτσάκη
Νέο και ισχυρότερο κύμα αντιδράσεων σήκωσε η τελική πρόταση του σχεδίου «Αθηνά» που όχι μόνο δεν έφερε καμία καίρια βελτίωση, αλλά προέβη σε περαιτέρω συρρίκνωση τεχνολογικών αλλά και πανεπιστημιακών τμημάτων. Η ανάφλεξη ήταν αυτόματη. Διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα, παραιτήσεις δημάρχων σε πόλεις της περιφέρειας, αποφάσεις για επ' αόριστον αναστολή λειτουργίας τμημάτων (ΦΠΨ Αθηνών), καταλήψεις από φοιτητές και πολιτικά πυρά, ακόμα και από κόμματα της συγκυβέρνησης. Η ΔΗΜΑΡ έσπευσε να ανακοινώσει ότι το σχέδιο «δεν διέπεται από ακαδημαϊκή λογική και δημιουργεί πολλά προβλήματα στα ιδρύματα, στους σπουδαστές και στις οικογένειές τους». Μιλούσε και για πελατειακά συμφέροντα, αλλά με νέα ανακοίνωση η αναφορά αφαιρέθηκε.
Ο πρώτος δυνατός θόρυβος ακούστηκε, χθες το μεσημέρι, την ώρα που ο υπουργός Παιδείας παρουσίαζε το σχέδιο στην επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Περίπου 2.500 φοιτητές, σπουδαστές και διδάσκοντες είχαν συγκεντρωθεί απ’ έξω για να διαδηλώσουν ότι «Δεν θα περάσει». Μαζί τους δήμαρχοι από επαρχιακές πόλεις (Μεσολογγίου, Ναυπάκτου, Αγρινίου) έως και ο Μητροπολίτης Αιτωλοακαρνανίας. Την ίδια ώρα, άλλοι δήμαρχοι παραιτούνταν, ενώ έβγαιναν οι πρώτες δραστικές αποφάσεις από ιδρύματα, όπως του Τμήματος Φιλοσοφικής, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας (ΦΠΨ) της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το οποίο συρρικνώνεται δραματικά. Οι διδάσκοντες είναι αποφασισμένοι μέχρι και να απέχουν από τα καθήκοντά τους, οι δε φοιτητές ν’ ανοίξουν κύκλο καταλήψεων διαρκείας.
Ο κ. Αρβανιτόπουλος, υπεραμυνόμενος του σχεδίου, υποστήριξε χθες στην επιτροπή ότι «η ανεργία και η κρίση δεν μας επιτρέπουν να έχουμε τμήματα ΑΕΙ που δεν προσφέρουν συγκριτικά πλεονεκτήματα», επισημαίνοντας ότι στόχος του σχεδίου είναι «να μην υπάρξει δραματική μείωση αυτών που διεκδικούν μια θέση στην τριτοβάθμια, οι εισακτέοι να φοιτούν και όχι να απέχουν και να αποφοιτούν από ισχυρά τμήματα και ιδρύματα με ισχυρά πτυχία». Δεν έπεισε ούτε ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ. Η Εύη Χριστοφιλοπούλου δήλωσε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ενστάσεις και επιφυλάξεις, εκφράζοντας την ελπίδα να συμφωνήσουν σ ένα σχέδιο «που θα εξυπηρετεί συγκεκριμένα ακαδημαϊκά και αναπτυξιακά κριτήρια», ενώ η κ. Ρεπούση τόνισε πως «το υπουργείο έφτιαξε το σχέδιο πίσω από κλειστές πόρτες» και «η χώρα χάνει άλλη μία ευκαιρία να μεταρρυθμίσει την ανώτατη εκπαίδευσή της.»
Ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Τάσος Κουράκης, επισήμανε την απουσία της σύμφωνης γνώμης των ίδιων των ιδρυμάτων, όπως και της αρμόδιας Αρχής (ΑΔΙΠ), ζήτησε νέα διαβούλευση με τους εκπαιδευτικούς φορείς και τόνισε την ανάγκη οι αλλαγές να γίνουν σε βάθος χρόνου.
Οι αντιδράσεις αναμένεται να συνεχιστούν με ένταση το προσεχές διάστημα. Η απόφαση του Προγράμματος ΦΠΨ για επ' αόριστον αναστολή λειτουργίας είναι ενδεικτική. Σημειώνεται ότι αυτό το τμήμα λειτουργεί αυτόνομα και ανεξάρτητα από το Τμήμα ΦΠΨ. Εχει δε υψηλή βάση εισαγωγής και από το 1983 χορηγεί πτυχίο αυτόνομο στην Ψυχολογία. Με το σχέδιο «Αθηνά» καταργείται, ενώ το τμήμα ΦΠΨ συρρικνώνεται, αφού οι τρεις κατευθύνσεις συμπυκνώνονται σε δύο (1η Φιλοσοφία και Παιδαγωγική 2η Ψυχολογία).
Οπως δηλώνει στην «Εφ.Συν.» η Ελένη Καραμαλέγκου, πρόεδρος του τμήματος Φιλολογίας και πρόεδρος του Συλλόγου Διδασκόντων Φιλοσοφικής: «Το υπουργείο απέδειξε ότι ο διάλογος τον οποίο προανήγγειλε ήταν προσχηματικός. Στη σχολή επικρατεί αγανάκτηση, γιατί με το τελικό σχέδιο τα ξενόγλωσσα τμήματα όχι μόνο συγχωνεύτηκαν σ' ένα τμήμα, αλλά και αποσπάστηκαν από τη Φιλοσοφική Σχολή. Ταυτόχρονα, πλήγμα για τη σχολή αποτελεί και η κατάργηση του προγράμματος Ψυχολογίας, η συρρίκνωση του ΦΠΨ καθώς και η μετακίνηση του τμήματος Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών σε άλλη σχολή του πανεπιστημίου με την οποία έχει ελάχιστη επιστημονική σχέση.
Με τις ρυθμίσεις αυτές καταστρέφονται και το μέλλον φοιτητών- αποφοίτων και της Σχολής και είναι πλέον απορίας άξιο ποιες εισηγήσεις και με ποια κριτήρια λαμβάνει υπ' όψιν το υπουργείο, αφού περιφρονεί κατάφωρα τις προτάσεις των ειδικών. Η Φιλοσοφική Σχολή, η κατεξοχήν σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών, αποδυναμώνεται σε μια εποχή κρίσης, που όχι μόνο οι φοιτητές αλλά και ολόκληρη η χώρα την έχει ανάγκη για την προβολή των ελληνικών γραμμάτων και του ελληνικού πολιτισμού».
