Μια διαφορετική έκθεση στη νέα Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων
Δόθηκε βήμα σε όλους. Δεν υπάρχουν βραβεία. Συνυπάρχουν ιδιωτικά και δημόσια κτίρια, που συνήθως δεν δημοσιεύονται στα «σαλόνια» των ειδικευμένων εκδόσεων. Ανταποκρίθηκαν 150 αρχιτέκτονες με 98 έργα τους
Της Χαράς Τζαναβάρα
Την εικόνα της αρχιτεκτονικής, πραγματικά χωρίς… μακιγιάζ, φιλοξενεί από χθες η νέα Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στον Κεραμεικό. Η πρώτη γεύση έρχεται από το πρόσφατα ανακαινισμένο κτίριό της, έργο του Θεόφιλου Χάνσεν (1813-1891), του Δανού νεοκλασικιστή αρχιτέκτονα, που υπογράφει την Ακαδημία και τη Βιβλιοθήκη της περίφημης αθηναϊκής Τριλογίας στην οδό Πανεπιστημίου. Σε συνδυασμό με τον υποδειγματικά διαμορφωμένο περιβάλλοντα χώρο δίνει ιδιαίτερο τόνο σε μια γειτονιά που έχει χτίσει τα τελευταία χρόνια το δικό της προφίλ.
Το πιο ευχάριστο ξάφνιασμα έρχεται όμως από τα έργα της έκθεσης, ιδιωτικά και κυρίως δημόσια κτίρια, που στην πλειονότητά τους δεν δημοσιεύονται στα «σαλόνια» των ειδικευμένων εκδόσεων, παρά το ότι έχουν ενδιαφέρον.
Η πρωτοβουλία ανήκει στο νεοσύστατο τμήμα του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ) στην Αττική και ξεκίνησε από μια απλή ιδέα: να δοθεί ένα βήμα σε κάθε ενδιαφερόμενο, να μην υπάρχει κριτική επιτροπή και να μη δοθούν βραβεία. Η μόνη προδιαγραφή ήταν ο διαθέσιμος χώρος, μια πινακίδα διαστάσεων 1,00Χ0,70 μέτρα, μέσα στον οποίο μπορούσε ο καθένας να παρουσιάσει το έργο του, με όποιο τρόπο θεωρούσε πιο πρόσφορο. Φρόντισαν να αποκλείσουν μόνο τη μιζέρια και την αποστράτευση που έφερε η οικονομική κρίση…
Αποτέλεσμα; Πάνω από 150 αρχιτέκτονες παρουσίασαν 98 έργα τους, πολλά από τα οποία έχουν αποσπάσει τα τελευταία χρόνια διακρίσεις σε διαγωνισμούς, εντός ή και εκτός συνόρων. Πολυβραβευμένοι αρχιτέκτονες, όπως οι Αλέξανδρος Τομπάζης, Τάσος Μπίρης και Ι. Βικέλας, αλλά και πολλά υποσχόμενα νέα ταλέντα έδωσαν το «παρών» με μεγάλη γκάμα έργων. Κυριαρχούν οι κατοικίες και έχει ενδιαφέρον ότι συνυπάρχουν αρμονικά τα βόρεια προάστια με την Καισαριανή και τα Εξάρχεια, που δεν «χωρούν» στις καθιερωμένες αρχιτεκτονικές εκθέσεις.
Στις ελληνικές πόλεις, ακόμα και σε αυτές που βρίσκονται στην Αττική, απουσιάζει κατά γενική ομολογία η αρχιτεκτονική του δημόσιου χώρου. Ωστόσο, από την έκθεση δεν λείπουν τα έργα κοινωνικού χαρακτήρα, με πιο εντυπωσιακούς τους βρεφονηπιακούς σταθμούς Μαρκόπουλου, Αρτέμιδας, Μαρουσιού και Αχαρνών, καθώς και το ιδιαίτερου σχεδιαστικού ύφους Κέντρο Αποκατάστασης Αυτιστικών στην Παιανία. Στις μη αναμενόμενες παρουσίες συγκαταλέγονται αυτές του ανοιχτού Δημοτικού Θεάτρου Καισαριανής, του Δημόσιου Σήματος στον Κεραμεικό και του Μουσείου Ναυπηγικής στο Πέραμα.
Εχει ενδιαφέρον ότι μέσα από αυτή την ίσια «μοιρασιά» του χώρου και την αλφαβητική παρουσία όλων των συμμετοχών, όχι μόνον δεν προκύπτει η ισοπέδωση αλλά πολλά έργα καταφέρνουν να κερδίσουν την προσοχή που τους αξίζει.
«Θελήσαμε να δώσουμε την άλλη άποψη για την αρχιτεκτονική. Να αποτυπώσουμε την αληθινή εικόνα», μας εξηγεί ο επιμελητής της έκθεσης Γιώργος Ανδρεαδάκης. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το τοπίο και το δομημένο περιβάλλον διαμορφώνονται κυρίως με οικονομικά κριτήρια, ερήμην της αρχιτεκτονικής», επισημαίνει ο Γιώργος Μαδεμοχωρίτης, πρόεδρος του τμήματος Αττικής του ΣΑΔΑΣ, που θεωρεί ότι πρέπει να πεισθεί η κοινωνία και η πολιτεία για την αναγκαιότητα της αρχιτεκτονικής.
Η πρωτοβουλία δεν περιορίζεται μόνον στην έκθεση. Ετοιμάζονται ανοιχτές συζητήσεις ορισμένα απογεύματα Σαββάτου, αλλά και μουσικά δρώμενα, καθώς είναι μια τέχνη που συμπορεύεται με την αρχιτεκτονική. Η αρχή θα γίνει στις 13 του μήνα με το στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Οικονομική κρίση και παραγωγή της σύγχρονης αρχιτεκτονικής».
INFO: Μυλλέρου και Λεωνίδου, Μταξουργείο. Εως τις 3 Ιουνίου. Πληροφορίες 210-5202240