ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
→Μελέτη ομάδας ειδικών του Αστεροσκοπείου Αθηνών και του WWF Ελλάς επιχειρεί να προβλέψει τις κλιματικές αλλαγές στην Ελλάδα μέχρι το 2050
→Η ερημοποίηση, με την έννοια των έντονων προβλημάτων ξηρασίας, απειλεί τις σημαντικότερες αγροτικές περιοχές της χώρας
Της Χαράς Τζαναβάρα
Ανατροπές στην καθημερινή ζωή των πολιτών, αλλά και σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία θα φέρει η κλιματική αλλαγή στη χώρα μας με ορίζοντα το 2050, με βάση τη μελέτη που εκπόνησε ομάδα ειδικών του Αστεροσκοπείου Αθηνών και του WWF Ελλάς. Οι ημέρες με υψηλές θερμοκρασίες θα αυξηθούν κατά 50% την επόμενη 30ετία και θα υπερδιπλασιαστούν ώς το τέλος του παρόντος αιώνα. Επιπλέον, οι ημέρες με καύσωνα θα φθάσουν τις 12,8 τον χρόνο, έναντι 6,7 την περίοδο 1960-1990, ενώ θα αυξηθούν κατά 30 οι ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς, ιδιαίτερα την ανατολική Ελλάδα. Οι βροχοπτώσεις προβλέπεται να μειωθούν, αλλά θα αυξηθούν κατακόρυφα αυτές με καταιγίδες και άλλα ακραία φυσικά φαινόμενα.
Η επιστημονική ομάδα, αποτελούμενη από τους Χρ. Γιαννακόπουλο, Ε. Κωστοπούλου και Κ. Βαρώτσο από το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Αστεροσκοπείου Αθηνών και ο Α. Πληθαράς από το WWF Ελλάς κατέγραψαν όλες τις κλιματικές παραμέτρους της περιόδου 1960-1990 και με βάση επιστημονικά δεδομένα «έτρεξαν» τέσσερα διαφορετικά σενάρια που αφορούν αστικά κέντρα, τουριστικές περιοχές, αγροτικές ζώνες και εθνικούς δρυμούς, δίνοντας έμφαση στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη δημόσια υγεία και το κόστος αποκατάστασης των ζημιών, καθώς και οι επιρροές στον τουρισμό που αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης της χώρας.
Επιλέχθηκαν 10 μεγάλες πόλεις της χώρας και υπολογίστηκε ότι θα έρθουν έως και 20 επιπλέον ημέρες το χρόνο με θερμοκρασίες πάνω από 35 βαθμούς Κελσίου, που είναι και το όριο ανοχής του ανθρώπινο οργανισμού.
Εχει ενδιαφέρον ότι η αλλαγή αυτή αφορά κυρίως τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, την Καλαμάτα, τη Λάρισα και τη Λαμία και λιγότερο την Αθήνα, τα Γιάννενα και το Βόλο όπου οι αναμενόμενες θερμές ημέρες δεν θα αυξηθούν πάνω από 15. Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι θα αυξηθούν και οι θερμές νύχτες, κατά τις οποίες οι θερμοκρασίες δεν θα πέσουν κάτω από τους 20 βαθμούς Κελσίου. Οι «τροπικές» νύχτες θα είναι εντονότερες στις παράκτιες περιοχές και αποτελούν «πονοκέφαλο», καθώς δεν θα επιτρέπουν την αποκλιμάκωση των θερμοκρασιών κυρίως στα κτίρια κατά τις νυχτερινές ώρες, με αποτέλεσμα να λειτουργούν ως… θερμοπομποί και να πολλαπλασιάζουν την αίσθηση της ζέστης. Αυτό σημαίνει αύξηση της χρήσης κλιματιστικών συστημάτων αλλά και υπερφόρτωση του δικτύου, με σοβαρό ενδεχόμενο συχνών διακοπών ρεύματος. Εξαίρεση αποτελούν τα Γιάννενα, όπου προβλέπονται ηπιότερες συνθήκες λόγω της αύρας που προέρχεται από την οροσειρά της Πίνδου. Το μόνο θετικό είναι η μείωση των αναγκών για θέρμανση, που μπορεί να φθάσει έως τις 15 ημέρες τους χειμωνιάτικους μήνες.
Υψηλές θερμοκρασίες
Οι μελέτες για 10 σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς έδειξαν ότι οι επιπτώσεις θα είναι περιορισμένης κλίμακας, λόγω της θετικής επίδρασης της θαλάσσιας αύρας.
Το καλό σενάριο αφορά κυρίως τις Κυκλάδες, ενώ στη Ζάκυνθο και την Κέρκυρα οι ημέρες με υψηλές θερμοκρασίες θα αυξηθούν κατά 5-10 το χρόνο, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό δεδομένου ότι τα δύο νησιά μας σήμερα δεν παρουσιάζουν υψηλές θερμοκρασίες. Στην Κέρκυρα, τα Χανιά, την Πιερία και τη Χαλκιδική παρουσιάζεται αυξημένος κίνδυνος για την εκδήλωση πυρκαγιών, έως και 10 ημέρες περισσότερες από το σημερινό καθεστώς.
Η ερημοποίηση, με την έννοια των έντονων προβλημάτων ξηρασίας, απειλεί τις σημαντικότερες αγροτικές περιοχές της χώρας. Οι ημέρες με πρόβλημα ξηρασίας και μείωση των βροχοπτώσεων θα αυξηθούν κατά 25 στις καλλιεργήσιμες περιοχές στη Φθιώτιδα και την Εύβοια, κατά 15-20 στους κάμπους των Σερρών και της Πέλλας, ενώ κατά 10 στη Θεσσαλική πεδιάδα.
Η προβλεπόμενη άνοδος της μέσης θερμοκρασίας θα επηρεάσει σημαντικά τα δάση ελάτης, που σιγά σιγά θα αρχίσουν να φύονται σε όλο και μεγαλύτερα υψόμετρα, επηρεάζοντας σημαντικούς δρυμούς όπως αυτοί του Βίκου-Αώου, της Πίνδου, του Παρνασσού και του Ολύμπου. Ανοδο της θερμοκρασίας κατά 1,5-2 βαθμούς Κελσίου προβλέπεται για δρυμούς που βρίσκονται στο εσωτερικό της ηπειρωτικής χώρας, ενώ μικρότερες διακυμάνσεις αναμένονται στα Λευκά όρη της Κρήτης, τον Αίνο της Κεφαλλονιάς, την Πάρνηθα και το Σούνιο λόγω της θετικής επίδρασης της θαλάσσιας αύρας. Αναμένεται μείωση των βροχοπτώσεων έως και 15%, με εξαίρεση τους δρυμούς Βίκου-Αώου και Πίνδου όπου δεν θα υπάρξουν μεταβολές.
