Απαιχτο στην Ελλάδα έργο του Χόρβατ από την ομάδα «Πάλσαρ»
Ο σημαντικός Γερμανός συγγραφέας του Μεσοπολέμου στο «Μια άγνωστη από τον Σηκουάνα» εμπνέεται από την πραγματική ιστορία μιας αυτόχειρος, τόσο όμορφης που έγινε ερωτικό σύμβολο στα τέλη του 19ου αιώνα
Της Εφης Μαρίνου
Ο Εντεν φον Χόρβατ, ο σημαντικότερος μαζί με τον Μπρεχτ γερμανόφωνος συγγραφέας του ευρωπαϊκού Μεσοπολέμου, πήρε μια παλιά πραγματική ιστορία κι έγραψε τη δική του εκδοχή. Ενα κυνικό παραμύθι, μια ελεγειακή κωμωδία για τον θάνατο, μια σπαρακτική σάτιρα, ένα ρέκβιεμ ζωής με τον τίτλο «Μια άγνωστη από τον Σηκουάνα». Το έργο ανεβάζει τώρα η ομάδα «Πάλσαρ» σε σκηνοθεσία Βίκυς Γεωργιάδου, στο θέατρο Baumstrasse.
Στη δεκαετία του 1880 ανασύρθηκε από τον Σηκουάνα το πτώμα ενός 16χρονου κοριτσιού, αγνώστων στοιχείων. Οταν μεταφέρθηκε στο νεκροτομείο του Παρισιού, η ιατροδικαστική εξέταση κατέληξε ότι πρόκειται για αυτοκτονία. Ομως ένας παθολόγος γοητεύτηκε τόσο από την ομορφιά της που έφτιαξε εμπνεόμενος από το πρόσωπό της μια γύψινη νεκρική μάσκα. Η μορφή έγινε γρήγορα διάσημη στα τέλη του 19ου αιώνα. Το χαμόγελό της συγκρινόταν με αυτό της Μόνα Λίζα και κορίτσια σε όλο τον κόσμο, κυρίως στη Γαλλία και τη Γερμανία, το αντέγραφαν. Σύμφωνα με τον Hans Hesse του Πανεπιστημίου του Σάσεξ, «η εικόνα της έγινε το ιδανικό ερωτικό σύμβολο της περιόδου».
Αυτό το αινιγματικό πρόσωπο εμπνέει τον Εντεν φον Χόρβατ για να τοποθετήσει τη δική του νεράιδα ανάμεσα σε κυνικούς μικροαστούς και να γράψει την «Αγνωστη του Σηκουάνα».
Μεσοπόλεμος, ύφεση, ογδόντα χρόνια πριν, σε μια ευρωπαϊκή πόλη. Τα πρόσωπα του έργου είναι μικροαστοί που πρέπει να πείσουν εαυτούς και αλλήλους ότι υπάρχουν ακόμη σταθερές στη ζωή (η δουλειά, η επιχείρηση, η φήμη, η οικογένεια, ο γάμος, η τάξη, η ασφάλεια), κλεφτρόνια, ένας άνεργος και μια αυτόχειρας. Ανθρωποι μετέωροι, χαμένοι ανάμεσα σε δύο πολέμους, προσπαθούν να ξαναβρούν τον δρόμο τους, αγοράζοντας και πουλώντας. Ο άνεργος Αλμπερτ εμπλέκεται σε μια ληστεία στο σπίτι του ρολογά. Ο ρολογάς θα ξυπνήσει, ο Αλμπερτ θα τον χτυπήσει με ένα ξυπνητήρι στο κεφάλι και θα τον σκοτώσει… Μπροστά του το δίλημμα της αυτοκτονίας ή της φυλακής. Μια άγνωστη έρχεται μέσα απ' το νερό. Οταν όλοι οι άλλοι είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν «μπροστά», εκείνη θα τον σώσει προσφέροντάς του άλλοθι. Το βράδυ του φόνου ήταν μαζί. Ο Αλμπερτ θα σωθεί, θα βρει δουλειά, θα παντρευτεί, θα κάνει παιδιά. Εκείνη θα ξαναχαθεί στο νερό.
«Ο Χόρβατ γράφει το έργο του σε μια εποχή που παρουσιάζει ανησυχητικές ομοιότητες με τη δική μας» σημειώνει η Βίκυ Γεωργιάδη. «Από τότε ακόμα στο στόχαστρό του είναι ο μικροαστός, που σε εποχές ρευστότητας και κρίσης γίνεται έρμαιο, θύμα, αδίστακτος και θύτης, εκ περιτροπής ή ακόμα και ταυτόχρονα. Σ' αυτό το αριστουργηματικό κείμενο, η ατμόσφαιρα του παραμυθιού διαπερνά μια ιστορία βαθιά ριζωμένη στην πραγματικότητα. Σ' έναν κόσμο κυνικών μικροαστών κυκλοφορεί μια νεράιδα που ψάχνει να αποκτήσει ψυχή, έτοιμη να προσφέρει τα πάντα για ένα λουλούδι. Αυτή θα προσπαθήσει να τον σώσει. Ηρθε από το πουθενά, απ' το νερό ή από τον κόσμο των νεκρών. Μια αυτόχειρ που έρχεται να κερδίσει τη λύτρωση, μια νεράιδα που θέλει να αποκτήσει ψυχή, ένας άνθρωπος που θέλει να ξεπεράσει τα ανθρώπινα όρια. Ετοιμη να γίνει μια μπάλα από φωτιά, να κάψει τα πάντα γύρω της για να ξαναγεννηθούν όλα απ' την αρχή».
………………………………………..
INFO: Baumstrasse (Σερβίων 8, Βοτανικός. Τηλ.: 698 405 5568, 698 331 3302) «Μια Αγνωστη από τον Σηκουάνα» του Εντεν φον Χόρβατ. Μετάφραση: Μελίνα Γαρμπή – Βίκυ Γεωργιάδου. Σκηνοθεσία-δραματουργική επεξεργασία: Βίκυ Γεωργιάδου. Σκηνικά-κοστούμια: Κυριακή Τσίτσα. Μουσική και ηχητικός σχεδιασμός: Κώστας Ανδρέου. Παίζουν οι Γιούλη Καρναχωρίτη, Βούλα Βερδελή, Αθανασία Αγοράκη, Παντελής Φλατσούσης, Γιώργος Καφετζόπουλος, Τάσος Τσουκάλης, Φοίβος Συμεωνίδης, Γενοβέφα Ζάγγα, Ιφιγένεια Μακρή.
