Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Global Property Guide, το 2012 οι τιμές υποχώρησαν 14,2% στην Ελλάδα, ποσοστό που είναι το μεγαλύτερο μεταξύ 41 χωρών. Από το 2008 η μείωση συνολικά φτάνει στο 20%
Του Βασίλη Γεώργα
Υφεση, φόροι και φτώχεια συνεχίζουν να κλονίζουν την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, η οποία παίρνει την πρωτιά στην κατολίσθηση των τιμών παγκοσμίως.
Τη στιγμή που η κυβέρνηση ψάχνει εύσχημο τρόπο για να συνεχίσει το «χαράτσωμα» των πολιτών με το ΕΕΤΗΔΕ (μέσω λογαριασμών ΔΕΗ), η απουσία αγοραστών σε μια αγορά που μετρά περίπου 250.000 απούλητα ακίνητα και 2 στους 10 δανειολήπτες αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τα στεγαστικά δάνεια, επιταχύνουν την απαξίωση των τιμών που πάντως απέχουν αρκετά από το να χαρακτηριστούν «φτηνές».
Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας της εταιρείας Global Property Guide, το 2012 οι τιμές των ακινήτων υποχώρησαν 14,2% στην Ελλάδα, ποσοστό που είναι το μεγαλύτερο μεταξύ 41 χωρών παγκοσμίως. Ελάχιστα πίσω από την Ελλάδα βρέθηκε η Ισπανία με πτώση 12,73%, ενώ Πορτογαλία και Ιρλανδία ακολούθησαν με πτώση 6,85% και 5,65% αντίστοιχα.
Αντίστοιχη διψήφια μείωση στην Ελλάδα καταγράφεται και στα ενοίκια των κατοικιών, με τα τελευταία στοιχεία της εταιρείας RE/MAX να δείχνουν υποχώρηση 14%-15% σε όλη τη χώρα στο πρώτο τρίμηνο του 2013. Στη Θεσσαλονίκη η πτώση των ενοικίων κυμάνθηκε από 16% έως 22% κατά μέσο όρο, ενώ στην Αττική ήταν μικρότερη μεταξύ 12% με 13%.
Τα πάνω-κάτω
Η συνεχιζόμενη πτώση στις τιμές των ακινήτων δεν έχει επίπτωση μόνο στις «μπίζνες» των εργολάβων, αλλά επηρεάζει την «αίσθηση πλούτου» που έχουν οι Ελληνες λόγω του υψηλού ποσοστού ιδιοκατοίκησης. Παράλληλα φέρνει τα πάνω-κάτω και στα στεγαστικά δάνεια που έχουν ενεχυριαστεί με τις προ κρίσης φουσκωμένες αξίες.
Το 2011 η μείωση των τιμών ήταν 9,8% και συνολικά από το 2008 η υποχώρηση φτάνει στο 20%, χωρίς πάντως να διαφαίνεται η παραμικρή ένδειξη ότι μπορεί να μπει φρένο στην κατολίσθηση.
Αντίθετα, όλες οι εκτιμήσεις θέλουν την υποχώρηση της αγοράς να επιταχύνεται φέτος, καθώς αναμένεται περαιτέρω συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 5-6%, με τις προβλέψεις στελεχών της κτηματαγοράς να προεξοφλούν περαιτέρω συμπίεση των τιμών επιπλέον 15-20% μέσα στην επόμενη διετία. Σε πρόσφατη μελέτη της η Fitch Ratings εκτιμά ότι μέχρι και το τέλος του 2014 τα ακίνητα στην Ελλάδα θα υποχωρήσουν κατά μέσο όρο 17%, ενώ σε έρευνα της Deutsche Bank η γερμανική τράπεζα εκτιμά ότι η καθοδική πορεία των τιμών δεν πρόκειται να σταματήσει πριν από το 2016, καθώς η αυξανόμενη ανεργία, η μείωση του εισοδήματος των νοικοκυριών και η ανύπαρκτη χρηματοδότηση θα επιτείνουν την υφεσιακή πορεία.
Πέρυσι, παρά την διψήφια υποχώρηση των τιμών, οι αγοραπωλησίες νέων κατοικιών υπολογίζεται ότι δεν ξεπέρασαν τις 4.000 σε σύνολο 8.000-10.000 ακινήτων που άλλαξαν χέρια, όταν το 2007-2008 πωλούνταν περί τα 100.000 νεόδμητα ακίνητα.
Την ίδια στιγμή κανείς δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει τις επιπτώσεις από την πιθανή άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας που θα ισχύει μέχρι και το τέλος του 2013. Σήμερα υπολογίζεται ότι πάνω από το 20% των στεγαστικών δανείων, δηλαδή περίπου 15 δισ. ευρώ σε σύνολο 73,6 δισ. ευρώ, βρίσκονται στο «κόκκινο» και δεν αποπληρώνονται κανονικά. Τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες «αντικρίζονται» στην ουσία με υποθήκες τα ίδια τα σπίτια των δανειοληπτών και μια κατάρρευση των τιμών στην αγορά θα μείωνε κάθετα την αξία τους, υποχρεώνοντας το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε διαγραφές δισεκατομμυρίων ευρώ.
