Του Παναγιώτη Γεωργουδή
Φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα και από σήμερα αρχίζουν στο νησί εορταστικές εκδηλώσεις, οι οποίες θα κορυφωθούν στις 13 Δεκεμβρίου με την ύψωση της ελληνικής σημαίας στο φρούριο Φιρκά των Χανίων.
Συγκεκριμένα, απόψε το βράδυ στις 8 στην αίθουσα της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ θα αποδώσει ένα μουσικό έργο «ειδικά διαμορφωμένο για τη συγκεκριμένη ημέρα και από τους 55 μουσικούς της Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ, υπό τη διεύθυνση του σπουδαίου Μίλτου Λογιάδη, θα ακουστούν έργα Μπετόβεν, Σκαλκώτα, Γιώργου Χατζημιχελάκη», όπως δήλωσε χθες η διευθύντρια της ΕΡΑ Ηρακλείου, Ρένα Παπαδάκη. Η επετειακή συναυλία θα μεταδοθεί ζωντανά από την ΕΤ1, δορυφορικά σε όλο τον κόσμο από την ΕΡΤ world για να μπορούν να την παρακολουθήσουν οι απόδημοι Ελληνες, καθώς επίσης ραδιοφωνικά από το Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, την ΕΡΑ Ηρακλείου και την ΕΡΑ Χανίων.
Εκδηλώσεις
Στο μεταξύ, σήμερα από το πρωί μέχρι το βράδυ υπάρχει σειρά σημαντικών εκδηλώσεων στην πόλη του Ηρακλείου στις οποίες μετέχουν όλοι οι αυτοδιοικητικοί φορείς της Κρήτης.
Η Κρήτη από το 1204 μέχρι το 1913, σχεδόν οκτώ αιώνες, ήταν κατακτημένη από τους Ενετούς αρχικά έως το 1669 και από το 1669 έως το 1898 υπόδουλη στην οθωμανική αυτοκρατορία. Από το τέλος του 1898 έως το 1913 υπήρξε ημιαυτόνομο και αυτόνομο κράτος, ουσιαστικά προτεκτοράτο των μεγάλων δυνάμεων της εποχής που δεν ήθελαν την ένωσή της με την Ελλάδα αλλά προωθούσαν την «κυπροποίηση» του νησιού, ελέγχοντας η κάθε Μεγάλη Δύναμη με στρατό έναν νομό της Κρήτης.
Μέσα στους οκτώ αιώνες σκλαβιάς οι Κρήτες έκαναν μεγάλες επαναστάσεις και εξεγέρσεις κατά των κατακτητών και κυρίως των Τούρκων, με ποταμούς αίματος και μαζικές θυσίες, και ταυτόχρονα είχαμε υψηλού επιπέδου πνευματική δημιουργία, ιδιαίτερα την περίοδο της Ενετοκρατίας, κατά την οποία οι Κρήτες αφομοίωσαν πολιτιστικά τους ντόπιους Ενετούς με συνέπεια να εξεγερθούν από κοινού κατά της ενετικής αυτοκρατορίας και να κερδίσουν πολιτικές και κοινωνικές ελευθερίες.
Στο πνευματικό επίπεδο δημιουργείται για τρεις αιώνες τουλάχιστον η διεθνής Κρητική Σχολή Τέχνης, χωρίς να υπάρχει ελληνικό κράτος, με κορυφαίο δημιουργό τον μεγάλο Δομήνικο Θεοτοκόπουλο.
Αυτούς τους τρεις αιώνες δημιουργούνται εργαστήρια ζωγράφων, στο Ηράκλειο κυρίως, όπου σπουδάζουν οι νέοι καλλιτέχνες 5-7 χρόνια και παίρνουν πτυχίο για να μπορούν να υπογράφουν, ενώ εξάγουν έργα τέχνης σε χώρες του εξωτερικού -Ρωσία, Βαλκάνια, Βενετία κ.λπ.
Την ίδια περίοδο έχουμε κορυφαία λογοτεχνικά έργα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως ο «Ερωτόκριτος» του Βιτσέντζου Κορνάρου, μουσικούς όπως ο Παλλαδηνός και ο Φραγκίσκος Λεονταρίτης, φιλοσόφους όπως ο Μαργούνιος, ο Γεράσιμος Βλάχος κ.ά., συμπυκνώνοντας την Ελληνική Αναγέννηση με επιρροές από τη Δύση.
Από το 1669 μέχρι το 1898, περίοδο Τουρκοκρατίας, οι επαναστάσεις διαδέχονται η μία την άλλη κόντρα στην πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων, ώσπου η ένωση γίνεται πραγματικότητα.
