ΕΚΔΗΛΩΣΗ Art
Μια Πικάσο μίλησε χθες στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Τη σχέση του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου, και κυρίως των κεραμικών του, με τη Μεσόγειο ανέλυσε η Σίντνεϊ Πικάσο, συνεργάτιδα του Κέντρου Πομπιντού και άλλων μεγάλων γαλλικών μουσείων, συγγραφέας και πρώην σύζυγος του γιου του Πικάσο, Κλοντ
Της Παρής Σπίνου
To 1935 o Πικάσο έκανε μια από τις πλέον προκλητικές δηλώσεις του: Θα έπαυε να ζωγραφίζει. Ηταν ένας απολογισμός μοναξιάς, όχι αποτυχίας. Η προσωπική του ζωή ήταν αναστατωμένη καθώς μετά από πολλά χρόνια συμβίωσης χώριζε με την Ολγα Κοκλόβα και οι πίνακές του κινδύνευαν να γίνουν ενέχυρο για τη ρύθμιση του διαζυγίου. Γρήγορα όμως ο κορυφαίος ζωγράφος βρήκε καταφύγιο στη νέα του μούσα Μαρί-Τερέζ και αργότερα, μετά τον Πόλεμο στην Αντίμπ, στην Κυανή Ακτή. Αρχισε να δουλεύει με καινούργια ορμή, ξαναβρίσκοντας τις μεσογειακές του ρίζες: Κεραμικά με μορφές και σχήματα που παραπέμπουν σε αρχαιοελληνικά αγγεία, σχέδια με μυθολογικές παραστάσεις του Μινώταυρου βγήκαν από τα μαγικά του χέρια, μαζί με ποιήματα που αναπαράγουν εικόνες της φύσης.
Μια ζωή σαν παραμύθι έζησε ο Ισπανός ζωγράφος και ένα μικρό μέρος της, που επικεντρώνεται στις δεκαετίες του 1930 και του 1940 αφηγήθηκε μια συγγραφέας που γνωρίζει καλά το έργο του, σε εκδήλωση που οργανώθηκε χθες στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Η Σίντνεϊ Πικάσο, συνεργάτης του Κέντρου Ζορζ Πομπιντού και του Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας Meudon, αλλά και σύζυγος του γιου του Πικάσο, Κλοντ, συζήτησε με την Ξένια Γερουλάνου για τα «Κεραμικά του Πικάσο και τη Μεσόγειο».
Μπορεί η ίδια να μην πρόλαβε να γνωρίσει τον Πικάσο, ωστόσο έμαθε πολλά γι' αυτόν από την πεθερά της Φρανσουά Ζιλό, η οποία τον περιέγραφε «σαν ένα ποτάμι που παρέσυρε τα πάντα». «Oταν ο Πικάσο έφυγε από την Ισπανία, ορκίστηκε να μην ξαναγυρίσει όσο ζούσε ο Φράνκο. Στο Παρίσι, όπου εγκαταστάθηκε, βρισκόταν σε εγρήγορση. Είχε μια τεράστια βιβλιοθήκη με εκδόσεις για διαφορετικούς πολιτισμούς. Του άρεσε να περνάει πολλές ώρες στο Λούβρο και στα μουσεία, τον ενδιέφερε η κλασική γλυπτική, η αφρικανική τέχνη. Πάντα ένιωθε βαθιά Ανδαλουσιανός και πίστευε στην αξία της μεσογειακής κουλτούρας».
Η Σίντνεϊ Πικάσο έδειξε στο κοινό ένα σπάνιο σχέδιο, που ο Πικάσο είχε κάνει σε ηλικία μόλις 9 ετών, αναπαριστώντας με τέλεια τεχνική ένα άγαλμα του Ερμή. Οπως φαίνεται, όμως ο Μινώταυρος ήταν που τον στοίχειωνε. Στις αρχές της δεκαετίας του 30 άρχισε να συνεργάζεται με τον Μυτιληνιό Στρατή Ελευθεριάδη-Τεριάντ, συνιδρυτή του γαλλικού σουρεαλιστικού περιοδικού «Μinotaure», όπου σχεδίαζε τα δικά του, ρωμαλαία και επιβλητικά μυθολογικά τέρατα. Ενας Μινώταυρος, σχέδιο του 1935, που κουβαλάει τα υπάρχοντά του σε καρότσι, σηματοδοτεί τον χωρισμό του με την Κοκλόβα. Κι ένα κομμένο κεφάλι ταύρου πάνω σε τραπέζι, που κοιτάζει μια παλέτα, εκφράζει το 1938 το δίλημμά του για την πορεία του στη ζωγραφική.
Μεταγενέστερα έργα του επιβεβαιώνουν τη σχέση του με την αρχαία ελληνική τέχνη και τη Μεσόγειο: Η τοιχογραφία «Antipolis», στην Αντίμπ όπου εμφανίζεται μια φιγούρα με διπλό φλάουτο, ίδια με κυκλαδικό ειδώλιο, κεραμικά πιάτα με έντονο το θαλασσινό στοιχείο, γλυπτά με τη μορφή κουκουβάγιας. «Δεν υπάρχει παρελθόν και μέλλον στην τέχνη. Εάν ένα έργο τέχνης δεν μπορεί πάντα να ζει στο παρόν, δεν πρέπει να θεωρείται έργο τέχνης», πίστευε ο διάσημος ζωγράφος που έβλεπε πόσο «σύγχρονη» είναι η τέχνη των αρχαίων Ελλήνων και Αιγυπτίων.
Ιnfo: Στα ελληνικά κυκλοφορεί το βιβλίο της Σίντνεϊ Πικάσο «Πικάσο. “Ωσαν να ήμουν μια υπογραφή”», Εκδόσεις Παπαδήμα.
