Θεσσαλονίκη Του Νίκου Φωτόπουλου
«Η μπάλα παίρνει και τη Θεσσαλονίκη»! Η συμπρωτεύουσα θα επηρεαστεί αρνητικά από τη λειτουργία των μεταλλείων χρυσού στη Χαλκιδική, τόνισαν επιστήμονες κατά τη χθεσινή ειδική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης, όπου είχαν κληθεί να καταθέσουν τις απόψεις τους όλες οι πλευρές. Να «ακυρώσει» τον πρύτανη του ΑΠΘ Γιάννη Μυλόπουλο, που αμφισβήτησε την επένδυση, επιχείρησε ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Χρήστος Πάχτας. «Τοπίο στην ομίχλη» χαρακτήρισε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, την υπόθεση των μεταλλείων, τονίζοντας ότι «πρέπει να ξεκαθαρίσει το θέμα καθώς είναι ιδιαίτερα σοβαρό για την οικονομία αλλά και για το περιβάλλον».
Εν όψει της χθεσινής συνεδρίασης δεκάδες αστυνομικοί περιφρουρούσαν το δημοτικό μέγαρο και έκαναν ελέγχους, ενώ τόσο μέσα στην αίθουσα του συμβουλίου όσο και έξω βρίσκονταν εκατοντάδες κάτοικοι της βορειοανατολικής Χαλκιδικής. Η συνεδρίαση κύλησε σχετικά ήρεμα, ενώ μικροεντάσεις και γιουχαΐσματα σημειώθηκαν μόνο κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Χρήστου Πάχτα. Τελικά, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Αβραμόπουλος, τις επόμενες μέρες ο δήμος θα τοποθετηθεί με επίσημο ψήφισμά του.
Οι θεσμικοί
Ο πρύτανης του ΑΠΘ, Γιάννης Μυλόπουλος, τόνισε ότι «η συγκεκριμένη επένδυση έχει σημεία στα οποία πάσχει» και ανέφερε χαρακτηριστικά:
- Δεν επιτυγχάνει καμία παράμετρο, ούτε την οικονομική, γιατί επηρεάζει τις άλλες δραστηριότητες, ούτε την περιβαλλοντική, διότι υποβαθμίζει τον περιβαλλοντικό κίνδυνο, ενώ και η κοινωνική συνοχή δεν υποστηρίζεται. Ζήτησε να γίνουν αλλαγές στη σύμβαση παραχώρησης και στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) έτσι ώστε να υπηρετείται το δημόσιο συμφέρον πρωτίστως. Θα αλλάξει το φυσικό τοπίο, είπε για τη μεταλλευτική δραστηριότητα και πρότεινε να περιοριστεί σε συγκεκριμένο τμήμα της περιοχής, όσο αντέχει να σηκώσει μια τέτοια δραστηριότητα. Δεν αντέχει ο τόπος μεταλλευτική δραστηριότητα σε 200 χιλιάδες στρέμματα, υπογράμμισε.
-Η ΜΠΕ, είπε, δεν έπεισε τους επιστήμονές μας ότι αντιμετωπίζει σωστά τους κινδύνους. Ούτε δαιμονοποιούμε την επένδυση αλλά ούτε δεχόμαστε στο όνομα της ανάπτυξης να ξεκληρίσουμε τη χώρα.
Ο αντιπρύτανης Γιάννης Παντής, καθηγητής Οικολογίας, τόνισε ότι δεν ακολουθήθηκαν βασικές λειτουργίες που εμπεριέχονται σε συγκεκριμένη διαδικασία διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία και άλλους φορείς. Για τους υδατικούς πόρους επισήμανε ότι δεν υπάρχει αναφορά για τον κίνδυνο υποβάθμισης των νερών και τα πλημμυρικά φαινόμενα. Για την ατμόσφαιρα επίσης δεν έχει δοθεί βάρος. Μπορεί να έχει επιπτώσεις σε μεγάλες αποστάσεις, όπως στην πόλη της Θεσσαλονίκης, με αιωρούμενα σωματίδια. Μίλησε για τον κίνδυνο από βαρέα μέταλλα και στερεά απόβλητα. «Ηδη υπάρχουν καταστροφές μη αναστρέψιμες, που δεν νοούνται σε ιδιαίτερες περιοχές και με τόση ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως το κόψιμο δέντρων. Αυτό που ξέρουμε σήμερα δεν θα υπάρχει», κατέληξε.
Ο συντονιστής του Συμβουλίου Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, καθηγητής Κώστας Κατσιφαράκης, ανέφερε ότι το συμβούλιο ασχολείται με το ζήτημα από το 2010. «Επισκεφθήκαμε την περιοχή και μείναμε έκθαμβοι από τη φυσική ομορφιά της», είπε. «Διαφωνούμε με τη ΜΠΕ. Οι επενδυτές ψάχνουν 0,45 γραμμάρια χρυσού ανά τόνο εδάφους. Καταλαβαίνετε τι καταστροφή προκαλείται στο έδαφος. Θέλουμε να κάνουμε ανάπτυξη τύπου Πτολεμαΐδας; Η περιοχή έχει ήδη πρόβλημα από την προηγούμενη δραστηριότητα της καναδικής εταιρείας TVX GOLD, τη δεκαετία του ’90».
Οι πολέμιοι της επένδυσης
Ο εκπρόσωπος των κατοίκων της Ιερισσού, Σαράντης Δημητριάδης, ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, θύμισε ότι «κανένα πανεπιστήμιο της χώρας δεν έχει εγκρίνει την επένδυση, εκτός από λίγους μεμονωμένους επιστήμονες». Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «μόνο ένα πανεπιστημιακό τμήμα συμφωνεί με τα μεταλλεία, που χρηματοδοτήθηκε σε συνέδριο από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός»… Προειδοποίησε ότι η ΜΠΕ που εγκρίθηκε είναι η εναρκτήρια, αλλά θα υπάρξει επέκταση. Κατήγγειλε ακόμη πως όλες οι κύριες εγκαταστάσεις είναι χωροθετημένες επάνω στο ενεργό σεισμογόνο ρήγμα του 1978. Μια επιτροπή ελέγχου», είπε, «έχει συσταθεί ήδη από το ΥΠΕΚΑ, αλλά θα χρηματοδοτείται και από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός», ενώ θύμισε ότι «καμιά διαβούλευση δεν έγινε και ούτε μας έχουν πείσει για το ακίνδυνο της επένδυσης».
Ο Σπύρος Αγρινιώτης, ερευνητής του Πανεπιστημίου Κύπρου, απάντησε στο θέμα των θέσεων εργασίας που επικαλούνται η εταιρεία και η κυβέρνηση, αναφερόμενος σε επιστημονική μελέτη που έγινε στην Κύπρο: «Αν πληγεί ο τουρισμός στη Χαλκιδική χάνονται θέσεις εργασίες περισσότερες απ' αυτές που δημιουργούνται στον πλέον τουριστικό νομό της χώρας», είπε. «Θα πληγεί και η Θεσσαλονίκη. Κάναμε μελέτη τι θα κοστίσει στην τοπική κοινωνία. Αν πάθει ζημιά ο τουρισμός στη Χαλκιδική κατά 78% θα πληγούν και οι υπόλοιπες επιχειρήσεις. Θα χαθούν 3.280 θέσεις εργασίας άμεσα και 7 χιλιάδες από δευτερεύουσες δραστηριότητες».
Οι υπέρμαχοι της επένδυσης
Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι του Κέντρου Βιώσιμης Ανάπτυξης και του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών Μελετών) χαρακτήρισαν την περιοχή ένα από τα μεγαλύτερα μεταλλευτικά κέντρα της Ευρώπης. Υποστήριξαν πως η ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι δρακόντεια με αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους για τις μεταλλευτικές δραστηριότητες. Επισήμαναν ότι η ΜΠΕ εγκρίθηκε από το νομαρχιακό συμβούλιο, το υπουργείο κ.λπ. «Εάν τηρηθούν οι όροι της ΜΠΕ, η επένδυση είναι επιβεβλημένη για τη χώρα που βρίσκεται σ' έναν Αρμαγεδδώνα οικονομικής υπανάπτυξης», τόνισαν.
Ο διευθυντής των μεταλλείων Κασσάνδρας, Μιχάλης Θεοδωρακόπουλος, είπε: «Δεν είμαστε εγκληματίες. Είμαστε Ελληνες επιστήμονες μηχανικοί και ασκούμε μια νόμιμη επιστήμη. Στόχος της εταιρείας είναι να προσλαμβάνουμε εργαζομένους από την περιοχή και εργολάβους από την τοπική κοινωνία για αντισταθμιστικά οφέλη. Νιώθουμε περήφανοι για τους ανθρώπους μας. Ανακαινίζουμε και αποκαθιστούμε παλιές στοές των μεταλλείων. Εχουμε δαπανήσει 25 εκατομμύρια ευρώ για το εργοστάσιο. Περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο καταλήγουν στο ελληνικό Δημόσιο αυτή τη στιγμή. Στα 2 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο θα φτάσουν τα έσοδα για το Δημόσιο σε πλήρη λειτουργία των μεταλλείων.
…Και ο Πάχτας
Εν μέσω αντιδράσεων και με αρκετές διακοπές από διαμαρτυρόμενους κατοίκους μίλησε ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Χρήστος Πάχτας. Χαρακτήρισε «μύθο» ότι το Δημόσιο πούλησε τα μεταλλεία 11 εκατομμύρια ευρώ. «Δεν υπάρχει τίμημα προς το Δημόσιο», είπε. «Τα περιουσιακά στοιχεία ήταν μιας ιδιωτικής επιχείρησης και μεταφέρθηκαν σε άλλη εταιρεία. Κάποιοι θέλουν να αναγάγουν σε πολιτικό ζήτημα μια επένδυση εθνικού χαρακτήρα. Τι αξία έχει ένας πλούτος κάτω από τη γη αν δεν βρεθεί κάποιος να επενδύσει; Στο τέλος της πενταετίας το σχέδιο θα είναι ύψους 550 εκατομμυρίων ευρώ και ετήσια έσοδα 180 εκατομμύρια ευρώ στον ελληνικό προϋπολογισμό». Τέλος, άφησε αιχμές κατά του πρύτανη του ΑΠΘ, λέγοντας: «Αν ο πρύτανης δεν γνωρίζει τα αυτονόητα, τι θα γίνει στην υπόλοιπη κοινωνία; Ο τόπος μας μπορεί να γίνει ένα πρότυπο αειφόρου μεταλλευτικής δραστηριότητας».
