ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ
Ο Γιάννης Γλέζος τού χθες, του σήμερα, του αύριο…
Του Δημήτρη Γκιώνη
Γνωρίζοντας τον Γιάννη Γλέζο από τις πριν τη δικτατορία εμφανίσεις του, στις συμμαζεμένες μπουάτ της Πλάκας, αναρωτιόμουν πώς θα «χωρούσε» στη μεγάλη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Την ίδια έγνοια, απ’ ό,τι είπε σε κουβέντα μας, είχε κι ο ίδιος – προτιμούσε τη μικρή αίθουσα. Ομως ο αφέντης των δημοσίων ερτζιανών Δημήτρης Παπαδημητρίου επέμενε. Κι απ’ ό,τι φαίνεται, δικαιώθηκε: η αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» το βράδυ της 14ης Μαΐου γέμισε από ένα πλήθος πάσης ηλικίας – και σ’ αυτό συνέτεινε, προφανώς, η ελεύθερη είσοδος (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το τσάμπα είναι πάντα ελκυστικό). Το πιο σημαντικό: ο κόσμος απόλαυσε τη συναυλία και καταχειροκρότησε τους συντελεστές της.
Ανταμοιβή
Στο πόντιουμ της Ορχήστρας Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ ο Ανδρέας Πυλαρινός, τραγούδι Μελίνα Κανά, Βασίλης Λέκκας, Τάκης Κωνσταντακόπουλος κι από κοντά το συγκρότημα «Παίδες εν Καμίνω», ανάγνωση κειμένων ο Βασίλης Χατζηιακώβου. Κυρίαρχος ωστόσο –πιάνο, τραγούδι– σ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας ο ίδιος ο Γλέζος, που τον παρουσίασε με θερμά λόγια ο Παπαδημητρίου.
Στο πρόγραμμα τα δοκιμασμένα: «Ελένη του Μάη», «Από έρωτα πεθαίνουν τα κλαριά», «Βροχή τα δειλινά», «Κάθε Μάη κάθε Απρίλη», «Να ΄χα τη δύναμη», «Πρέβεζα», «Πατρίδα ζητάμε» κ.ά., σε ποίηση δικών μας και ξένων: Καβάφη, Ρίτσου, Καρυωτάκη, Ελύτη, Νερούδα, Λόρκα κ.ά. Και νεότερα: από τον δίσκο «Η Ζωή είναι όνειρο», σε στίχους Μανώλη Ρασούλη και «Τα τραγούδια της Εύας», σε ποίηση Εύας Λίτινα.
Μιλώντας για τις αντιδράσεις του κοινού, ο Γλέζος εκτιμά ότι «σε μια εποχή που ο κόσμος χτυπιέται, αποδέχτηκε αυτό που ξέρουμε ως αληθινό». Και: «Από τη στιγμή που ανέβηκα στη σκηνή ένιωσα την αγάπη του κόσμου. Δεν έγινε τίποτε από αυτά που φοβόμουν. Θα μπορούσα να μείνω εκεί ώς το πρωί – σαν να με πήρε μια θάλασσα και να με σήκωσε πάνω από την επιφάνειά της … Είναι θαύμα ένας λαός να τραγουδάει τους ποιητές του».
«Η μουσική μου», λέει, «φυτρώνει στο εύφορο έδαφος του ελληνικού παραδοσιακού και ρεμπέτικου τραγουδιού και της κλασικής μουσικής. Θέλω μ’ αυτό το βότανο να καταπολεμήσω την αρρώστια του ψευτοσυναισθηματισμού, του κοσμοπολιτισμού, της τεχνητής ευθυμίας και της αντίδρασης ή της εξέγερσης κατ’ επάγγελμα ή της συνήθειας».
Γνωστό ότι ο Γλέζος προτιμά να ερμηνεύει ο ίδιος τα τραγούδια του. Και αυτό επειδή απεχθάνεται το «σταρ σίστεμ» που επιβάλλουν οι δισκογραφικές εταιρείες. Επιπλέον, επειδή πιστεύει ότι ένας συνθέτης μπορεί να ερμηνεύσει το έργο του καλύτερα από οποιονδήποτε τραγουδιστή. Αν συνεργάστηκε στη συναυλία με τους συγκεκριμένους τραγουδιστές είναι επειδή δεν ανήκουν στο «σταρ σίστεμ».
Κατά τα άλλα, υποστηρίζει ότι τα πράγματα στη δισκογραφία δεν είναι καθόλου καλά εξαιτίας της πειρατείας, των προσφορών των εφημερίδων, του ίντερνετ. Δεν είναι κατά της τεχνολογίας, αλλά της απουσίας κυβερνητικής βούλησης να απαγορευτούν, π.χ., οι πειρατικές ιστοσελίδες, όπως έχει γίνει στη Γαλλία.
Ευαισθητοποίηση
Οσον αφορά την ποιότητα των τραγουδιών που κυκλοφορούν: «Ελάχιστες οι εξαιρέσεις, όπως αυτή του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να υπάρχουν συνθέτες που γράφουν το τραγούδι του παρόντος και του μέλλοντος, που όμως παραμένουν στην αφάνεια».
«Η δημοκρατία δεν λειτουργεί χωρίς ευαισθητοποιημένους πολίτες – διαφορετικά ευδοκιμούν τα άκρα. Οσο υποχωρεί ο πολιτισμός, ενισχύεται η βαρβαρότητα» επισημαίνει, προσθέτοντας ωστόσο ότι είναι αισιόδοξος πως ο τόπος θα αναλάβει.
Οσον αφορά τον ίδιο: Εχει ανέκδοτα περί τα 3.000(!) τραγούδια, που θ΄ αρχίσει να τα βγάζει, ενώ σχεδιάζει σειρά συναυλιών εδώ και στο εξωτερικό. Πρόσφατα, άλλωστε, κυκλοφόρησε από τη γαλλική εταιρεία «Musea» ο δίσκος «The Roses of Pieria» (ορχηστρική μορφή του δίσκου «Τα Ρόδα της Πιερίας» πάνω σε αποσπάσματα αρχαίας ελληνικής ποίησης).
Από το 2007 ο Γιάννης Γλέζος είναι πρόεδρος της Ενωσης Μουσικών και Στιχουργών Ελλάδας (ΕΜΣΕ) και του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Μουσικών Δικαιωμάτων «Αυτοδιαχείριση», με -προοδευτικά- ενθαρρυντική συμμετοχή δημιουργών που δεν δελεάζονται από την κερδοσκοπική ΑΕΠΙ.
Και ας προσθέσω, κλείνοντας, ότι ο Γιάννης Γλέζος είναι γόνος δύο σημαντικών ονομάτων: η μητέρα του, αδελφή του Γιάννη Ρίτσου, και ο πατέρας του, εξάδελφος του Μανώλη Γλέζου. Είναι και η αδελφή του, Δέσποινα, φυσιογνωμία του ελληνικού ροκ στη δεκαετία του ’70.
………………………………………………………………………………..
Στο πλαίσιο
Είχα κάποιους ενδοιασμούς πριν πάω στο Badminton για τη μουσική παράσταση «Ποιος τη ζωή μου», αφιερωμένη στη ζωή του Μίκη Θεοδωράκη. Και αυτό επειδή τίποτα σχεδόν δικό του δεν μου είναι άγνωστο, ενώ τα τραγούδια του, βασικός κορμός της παράστασης, διατηρούνται στ’ αυτιά μου με τις φωνές των πρώτων ερμηνευτών, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του συνθέτη.
***
Αυτό που αρχικά μου έκανε εντύπωση την περασμένη εβδομάδα που πήγα –Τετάρτη, 22 Μαΐου- στην παράσταση την αφιερωμένη στα 50 χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, ήταν τα πλήθη. Πλήθη κάθε ηλικίας, που υπερπλήρωσαν το μεγαθήριο των 2.500 θέσεων. Παρών και ο συνθέτης, ο οποίος μάλιστα μίλησε.
***
Τελικά η παράσταση [οι συντελεστές της –30 ηθοποιοί, συν ζωντανή λαϊκή ορχήστρα- (στις οικείες στήλες)], παρά τη διάρκειά της (τρεις και πλέον ώρες) ήταν άκρως ενδιαφέρουσα. Καλοσχεδιασμένη, γρήγορη σε ρυθμό, χορό και, φυσικά, πολύ τραγούδι. Και από το κοινό (παρήγορο σημάδι): συμμετοχή, ενθουσιασμός, συγκίνηση, χειροκροτήματα. Υποθέτω την ίδια απήχηση θα έχει και στην περιοδεία.
***
Μοναδικός προσωπικός ενδοιασμός, η έμφαση στον τίτλο της παράστασης, από το γνωστό τραγούδι «Ποιος τη ζωή μου» και τη συνέχειά του: «Ποιος την κυνηγά» (οι στίχοι του Μάνου Ελευθερίου, από «Τα τραγούδια του αγώνα»). Ανακαλεί, φυσικά, στο κυνηγητό που έχει υποστεί ως συνθέτης και αγωνιστής, αλλά σ’ αυτό δεν οφείλει και την οντότητά του; Οπότε, προσθέτω, θα προτιμούσα το φινάλε της παράστασης να ήταν με κάτι πιο αισιόδοξο, λυτρωτικό κι ελπιδοφόρο: τον χορό του Ζορμπά – κι ας έχει πολυφορεθεί. Ή κάνω λάθος;
ΚΑΙ… «φορολογικές δηλώσεις–παγίδες». Τρομοκράτος.
