Την πορεία που χάραξε η Αλέκα Παπαρήγα στα 22 χρόνια που παρέμεινε στην ηγεσία του ΚΚΕ θα ακολουθήσει πιστά ο νέος γενικός γραμματεας του κόμματος Δημήτρης Κουτσούμπας
Του Φώτη Παπούλια
«Ηταν η μόνη που μπορούσε να κρατήσει το κόμμα στις δύσκολες συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί μετά τη διάσπαση, να το συσπειρώσει και να εμποδίσει τη διάλυσή του, εξάλλου γραμματέα βγάλαμε, όχι καλλιστεία», απαντούσε ο Χαρίλαος Φλωράκης στην ερώτηση «γιατί είχε προτιμήσει την Αλέκα Παπαρήγα για τη θέση της γραμματέως του κόμματος».
Αργότερα η σχέση τους διαταράχθηκε, στα «ύστερα» αποκαταστάθηκε και η γενική γραμματέας συχνά επισκεπτόταν τον επίτιμο πρόεδρο στο σπίτι του στο Χαλάνδρι όταν εκείνος είχε αποσυρθεί από τη μάχιμη πολιτική.
Η Κεφαλονίτισσα
«Αποφασιστική, έξυπνη, ξεροκέφαλη Κεφαλονίτισσα, στοχοπροσηλωμένη, διαβαστερή» την περιγράφουν όσοι κατά καιρούς είχαν συνεργαστεί μαζί της, διατηρώντας όμως έντονες αμφιβολίες αν «μπορούσε να μετασχηματίσει τη γνώση σε πολιτική» και θυμούνται και το δύστροπο του χαρακτήρα της, αφού με όσους διαφωνούσε «δεν τους άφηνε σε χλωρό κλαρί».
Εχοντας διατελέσει υπεύθυνη της ιδεολογικής επιτροπής του κόμματος, σύμφωνα με μαρτυρίες, κάλυπτε τα όποια κενά της με συνεχή μελέτη η οποία όμως, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, «δεν τη βοήθησε να εμβαθύνει σε βασικά πολιτικά ζητήματα όπως εκείνο των συμμαχιών». Η συγγραφέας του βιβλίου «Για την απελευθέρωση της γυναίκας» (εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 1989), στην 22χρονη πορεία της ως γραμματέας στηριζόταν πάντα στις ισορροπίες που προέκυπταν (κατ' άλλους μεθόδευε) στο Πολιτικό Γραφείο, και επέβαλλε την κομματική σιδηρά πειθαρχία. Υπέρμαχος του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, χρεώνεται τις διαγραφές των Μ. Κωστόπουλου, Αν. Ντρέκου, την αποχώρηση των Γ. Θεωνά, Μ. Κοψίδη και άλλων στελεχών. Η επιστροφή στη «λατρεία του Στάλιν», η αποκατάσταση του Ν. Ζαχαριάδη και η «μερική» του Αρη Βελουχιώτη θα την ακολουθούν…
«Ευτύχησε να ηγείται του κόμματος σε μια μάλλον ήρεμη πολιτική κατάσταση, άρα λογικά κατέκτησε καλά εκλογικά ποσοστά», ισχυρίζονται όσοι κρατούσαν αποστάσεις από την ίδια, «πάλεψε εναντίον όλων, χωρίς να κάνει εκπτώσεις» απαντούν όσοι της πιστώνουν την ομαλή πορεία του κόμματος.
Ισως από όλους καλύτερα να έχει περιγράψει η ίδια την πορεία της σε άρθρο στον «Ριζοσπάστη» (5/2/1991): «Είμαι μέλος της Κ.Ε. από το ’78 και του Π.Γ. από το 1998. Με δυο φράσεις χαρακτηρίζω την απόδοσή μου βασανιστική προσπάθεια προσφοράς και ανάπτυξης από τη μια και εμφανής αποτυχία από την άλλη. Ευθύνομαι για την όλη κατάσταση που βρίσκεται σήμερα το κόμμα… Δεν σημαίνει ότι για όλα τα ζητήματα έχω το ίδιο μερίδιο ευθύνης με άλλα μέλη… Με βάση αυτή την εκτίμησή μου έχω καταλήξει στην απόφαση να μη συμμετέχω σε κανένα καθοδηγητικό όργανο του Κόμματος μετά το συνέδριο». Η Ιστορία όμως είχε αποφασίσει διαφορετικά…
Ο νέος γενικός γραμματέας παραλαμβάνει έναν κομματικό μηχανισμό πιστό στην ηγεσία, όμως το γενικότερο πολιτικό σκηνικό δεν του παρέχει την αναγκαία πίστωση χρόνου. Στο εσωκομματικό πεδίο θα πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει με τους διαφωνούντες, θα προχωρήσει άμεσα σε διαγραφές ή θα τις «σπρώξει» στις κομματικές οργανώσεις οι οποίες θα αναλάβουν το βαρύ καθήκον. Με δεδομένο ότι θα ακολουθήσει πιστά τη «γραμμή» όπως αυτή αποτυπώθηκε στο συνέδριο, θα εντείνει την επίθεση κατά των οπορτουνιστών, θα επιμείνει στη γραμμή της «Λαϊκής Συμμαχίας» και θα υποστηριχτεί σθεναρά από το νέο Πολιτικό Γραφείο και κυρίως τον «ισχυρό άνδρα» Δ. Γόντικα. Η πρώτη του δημόσια παρουσία ως γραμματέα αύριο στο πάρκο ΕΑΤ-ΕΣΑ θα είναι το «βάπτισμά του».
Στις προτεραιότητές του, η ανασύνταξη του κομματικού μηχανισμού, διά της μεθόδου της επανακαταμέτρησης, κυρίως όμως θα επιδιώξει με συχνές περιοδείες να «αναστηλώσει» το ηθικό μελών και στελεχών, αφού το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών δεν αποκλείεται από τον Περισσό.
«Κάθε ηγέτης κρίνεται από τους συνεργάτες του», συνηθίζουν να λένε στελέχη του ΚΚΕ, και σε αυτό θα κριθεί και ο Δ. Κουτσούμπας, αν και τα πρώτα δείγματα γραφής δείχνουν «πίστη στην κομματική ιεραρχία».