ΑΝΟΙΧΤΟ ΒΙΒΛΙΟ-ΒΙΒΛΙΟΣΤΑΤΗΣ

Του Δημήτρη Πετσετίδη

Τη δεκαετία του ’50 κυκλοφορούσε μια οδοντόκρεμα και το ραδιόφωνο -η τηλοψία δεν είχε ακόμη κάνει κατάληψη των οικιών μας- μετέδιδε μια διαφήμιση.

Hταν ένας διάλογος μεταξύ δύο ατόμων, ο οποίος ακουγόταν, όσο μπορώ να θυμάμαι, ως εξής:

-Πού οφείλονται οι μπλε και κόκκινες ρίγες της οδοντόκρεμας «Τάδε»;

- Στο εξαχλωροφέν! (Με θριαμβευτικό τόνο η απάντηση.)

-Οδοντόκρεμα «Τάδε» με εξαχλωροφέν!, συνέχιζε ο πρώτος εκ των διαλεγομένων και δεν θυμάμαι τι εγκώμια, εν συνεχεία, είχε προσδώσει στην εν λόγω οδοντόκρεμα.

Δεν παρήλθε χρόνος πολύς και το εξαχλωροφέν αποδείχτηκε ότι προκαλούσε γενετικές διαταραχές στον ανθρώπινο οργανισμό.

Τη δεκαετία του ’70, και συγκεκριμένα το 1973, εκδίδεται από τις εκδόσεις Τραμ η συλλογή διηγημάτων του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου «Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη».

Το ομώνυμο διήγημα, άκρως συγκινητικό και άψογο αισθητικώς, αφήνει στον αναγνώστη την πικρή εκείνη γεύση η οποία μετασχηματίζεται σε ηδονική απόλαυση, ανάλογη με εκείνη που απομένει όταν πίνεις ένα καλό κρασί.

Παρήλθε χρόνος πολύς έκτοτε, αλλά σήμερα μπορώ να ισχυριστώ μετά βεβαιότητος πως έχει αποδειχτεί ότι το παραπάνω βιβλίο αποτέλεσε τομή στη νεοελληνική διηγηματογραφία και ότι ο Παπαδημητρακόπουλος προκάλεσε τεράστιες γενετικές αλλαγές στην πεζογραφική μας παράδοση.

Ακόμη, έχω τη γνώμη ότι είναι ο πρώτος στιλίστας Ελληνας διηγηματογράφος που με ακρίβεια συνδυάζει και συναιρεί το θέμα του με τη μορφή που το περιγράφει, μετερχόμενος μια γοητευτικά δομημένη τεχνική.

Αν δεν είναι ο μοναδικός, είναι όμως ο πλησιέστερος συγγενής και ο πλέον κοντινός συνομιλητής με τον Παπαδιαμάντη. Και αν ο ήρωας του τελευταίου, στο διήγημα «Ονειρο στο κύμα», απλώς κρατάει στην αγκαλιά του μέσα στη θάλασσα τη Μοσχούλα, ο ήρωας του Ηλία στο «Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη» κάνει έρωτα υποβρυχίως, δηλαδή εντός της θαλάσσης.