ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΑ Αrt
Κυκλοφόρησε η αλληλογραφία Τζ. Μ. Κουτσί και Πολ Οστερ
Η αλληλογραφία δύο μεγάλων της παγκόσμιας λογοτεχνίας, του Νοτιοαφρικανού Τζ. Μ. Κουτσί και του Αμερικανού Πολ Οστερ, αναμενόταν εδώ και μήνες. Τώρα που κυκλοφόρησε με τίτλο «Here and Now», άρχισε η ψιλογκρίνια. Ολοι περίμεναν κάτι πιο πικάντικο, δηλητηριώδες και αποκαλυπτικό, ξεχνώντας, ίσως, ότι ειδικά ο νομπελίστας δεν έχει αφήσει παρά ελάχιστες χαραμάδες στον προσωπικό του κόσμο. Ο κριτικός της «Γκάρντιαν» Τιμ Ανταμς, το λέει καθαρά. «Τα γράμματα είναι απογυμνωμένα από οτιδήποτε θα έμοιαζε με κουτσομπολιό ή αδιακρισία, δηλαδή από το υλικό που συνήθως κάνει την ανάγνωση της προσωπικής αλληλογραφίας άλλων ανθρώπων μια ένοχη απόλαυση».
Ο 66χρονος Οστερ και ο 73χρονος Κουτσί άργησαν να γνωριστούν. Η σχέση τους χρονολογείται από το 2008. Τα γράμματά τους καλύπτουν τρία χρόνια (2008-2011). To πρώτο πράγμα που κάνει εντύπωση είναι ότι δηλώνουν και οι δύο… τεχνόφοβοι. Το πολύ πολύ να ξέρουν το φαξ!. Εμπιστεύονται τις λέξεις μόνο όταν γράφονται με μελάνι πάνω σε χαρτί. Ο Οστερ γράφει εκνευρισμένος από το Παρίσι επειδή το δωμάτιο του ξενοδοχείου του δεν διαθέτει γραφομηχανή. «Σε ποιον αιώνα ζουν;» αναρωτιέται ο κριτικός της «Γκάρντιαν», που βγάζει το ψωμί του γράφοντας στο λάπτοπ κομμάτια με ζωή μερικών ωρών για αριστουργήματα τής λογοτεχνίας που θα ζήσουν πολλές δεκεατίες.
Δεύτερο κοινό των δυο; Βλέπουν αθλητικές εκπομπές στην τηλεόραση. Αναρωτιούνται, όμως, αν η αγάπη τους για τα σπορ είναι μια αισθητική απόλαυση ή απλούστατα χάνουν πολύτιμο χρόνο από τη λογοτεχνία.
Τρίτο κοινό; Δεν θάβουν κανέναν απολύτως διάσημο συνάδελφό τους. Μια μόνο παρεκτροπή επιτρέπουν: κρίνουν ότι ο Φίλιπ Ροθ επαναλαμβάνει τον εαυτό του (αυτό το τελευταίο, ειδικά από τον Οστερ, ακούγεται λιγάκι αστείο).
Η οικογενειακή τους ζωή δεν απασχολεί την αλληλογραφία. Κρίμα. Ο Οστερ είναι παντρεμένος με την όμορφη και εξαιρετική συγγραφέα Σίρι Χούβστεντ, ενώ ο Τζ. Μ. Κουτσί έχει μια τραγωδία πίσω του (έχασε το παιδί του). Ο Οστερ, πάντως, γράφει: «Πώς να μην είμαι περήφανος γι' αυτήν;», όταν η σύζυγός του δίνει διάλεξη στο Ιδρυμα Φρόιντ της Βιέννης.
Μεγάλο μέρος των γραμμάτων τους αναλίσκεται στην πολιτική (την οικονομική κρίση, τη Μέση Ανατολή) με χιούμορ και τρελές ιδέες. Ο Οστερ αναρωτιέται μήπως η ένταση γύρω από το κράτος του Ισραήλ θα έληγε αν το εκκένωναν και μετέφεραν όλο τον πληθυσμό του στο Γουαϊόμινγκ!. Ο ίδιος, πάλι, βασανίζεται με το θέμα των συμπτώσεων, μέρος και του λογοτεχνικού του κόσμου. Διηγείται στον Κουτσί ότι μέσα σε λίγες μέρες έπεσε τρεις φορές πάνω στον Τζον Γουέιν: στις Κάνες, στο Σικάγο και στη Νέα Υόρκη, ενώ περίμενε τη Ζιλιέτ Μπινός για να πάνε να φάνε. «Τι να το κάνω όλο αυτό, Τζον;» ρωτάει. «Σου συμβαίνουν και σένα τέτοια πράγματα ή μόνο σε μένα;»
Επιμ.: Β. Γεωργ.
