Tης Λήδας Γαλανού
Το φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ήταν αφιερωμένο στις ταινίες. Η πρόθεση του καλλιτεχνικού διευθυντή Δημήτρη Εϊπίδη να παρουσιάζει μόνο ανεξάρτητα φιλμ, κυρίως όχι από τη Βόρεια Αμερική, ήταν εμφανής στο 53ο Φεστιβάλ, αλλά ταυτόχρονα και… κόμοδη.
Με περιορισμένο προϋπολογισμό, το 70% του οποίου καλύφθηκε από το ΕΣΠΑ, η διοργάνωση δεν έχει περιθώριο για πληθώρα καλεσμένων, θεαματικές γιορτές και άλλα διακοσμητικά. Λίγα και καλά και ασφαλή, ήταν το σύνθημά της.
Ετσι και τα αφιερώματα –στον Ακι Καουρισμάκι, τον Κριστιάν Μουντζίου, τον Αντρέας Ντρέζεν και στη μνήμη του Θόδωρου Αγγελόπουλου– είχαν επιτυχία στο κοινό, επειδή ήταν ονόματα αγαπητά στους φίλους του κινηματογράφου, χωρίς όμως να είναι ούτε ιδιαίτερα πολυέξοδα ούτε και πολύ αιχμηρά ή απαιτητικά.
Με το φετινό πρόγραμμα επικεντρωμένο στις ταινίες και τους ανθρώπους που τις φτιάχνουν, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης κέρδισε την προσοχή του ταλαιπωρημένου και προσεκτικού, πια, κινηματογραφικού κοινού, καταφέρνοντας να έχει θεαματικό ποσοστό πληρότητας -90%- στις αίθουσες.
Η προσέλευση ήταν ίδια σε όλα τα είδη των ταινιών, από τις νέες βαλκανικές ή λατινοαμερικάνικες προτάσεις μέχρι το «Ταξίδι στα Κύθηρα».
Στο ίδιο προφίλ κινήθηκαν και τα βραβεία, χωρίς χρηματικό έπαθλο φέτος, σε μια τελετή λήξης που είχε… απ’ όλα!
Τη διαμαρτυρία πάνω στη σκηνή του «Ολύμπιον» της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στους εργολαβικούς εργαζομένους του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που κινδυνεύουν μέσα σε λίγες μέρες να μείνουν άνεργοι.
Την Ηρώ να τραγουδά μ’ ένα πιάνο, λίγο τάνγκο και λίγο Κραουνάκη, με υπέροχη ζεστή φωνή, παρότι η «μουσική εισαγωγή» θα μπορούσε πραγματικά να λείπει εντελώς.
Τη Στεφανία Γουλιώτη, στιβαρή, γοητευτική και άνετη ως οικοδέσποινα της τελετής. Τη Φοίβη Οικονομοπούλου – Αγγελοπούλου να μιλά για «εκείνους που έφυγαν», τον Θόδωρο Αγγελόπουλο και τον Ντίνο Κατσουρίδη, κι εκείνους, τους επόμενους, τους νέους, που φέρνουν το μέλλον μαζί τους.
Και, κατά κύριο λόγο, βραβεία σε ταινίες που αντικατοπτρίζουν το σύγχρονο, δικό μας κόσμο, που μιλούν για την κρίση, οικονομική και κοινωνική, στην Ελλάδα αλλά και οπουδήποτε αλλού, για την ανέχεια, την προδοσία των ονείρων, τη σύγκρουση του παλιού και του καινούριου και για τον κόσμο που αλλάζει.
Αριθμητικά μεγαλύτερος θριαμβευτής της βραδιάς ήταν ο Ισραηλινός Αμίρ Μανόρ,που για την ταινία του «Επίλογος» απέσπασε τέσσερα βραβεία, μεταξύ των οποίων και τον Χάλκινο Αλέξανδρο. Ο Χρυσός Αλέξανδρος απονεμήθηκε στην καλλιτεχνική μεν, εμπορικότερη από τις άλλες, δε, δανέζικη ταινία «Μια πειρατεία» και ο Αργυρός στη «Μούχλα» του Τούρκου σκηνοθέτη Αλί Αϊντίν.
Από ελληνικής πλευράς, ο Εκτορας Λυγίζος χειροκροτήθηκε δυνατά παραλαμβάνοντας το βραβείο της Διεθνούς Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) για την ταινία «Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού» και ακόμα δυνατότερα ο πρωταγωνιστής του, Γιάννης Παπαδόπουλος, που απέσπασε το Βραβείο Ανδρικού Ρόλου –την ίδια ώρα, μάλιστα, η ταινία κέρδιζε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας και Ανδρικού Ρόλου λίγο πιο μακριά, στο Φεστιβάλ της Σεβίλης, αποδεικνύοντας περίτρανα ότι μπορούμε πια να νιώθουμε ότι το δικό μας σινεμά, ή, τουλάχιστον, αυτό των Ελλήνων δημιουργών, έχει για τα καλά απλώσει τα φτερά του στον κόσμο.
Τα βραβεία
-Καλύτερης ταινίας (Χρυσός Αλέξανδρος – Θόδωρος Αγγελόπουλος): «Μια πειρατεία», Τομπίας Λίντχολμ (Δανία)
Αργυρός Αλέξανδρος: «Μούχλα», Αλί Αϊντίν (Τουρκία – Γερμανία)
Χάλκινος Αλέξανδρος (για πρωτοτυπία και καινοτομία): «Επίλογος», Αμίρ Μανόρ (Ισραήλ)
Σκηνοθεσίας: Αντόνιο Μέντεθ Εσπάρθα («Εδώ κι Εκεί», Ισπανία – Αμερική – Μεξικό)
Σεναρίου: Αμίρ Μανόρ («Επίλογος», Ισραήλ)
Γυναικείας Ερμηνείας: Γιούλια Κίγιοβσκα («Αγάπη» του Σλάβομιρ Φαμπίτσκι, Πολωνία)
Ανδρικής Ερμηνείας: Γιάννης Παπαδόπουλος («Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού» του Εκτορα Λυγίζου, Ελλάδα)
Καλλιτεχνικού Επιτεύγματος: «Ζωή», Βασίλι Σιγκάρεφ (Ρωσία)
Πρώτη Ειδική Μνεία: «Ταμπούρ», Βαχίντ Βακιλιφάρ (Ιράν)
Δεύτερη Ειδική Μνεία: «Το χρώμα του χαμαιλέοντα», Εμίλ Χρίστοφ (Βουλγαρία)
ΒΡΑΒΕΙΑ FIPRESCI:
Eπίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα: «Μια πειρατεία», Τομπίας Λίντχολμ (Δανία)
Ελληνική Ταινία: «Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού», Εκτορας Λυγίζος
ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ»:
«Επίλογος», Αμίρ Μανόρ (Ισραήλ)
BΡΑΒΕΙΑ ΚΟΙΝΟΥ FISCHER
«Επίλογος», Αμίρ Μανόρ (Ισραήλ)
«Papadopoulos and Sons», Μάρκος Μάρκου (Μ. Βρετανία – Ελλάδα)
«Πίσω από τους λόφους», Κριστιάν Μουντζίου (Ρουμανία – Γαλλία – Βέλγιο)
«Νο», Πάμπλο Λαραΐν (Χιλή-Αμερική-Μεξικό)