Εκθεση «Το ψέμα της σάρκας» στο Μουσείο Φρυσίρα
Τριάντα ένας Ελληνες και ξένοι καλλιτέχνες ζωγραφίζουν το κάλλος και τον αισθησιασμό της νεότητας. Τα έργα τους συνομιλούν με πίνακες του Ζαν Ρουστέν, που δίνουν έμφαση στα γηρατειά, την αρρώστια, τον πόνο
Της Παρής Σπίνου
Σε μια εποχή που το γυμνό γυναικείο σώμα αναπαράγεται με στερεότυπο τρόπο τόσο στη διαφήμιση όσο και στην πορνογραφία, έρχεται η καλή ζωγραφική να ανατρέψει την επιφανειακή εικόνα, να σκάψει μέσα της, δίνοντάς της διαφορετικές διαστάσεις που προκαλούν το βλέμμα και τη σκέψη. Ετσι, στην ομαδική έκθεση ζωγραφικής με τίτλο «Το ψέμα της σάρκας», που εγκαινιάζεται στις 15 Μαΐου στο Μουσείο Φρυσίρα, η γοητεία των αντιθέσεων παίρνει σάρκα και οστά με 61 έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που ερευνούν το δίπολο της ομορφιάς και της ασχήμιας του γυμνού γυναικείου σώματος.
Ο δημιουργός του μουσείου, συλλέκτης Βλάσης Φρυσίρας πρότεινε σε 31 καλλιτέχνες να δημιουργήσουν ισάριθμα έργα ζωγραφικής μεγάλων διαστάσεων (2,20χ1,60), με επίκεντρο το κάλλος. Θα συνομιλήσουν με 30 έργα του Γάλλου ζωγράφου Ζαν Ρουστέν, που δίνουν έμφαση στο πάσχον σώμα. Από τη μια, αναδεικνύονται η θηλυκότητα, η φιλαρέσκεια, ο αισθησιασμός, η αυτοπεποίθηση, το σφρίγος των νέων γυναικών. Και από την άλλη, αποτυπώνονται η φθορά του χρόνου, τα γηρατειά, η αρρώστια, ο πόνος, η παρακμή του σώματος και του πνεύματος.
Η έκθεση χαρακτηρίζει τους δύο διαφορετικούς τρόπους αντίδρασης του ανθρώπου απέναντι στην τραγικότητα της ίδιας του της θνητότητας. Είτε επιλέγει συνειδητά ή ασυνείδητα να απαρνηθεί την πραγματικότητα και εθελοτυφλώντας να στραφεί στη λατρεία του κάλλους, του εφήμερου και του επιφανειακού. Είτε, σπανιότερα, αποφασίζει να την αντιμετωπίσει κατά πρόσωπο και με θάρρος, κοιτώντας τον εαυτό του στον καθρέφτη, να την αποδεχτεί και να συμβιώσει μαζί της.
«Ο θεατής απέναντι στα έργα βλέπει αυτό που τον κρατάει, τη νεανική ομορφιά ή τη γυμνή αλήθεια του εαυτού του», τονίζει ο Βλ. Φρυσίρας. Πόσο εξοικειωμένο, όμως, είναι το βλέμμα, που έχει εθιστεί στις εικόνες της τέλειας γυναίκας, με τις εικόνες της αληθινής; Και πόσο μπορεί να αποδεχτεί ακραίες, παράξενες εκφάνσεις γυναικείου γυμνού, όπως στη ζωγραφική του Ζαν Ρουστέν, φιγούρες με ζωώδη χαρακτηριστικά, πρησμένες κοιλιές, αποστεωμένα μέλη, πεσμένα στήθη, με ανοιχτά πόδια να προβάλλουν το αιδοίο τους;
«Το ζωγραφισμένο γυναικείο σώμα έχει ψυχικές και πνευματικές προεκτάσεις, γι' αυτό δεν είναι προκλητικό. Βλέπεις μια άλλου είδους ομορφιά μέσω της τέχνης», απαντάει ο συλλέκτης. «Η λογοτεχνία μπορεί να σε δαιμονίσει, να σε παρασύρει, όπως τα κείμενα του Μαρκήσιου ντε Σαντ, για παράδειγμα. Η ζωγραφική και η γλυπτική βγάζουν άλλα συναισθήματα, υπάρχουν διαφορετικές προσλαμβάνουσες».
Στην έκθεση συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Andrea Pat, Μπελντέκος Παναγιώτης, Χαδουλού Κατερίνα, Γιακουμάκης Αντώνιος, Γιαννακάκη Μαρία, Κοντέλης Ανδρέας, Κουρκούβελος Γιώργος, Ksiazek Bogumil, Leglise Frederic, Μαρούδα Καλλιρρόη, Μακρής Θανάσης, Μερτίλης Αρης, Παλλαντζάς Χρήστος, Παντελιάς Μίλτος, Πιστώνης Αχιλλέας, Pouyandeh Nazanin, Σακαγιάν Εδουάρδος, Σακκάς Γιώργος, Σαρασίτης Δημήτρης, Σούλης Βασίλης, Σπυρόπουλος Γιώργος, Σταματιάδη Ντανιέλα, Στεφανίδου Φωτεινή, Szucs Attila, Τσακίρης Αντώνης, Τζαμουράνης Δημήτρης, Βαβυλουσάκης Κωνσταντίνος, Βέργη Χρύσα, Βερούκας Αλέξης, Williams Nicholas Charles, Wnek Grzegorz.
Στον κατάλογο συμπεριλαμβάνεται και το υπέροχο ποίημα του Τίτου Πατρίκιου «Υμνώ το σώμα», ένας ύμνος στην κόρη, τη μητέρα, τη γιαγιά: «Υμνώ το πρόσωπο που η ομορφιά του σε θαμπώνει/το πρόσωπο με τ' ατίθασα, ηλεκτροφόρα του μαλλιά», αλλά και «Υμνώ και το πρόσωπο που η ομορφιά το εγκαταλείπει/ή τρομαγμένη κρύβεται στο βάθος των ματιών». Ακόμα, ένα δοκίμιο του Γιώργου Βέλτσου, που αναφέρεται στη «Διάλυση».
Το Μουσείο Φρυσίρα κόντρα στους δύσκολους καιρούς οργανώνει το πρόγραμμά του για την επόμενη διετία. Ετσι, θα δούμε τα δύο τελευταία μέρη της τριλογίας «Εικαστικές εκλεκτικές συγγένειες», που θα καταγράψει την πορεία της ελληνικής και ευρωπαϊκής ζωγραφικής από το 1980 έως τις μέρες μας. Αναδρομικές του Δημήτρη Τζαμουράνη, ο οποίος διαπρέπει στο Βερολίνο, και του Γερμανού ζωγράφου Σιμόν Πασιέκα θα φιλοξενηθούν τον Οκτώβριο του 2013 και του 2014, αντίστοιχα. Θα γίνουν αφιερώματα σε ζευγάρια στη ζωή και στην τέχνη: Περικλής Γουλάκος-Μαριλένα Ζαμπούρα και Μίλτος Παντελιάς-Ειρήνη Γκόνου.
ΙNFO: «Το ψέμα της σάρκας», Μουσείο Φρυσίρα (Μονής Αστερίου 3, Πλάκα), 15 Μαΐου-27 Οκτωβρίου