Η ΕΥΡΩΠΗ- ΚΡΙΣΗ
Συμφωνία Ευρωπαίων ηγετών να πληρώνουν το κόστος της τραπεζικής κρίσης οι έχοντες καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ. Το ζητούμενο είναι αν οι ανασφάλιστες καταθέσεις θα μπουν στην ίδια σειρά «σωτηρίας» με τα ομόλογα ή θα αποτελέσουν την έσχατη λύση
Της Αρτέμιδος Σπηλιώτη
Δεδομένες είναι οι διαφωνίες που διατυπώνονται στους ευρωπαϊκούς πολιτικούς κύκλους για το πώς τελικά θα γίνει η τραπεζική ενοποίηση, αλλά και το γεγονός ότι και σ’ αυτή την περίπτωση «τροχοπέδη» στις εξελίξεις μπαίνουν οι γερμανικές εκλογές. Και είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα επιβεβαιωθούν εκείνοι που εκτιμούν ότι πριν από το 2015 τα σχέδια επί χάρτου δεν μπορούν να γίνουν πραγματικότητα.
Πάντως, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, όπως ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Μισέλ Μπαρνιέ και ο Γεργκ Ασμουσεν της ΕΚΤ, υποστηρίζουν ότι μέχρι το επόμενο καλοκαίρι θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ενοποίησης «αρκεί να εργαστούμε σκληρά» συμπληρώνει χαρακτηριστικά ο τελευταίος.
Επί του παρόντος το μόνο κοινό σημείο συμφωνίας μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων είναι η αναγκαιότητα αλλαγής του υφιστάμενου πλαισίου λειτουργίας των ευρωπαϊκών τραπεζών και η αποσύνδεση των τραπεζικών κρίσεων και των κρίσεων χρέους.
Επιπρόσθετα, η υιοθέτηση κοινών κανόνων θωρακίζει το χρηματοπιστωτικό σύστημα καθώς, όπως υπογράμμισε σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής» ο Γάλλος επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Μισέλ Μπαρνιέ, όλοι θα ξέρουν από την αρχή τους κανόνες, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Κάτι τέτοιο δεν ίσχυε στην περίπτωση της Κύπρου, όπου πήραμε μια κακή απόφαση για τις ασφαλισμένες καταθέσεις (έως 100.000 ευρώ) μέσα στα μαύρα μεσάνυχτα και σε κατάσταση κρίσης. Κάτι τέτοιο δεν θα ξανασυμβεί. Καταθέτες, ομολογιούχοι και μέτοχοι των τραπεζών έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού».
Οι ηγέτες της Ε.Ε. έχουν αποφασίσει ότι πρέπει να δημιουργηθεί κοινός μηχανισμός εποπτείας και ενιαίος μηχανισμός εκκαθάρισης για τη διαχείριση των χρεοκοπιών τραπεζών.
Κεντρικό ζητούμενο είναι πώς θα συμβούν όλα αυτά, κυρίως στο κομμάτι που αφορά τους όρους εκκαθάρισης των «προβληματικών» τραπεζών, ενώ η Γερμανία θέτει ως βασική προϋπόθεση δανεισμού των τραπεζών απευθείας από τον EMS την υιοθέτηση κανόνων, η τήρηση των οποίων θα επιβλέπεται από μια κεντρική αρχή.
Στη σύνοδο κορυφής της 22ας Μαΐου θα διαφανεί το αν και κατά πόσο οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι αποφασισμένοι να κάνουν ένα ουσιαστικό βήμα προς την τραπεζική ενοποίηση και να υιοθετήσουν κοινούς κανόνες εποπτείας.
Η εμπλοκή που έχει προκύψει, σ’ αυτή την κατεύθυνση, και μετά τη… διάσωση της Κύπρου, αφορά το ποιοι και με ποια σειρά θα επιμερίζονται τις ζημιές των προβληματικών τραπεζών, καθώς και τι μέλλει γενέσθαι με τις εγγυημένες καταθέσεις των 100.000 ευρώ.
Η Γερμανία και οι «φίλιες» δυνάμεις, Ολλανδία και Δανία, διατύπωσαν στο πρόσφατο Ecofin ότι οι μη εγγυημένες καταθέσεις, άνω των 100.000 ευρώ, πρέπει να συμμετέχουν, στην ίδια σειρά με τους κατόχους προνομιούχων ομολόγων.
Η πρόταση της Γαλλίας
Στον αντίποδα η Γαλλία, διά στόματος του υπουργού της Πιερ Μοσκοβισί, υποστηρίζει ότι η Ε.Ε. πρέπει να υιοθετήσει ως γενική αρχή την απαλλαγή από τα προγράμματα σωτηρίας και των μη εγγυημένων καταθέσεων και να δίνεται η δυνατότητα στην αρμόδια αρχή να αποφασίζει την κατά περίπτωση εμπλοκή τους. Ωστόσο, η πρόταση της γαλλικής πλευράς δημιουργεί το εύλογο ερώτημα: Ποιος θα ελέγχει πολιτικά αυτή την αρχή και βάσει ποιων κριτηρίων θα αποφασίζεται το «κατά περίπτωση».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν δέχεται «ευελιξία» στη σειρά που επιβάλλονται οι ζημιές, καθώς κάτι τέτοιο ευνοεί τις πλούσιες χώρες, μια και θα μπορούσαν να διασφαλίσουν σε μεγαλύτερο βαθμό τους καταθέτες και συνεπώς να προσελκύσουν περισσότερες καταθέσεις σε βάρος των φτωχότερων κρατών–μελών.
Μια τρίτη ενδιάμεση άποψη, υπέρ της οποίας τάσσονται η πλειονότητα των χωρών, η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υποστηρίζει την εμπλοκή των καταθετών ως έσχατη λύση, που σημαίνει ότι οι καταθέτες θα είναι οι τελευταίοι που θα συμβάλουν στη σωτηρία των τραπεζών.
Σ’ αυτήν όμως την περίπτωση, υποστηρίζουν Γερμανία και Ολλανδία ότι θα αυξηθεί κατακόρυφα το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών και γι’ αυτό προτείνουν να μην υπάρξει ιεράρχηση των ανασφάλιστων πιστωτών. Ο Μισέλ Μπαρνιέ τονίζει ότι οι ανασφάλιστοι καταθέτες πρέπει να απολαμβάνουν υψηλότερη προστασία από τους ομολογιούχους.
…………………………………………………………………………
Σόιμπλε: Πρώτα αναθεώρηση των Συνθηκών
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θέτει επισταμένως το ζήτημα της αναθεώρησης των Ευρωπαϊκών Συνθηκών, διαδικασία που πρέπει να προηγηθεί της πλήρους τραπεζικής ένωσης.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών υποστηρίζει ότι επί του παρόντος, οι υφιστάμενες Συνθήκες της Ε.Ε. επιτρέπουν μεν τη δημιουργία ενιαίου μηχανισμού εποπτείας, όχι όμως τη σύσταση κεντρικής αρχής εκκαθάρισης ή αναδιάρθρωσης των τραπεζών.
Οι παροικούντες τις Βρυξέλλες χαρακτηρίζουν «προσχηματικές» τις ανησυχίες Σόιμπλε και κατηγορούν τη Γερμανία ότι θέλει με κάθε τρόπο να καθυστερήσει την ενοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος ώστε να αποκλείσει το ενδεχόμενο να πληρώσει το Βερολίνο -στο άμεσο μέλλον- την εκκαθάριση μιας προβληματικής τράπεζας. Σημειώνουν εξάλλου ότι το μόνο που απασχολεί αυτή τη στιγμή τη γερμανική ηγεσία είναι οι εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Αν προκριθεί η πρόταση Σόιμπλε, τότε είναι βέβαιο ότι θα τεθεί εκτός χρονοδιαγράμματος η τραπεζική ενοποίηση καθώς η διαδικασία αναθεώρησης των Συνθηκών είναι εξαιρετικά χρονοβόρα διαδικασία –για την ακρίβεια, χρειάζονται χρόνια– καθώς σε κάποιες χώρες–μέλη απαιτείται η διεξαγωγή δημοψηφισμάτων.
