Του Μπάμπη Μιχάλη
Την περασμένη Παρασκευή το μεσημέρι η Κριστίν Λαγκάρντ μίλησε για την ανάγκη ενός πιο ισορροπημένου μείγματος μεταξύ των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής και τόνωσης της οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη, το απόγευμα της ίδιας ημέρας η Fitch έκανε κάτι ασυνήθιστο αφού περίμενε υπομονετικά το κλείσιμο των αγορών και μετά υποβάθμισε την Ιταλία, ενώ το Σάββατο ο συνήθως λάβρος κατά της χώρας μας Βόφγκανγκ Σόιμπλε μας έδωσε τα εύσημα.
Τα τρία συμβάντα ξένισαν αναμφίβολα αρκετούς. Από τη μια πλευρά το ΔΝΤ, το οποίο μετά την παραδοχή του λάθους του πολλαπλασιαστή από τον επικεφαλής οικονομολόγο του Ολιβιέ Μπλανσάρ, δείχνει δειλά δειλά να χαλαρώνει τη στάση του για τις σκληρές πολιτικές λιτότητας. Η Κριστίν Λαγκάρντ είπε μεταξύ άλλων στο Δουβλίνο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενδεχομένως να χρειάζεται να εστιάσουν λιγότερο πια στους στόχους μείωσης των ελλειμμάτων, έτσι ώστε να αποφύγουν την υπονόμευση της οικονομικής ανάπτυξης και να βοηθήσουν τους χτυπημένους από την ύφεση λαούς τους. «Η βελτίωση του οικονομικού κλίματος μπορεί να βοηθάει τις αγορές, δεν βοηθάει όμως τους λαούς», τόνισε προτείνοντας υψηλότερο πληθωρισμό και μισθούς στη Γερμανία – κινήσεις που θα βοηθήσουν και την περιφέρεια.
Από την άλλη πλευρά, η υποτίμηση του αξιόχρεου της γειτονικής Ιταλίας από τη Fitch ήταν αναμφίβολα «διακριτική». Σε αντίθεση με τις παλαιότερες υποβαθμίσεις του αξιόχρεου της Ελλάδας, της Πορτογαλίας ή της Ιρλανδίας, οι οποίες γίνονταν συνήθως παραμονές δημοπρασιών κρατικών ομολόγων και τροφοδοτούσαν πανικό στην αγορά εκτοξεύοντας επιτόκια, σπρεντ και ασφάλιστρα, η Fitch επέλεξε να ανακοινώσει την αξιολόγηση της Ιταλίας από Α- σε ΒΒΒ+ Παρασκευή, και μάλιστα μετά το κλείσιμο των αγορών.
Τέλος, ο γνωστός ιέραξ Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έδωσε μέσω της αυστριακής εφημερίδας «Ντερ Στάνταρντ» τα εύσημά του στην -όχι και τόσο αγαπημένη του εταίρο- Ελλάδα για την πιστή εφαρμογή του προγράμματος, τη μείωση του ελλείμματος, την άνοδο των εξαγωγών και την πρώτη όπως είπε μείωση της ανεργίας. Δεν παρέλειψε μάλιστα να πετάξει και «καρότο», μιλώντας για περαιτέρω μέτρα βοήθειας στη σύνοδο κορυφής του Νοεμβρίου εφόσον υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα. Και τα 'ριξε και στις ανεύθυνες πολιτικές ελίτ, οι οποίες, όπως είπε, θυσίασαν την ελληνική οικονομία για τα συμφέροντά τους.
Τα ερωτήματα που γεννώνται είναι εύλογα: Γιατί το ΔΝΤ χαλαρώνει διαρκώς τη στάση του; Γιατί ο Σόιμπλε κάνει κομπλιμέντα και καλλιεργεί προσδοκίες μιας νέας βοήθειας προς την Ελλάδα; Γιατί οι οίκοι ήταν πιο ήπιοι απέναντι στην Ιταλία;
Η απάντηση ενδεχομένως να βρίσκεται στο βάθος αυτής της χρονιάς, στις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Η συνέχιση του νεοφιλελεύθερου οικονομικού πειράματος που ξεκίνησε από τη χώρα μας στην Ευρώπη θα εξαρτηθεί από την εκλογή της κυρίας Μέρκελ. Το ενδεχόμενο μιας αναταραχής πριν από τις γερμανικές εκλογές τρομάζει τους παραπάνω και τις ελίτ. Πολύ περισσότερο μετά το αποτέλεσμα των εκλογών, τις πρόσφατες μαζικές διαδηλώσεις σε Ισπανία, Πορτογαλία αλλά και τις αυξανόμενες βολές κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των πολιτικών λιτότητας από κορυφαίους οικονομολόγους του πλανήτη, που διαμορφώνουν σήμερα την κοινή γνώμη.
