ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΑ Art
To Man Booker International απονεμήθηκε στην Αμερικανίδα Λίντια Ντέιβις
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η βράβευση της Αμερικανίδας Λίντια Ντέιβις με το Man Booker International ήρθε το βράδυ της Τετάρτης σαν μια μεγάλη έκπληξη στην τελετή που έγινε στο Victoria and Albert Museum του Λονδίνου.
Οχι μόνο γιατί μερικοί από τους 9 συνυποψηφίους της ήταν πολύ πιο γνωστοί, τουλάχιστον στα μέρη μας – όπως ο Ισραηλινός Ααρον Απελφελντ, η Γαλλίδα Μαρί Εντιαγί, ο Ρώσος Βλαντίμιρ Σορόκιν και, κυρίως, η σπουδαία συμπατριώτισσά της Μέριλιν Ρόμπινσον. Αλλά και γιατί αυτή η γλυκιά 66χρονη γυναίκα δεν είναι απλώς μια ακόμα σπουδαία διηγηματογράφος (ένα μόνο μυθιστόρημα έχει γράψει). Πολλά από τα διηγήματά της ολοκληρώνονται σε μία μόνο παράγραφο ή σε μία φράση. «Πρόσφατα μου αρνήθηκαν ένα λογοτεχνικό βραβείο γιατί είπαν ότι είμαι τεμπέλα». Να ένα από αυτά! Οσο για τα μεγαλύτερα, σπάνια ξεπερνούν τις τρεις σελίδες.
Κι όμως. Οπως είπε ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του Man Booker International, Κρίστοφερ Ρικς, το έργο της είναι «πρωτοπόρο και με μεγάλη επίδραση», oι ιστορίες της «είναι γεμάτες επαγρύπνηση και μεγάλη φαντασία. Επαγρύπνηση στο πώς θα αποκτήσει κύρος και συνείδηση και η τελευταία συλλαβή. Επαγρύπνηση στα κίνητρα και στις ψευδαισθήσεις κάθε ήρωα». Παραδέχτηκε, πάντως, ότι είναι δύσκολο να τοποθετήσεις το έργο της σε μια κατηγορία. «Να συναινέσουμε στον επίσημο τίτλο και να τα ονομάσουμε διηγήματα; Ή μήπως μινιατούρες; Ανέκδοτα; Αστεία; Παραβολές; Μύθους; Κείμενα; Αφορισμούς και αποφθέγματα; Προσευχές ή καλύτερα λογοτεχνική σοφία;» αναρωτήθηκε.
Η ίδια η Ντέιβις λέει ότι της αρέσει η καθιερωμένη λέξη «διήγημα». «Ακόμα κι αν είναι μόνο μία σειρά ή δύο, υπάρχει πάντα ένα μικρό κομμάτι αφήγησης. Ο αναγνώστης μπορεί να φανταστεί από αυτό μια μεγαλύτερη ιστορία». Το έργο της, πολυβραβευμένο στις ΗΠΑ, έχει επηρεάσει, όπως έχουν οι ίδιοι δηλώσει, τον Τζόναθαν Φράνζεν, τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας και τον Ντέιβ Εγκερς.
Εχει εκδώσει εφτά συλλογές διηγημάτων. Η ίδια, σε πρόσφατη συνέντευξή της στην «Γκάρντιαν», συστήνει σε όποιον θέλει να γνωρίσει το έργο της τον τόμο «Collected Stories», που κυκλοφόρησε στη Μ. Βρετανία το 2010 (στην Ελλάδα δεν έχει κυκλοφορήσει τίποτα δικό της, έχει μεταφραστεί μόνο ελάχιστα σε λογοτεχνικά περιοδικά). «Οποιοσδήποτε στοιβάζει προτάσεις κάνει απλώς επίδειξη», έχει πει. «Κι εγώ αποφάσισα ότι αυτό που μισώ περισσότερο στον κόσμο είναι η υπεροψία».
Και να φανταστείτε ότι είναι μεταφράστρια του Προυστ. «Ο Προυστ δεν πολυλογεί. Στην πραγματικότητα είναι πολύ συνοπτικός. Απλώς το θέμα του είναι τεράστιο και κάθε φράση του πρέπει να περιέχει πολλά». Κύρια δουλειά της Ντέιβις είναι η μετάφραση (Φλομπέρ, Μπλανσό, Φουκό κ.ά.). Είναι η πρώτη σύζυγος του Πολ Οστερ, με τον οποίο έχει έναν, γιο, τον Ντάνιελ.
* Το Man Booker International απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε έναν συγγραφέα για το σύνολο του έργου του, σε οποιαδήποτε γλώσσα κι αν γράφει, φτάνει να έχει μεταφραστεί στα αγγλικά. Ξεκίνησε το 2005 με τον Ισμαήλ Κανταρέ και ακολούθησαν οι Τσινούα Ατσέμπε, Αλίς Μονρό και Φίλιπ Ροθ. Συνοδεύεται από 60 χιλιάδες λίρες.
Επιμ. Β.Γεωργ.
