Του Μπάμπη Μιχάλη
Τεράστιο προβληματισμό έχει τροφοδοτήσει στους οικονομολόγους το σχέδιο διάσωσης της Κύπρου και κυρίως το «χέρι» που μπήκε από τους πιστωτές της μεγαλονήσου στις μέχρι πρότινος εγγυημένες τραπεζικές καταθέσεις.
«Γιατί να έχεις εγγύηση κατάθεσης όταν η κυβέρνηση μπορεί να απαλλοτριώσει τις καταθέσεις σου;» αναρωτιέται ο Εντουαρντ Χάρισον της συμβουλευτικής Global Macro Advisors. «Δεν είναι λογικό… Αυτό που συμβαίνει στην Κύπρο θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε στην ευρωζώνη. Οι καταθέτες παντού στην ευρωζώνη πρέπει να αποφασίσουν αν τα χρήματά τους είναι ασφαλή και για πόσο καιρό». Ο Χάρισον λέει ακόμη ότι οι Ευρωπαίοι θα έπρεπε εδώ και καιρό να είχαν καθορίσει κανόνες και πρότυπα για την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στην αναδιάρθρωση του χρέους, με τους κατόχους κρατικών ομολόγων να αναλαμβάνουν μέρος των ζημιών. «Και θα έπρεπε να τους είχαν εφαρμόσει για την ανακεφαλαιοποίηση όλων των τραπεζών στην Ε.Ε., όχι μόνο στην Κύπρο», καταλήγει.
«Οι όροι διάσωσης της Κύπρου είναι απλά και ξεκάθαρα μια ληστεία τράπεζας», τονίζει από την πλευρά του ο οικονομικός σχολιαστής της «Guardian» Αντιτίγια Τσακραμπόρτι. «Είναι μια ακόμη διάσωση στην ευρωζώνη που τιμωρεί τους απλούς ανθρώπους προκειμένου να ξαναφουσκώσει το κατεστραμμένο χρηματοπιστωτικό σύστημα», καταγγέλλει.
«Aποτελεί την κατάργηση της ρητής εγγύησης» λέει ο αξιωματούχος του γνωστού τραπεζικού λόμπι IIF Τιμ Ανταμς στους «Financial Times», προσθέτοντας ότι η συμφωνία δημιουργεί προηγούμενο για το οποίο στον μέλλον «θα μετανιώσουμε».
Στο ίδιο μήκος κύματος, οι αναλυτές της Morgan Stanley γράφουν σε σημείωμα προς τους πελάτες τους ότι το κούρεμα των καταθέσεων στην Κύπρο «πάει πέρα από τις προσδοκίες και αυξάνει τις ανησυχίες για ενδεχόμενο λάθος πολιτικής».
Ο καθηγητής Οικονομικών και επικεφαλής του Νew Economic School στη Μόσχα Σεργκέι Γκούριεφ χαρακτηρίζει τη λύση που βρέθηκε για την Κύπρο «αντιπαραγωγική, ασυνεπή, άδικη και επικίνδυνη [...] υποβαθμίζει την αξιοπιστία του συστήματος εγγυήσης των καταθέσεων στην ευρωζώνη».
Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Ανόβερο και διευθυντής του Institute of Public Finance Στέφαν Χόμπουργκ υπενθυμίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε υποσχεθεί πριν από λίγους μήνες την πλήρη προστασία καταθέσεων ως 100.000 ευρώ. «Η ανοικτή παραβίαση αυτής της εγγύησης εγείρει σοβαρά ερωτήματα, η Ε.Ε. πέρασε την κόκκινη γραμμή. Ο ισχυρισμός ότι η Κύπρος είναι μοναδική περίπτωση δεν είναι αξιόπιστος».
Ο Χόμπουργκ εκτιμά ότι και άλλες απαλλοτριώσεις θα ακολουθήσουν επειδή αρκετά μέλη της ευρωζώνης, και κυρίως η Γαλλία συνεχίζουν να έχουν υπερβολικά ελλείμματα. «Η επόμενη παγκόσμια ύφεση», λέει, «»θα τερματίσει πιθανότατα το παιχνίδι του ευρώ. Ιστορικά θα είναι μια ακόμη απεικόνιση του γεγονότος ότι κοινό νόμισμα ανεξάρτητων κρατών δεν μπορεί να λειτουργήσει».
