Των Κατερίνας Κατή – Μαρίας Δήμα
Συνολικές ποινές φυλάκισης 223,5 χρόνων (κατά συγχώνευση)… Αυτή ήταν η πρωτόδικη ετυμηγορία της Δικαιοσύνης για τις καρβουνιασμένες ψυχές της φονικής πυρκαγιάς της Ηλείας και για τα χιλιάδες στρέμματα αποτεφρωμένης γης.
Μια ετυμηγορία που εκδόθηκε χθες από το Δικαστήριο του Πύργου, πέντε χρόνια και τρεις μήνες από τη διάπραξη ενός από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της Μεταπολίτευσης σε βάρος της ανθρώπινης ζωής, του περιβάλλοντος, αλλά και του πολιτισμού μας.
Το Δικαστήριο, έπειτα από πολύμηνη ακροαματική διαδικασία, κήρυξε ενόχους, κατά την εισαγγελική εισήγηση, τοπικούς άρχοντες και αρμόδιους της πολιτικής προστασίας, που αντιμετώπισαν «γραφειοκρατικά και επιφανειακά» τις προειδοποιήσεις για την επερχόμενη καταστροφή.
Τα αδικήματα για τις 36 ζωές που χάθηκαν και τη γη που επλήγη βάναυσα είναι «ανθρωποκτονία από αμέλεια, κατά συρροή, εμπρησμός δάσους και πραγμάτων από αμέλεια».
Ενοχοι κρίθηκαν:
*Ο πρώην νομάρχης Ηλείας, Χ. Καφύρας, στον οποίο επιβλήθηκε (κατά συγχώνευση) συνολική ποινή φυλάκισης 49 χρόνων και εννέα μηνών.
*Ο τότε δήμαρχος Ζαχάρως, Παντ. Χρονόπουλος, στον οποίο επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 59 χρόνων και έξι μηνών (επίσης κατά συγχώνευση).
*Ο πυροφύλακας Μίνθης, Π. Τσούρας, στον οποίο επιβλήθηκε συνολική ποινή φυλάκισης 59 χρόνων και έξι μηνών.
*Ο τότε προϊστάμενος του πυροσβεστικού κλιμακίου Κρεστένων, Ν. Μιχαλόπουλος, στον οποίο επιβλήθηκε φυλάκιση πέντε ετών.
* Η νοικοκυρά Σοφία Νικολοπούλου, στην οποία επιβλήθηκε συνολική ποινή φυλάκισης 49 χρόνων και εννέα μηνών.
*Αθώος κρίθηκε, όπως είχε εισηγηθεί και ο εισαγγελέας της έδρας κ. Καράτσαλος, ο τότε υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Φ. Παππάς.
Οι εφέσεις όλων έχουν ανασταλτικό χαρακτήρα, ενώ στις μεγάλες ποινές εκτιτέα εκ του νόμου είναι μόνο τα δέκα χρόνια.
Οι σκηνές που διαδραματίστηκαν στη δικαστική αίθουσα μετά την έκδοση της απόφασης ήταν συγκλονιστικές. Μάνες και άλλοι συγγενείς των αδικοχαμένων φώναζαν κλαίγοντας τα ονόματά τους…
Φιγούρα τραγικότερη όλων στο δικαστήριο, ήταν ο Γ. Παρασκευόπουλος από το χωριό Αρτέμιδα, ο οποίος έχασε στη φωτιά όλη του την οικογένεια. Τέσσερα ανήλικα παιδιά, γυναίκα και μάνα.
Οι δικηγόροι των συγγενών των θυμάτων (Αντώνης Φούσας, Μάνος Σταύρου και Δημήτρης Κουσουρής), έκαναν λόγο για μια «απόφαση-τομή, όχι μόνο γιατί δικαιώνει τις οικογένειες των θυμάτων, αλλά γιατί καταλογίζει συγκεκριμένες ευθύνες στα αρμόδια πρόσωπα στην παράλειψή τους να λάβουν μέτρα για να προστατέψουν τους πολίτες».
Καταλυτική εισήγηση
Το δικαστήριο δέχτηκε στο σύνολό της την αγόρευση του εισαγγελέα που υπήρξε καταπέλτης.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματά του:
*Ο πρώην νομάρχης πράγματι έλαβε την προηγουμένη του καταστροφικού συμβάντος δύο εξαιρετικά επείγοντα προειδοποιητικά έγγραφα από τη γ.γ. Πολιτικής Προστασίας, πλην όμως το όλο ζήτημα, παρά τη μείζονα σοβαρότητά του, αντιμετωπίστηκε κατά «τρόπο γραφειοκρατικό» και «επιφανειακό».
Για τον τότε δήμαρχο Ζαχάρως, εστίασε στο ότι ποτέ δεν συγκλήθηκε το συντονιστικό τοπικό όργανο, που είναι αρμόδιο για την πολιτική προστασία σε επίπεδο δήμου.
Χαρακτηριστικά ο εισαγγελέας ανέφερε:
* «Οι κάτοικοι της μαρτυρικής Αρτέμιδας θα μπορούσαν να είχαν σωθεί, εάν συγκεντρώνονταν στην εκκλησία του χωριού και δεν επικρατούσε πανικός, που οδήγησε τελικά πολλούς από αυτούς να επιλέξουν λάθος δρόμο διαφυγής και τελικά να καούν».
Ευθύνες απέδωσε και στην κατηγορούμενη νοικοκυρά, η οποία άναψε φωτιά σε εξωτερικό χώρο και στη συνέχεια την άφησε ανεπιτήρητη, αλλά και στον πυροφύλακα Μίνθης, διότι δεν εντόπισε έγκαιρα την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στην οικία της.
Ευθύνες επέρριψε στον τότε προϊστάμενο του Π. Κ. Κρεστένων για τον χαμό των τριών ηρωικών εποχικών δασοπυροσβεστών.