Του Γιάννη Σβώλου
Στις 18/10/2012, στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής, η διάσημη Αλασκανή μεσόφωνος κολορατούρα Βιβίκα Ζενό έδωσε ένα εξαιρετικό ρεσιτάλ με άριες από όπερες του μπαρόκ. Την συνόδευσε η Καμεράτα παίζοντας σε όργανα εποχής, ενώ συμμετείχε πλειάδα άλλων μουσικών στα πνευστά, το τσέμπαλο και τα τύμπανα. Διηύθυνε ο αρχιμουσικός Γιώργος Πέτρου.
Οχι ιδιαίτερα γενναιόδωρο, αλλά φτιαγμένο με βαθιά γνώση του ρεπερτορίου, φαντασία και συναρπαστικά φιλέρευνη διάθεση, το πρόγραμμα περιλάμβανε μόλις έξι άριες και ισάριθμα ορχηστρικά αποσπάσματα από γνωστές και λιγότερο γνωστές όπερες των Βιβάλντι, Χάσε, Τζακομέλι, Χέντελ, Πόρπορα, Βίντσι και Γκλουκ. Αυτονόητα ταγμένη στην υπηρεσία τής ώριμης, ιστορικής, ερμηνευτικής, η βραδιά χάρισε σπάνια απόλαυση.
Η Βιβίκα Ζενό ειδικεύεται στους λεγόμενους «ρόλους με παντελόνια», δηλαδή ρόλους γραμμένους για καστράτους, τους οποίους αποδίδει σκηνικά και ηχογραφεί. Αναμενόμενα για τη χώρα μας, όπου επιμένουμε να αντιμετωπίζουμε το οπερατικό μπαρόκ ως εκκεντρικότητα, η πρώτη αθηναϊκή εμφάνιση αυτής της ακμαίας λυρικής τραγουδίστριας ήρθε καθυστερημένα.
Ακριβώς προ δεκαετίας την είχαμε γνωρίσει ως πρωταγωνίστρια στην όπερα «Ρινάλντο» του Χέντελ, στο αυστριακό Φεστιβάλ του Ινσμπρουκ, διαπιστώνοντας τις ωραίες ποιότητες της μετρίου μεγέθους φωνής της και τις ερμηνευτικές αρετές της.
Η βραδιά στο Μέγαρο Μουσικής επιβεβαίωσε τις προηγούμενες εκτιμήσεις. Στις φλέβες της Ζενό τρέχει ένα ενδιαφέρον κοκτέιλ αίματος από Αμερικανό βελγοουαλικής καταγωγής πατέρα και Μεξικανή γερμανοελβετικής καταγωγής μητέρα. Ντυμένη εντυπωσιακά αλλά όχι κραυγαλέα, με ολόσωμη, εφαρμοστή, γαλάζια τουαλέτα –στο Ινσμπρουκ την είχαμε πρωτοαντικρίσει σε στολή Αμερικανού καταδρομέα ως… σταυροφόρο απελευθερωτή των Αγίων Τόπων!- η λυγερόκορμη μεσόφωνος τραγούδησε με απόλυτη ακρίβεια, θαυμαστή δεξιοτεχνία και αφειδώλευτο δόσιμο, θέτοντας όλα τα φωνητικά και τεχνικά της εφόδια στην υπηρεσία μιας ερμηνείας καλαίσθητης και ταυτόχρονα παλλόμενης από ευγενές πάθος.
Υγιής, τέλεια γυμνασμένη, εύκαμπτη, ομοιογενής σε όλη την έκταση, η φωνή της Ζενό ταίριαξε γάντι στη γραφή των συγκεκριμένων αποσπασμάτων –γρήγορες άριες οργής και πάθους, αλλά και αργές, λυρικές- ηχώντας φυσικά, δίχως πίεση, τόσο στη χαμηλή περιοχή όσο και στην υψηλή. Το τραγούδι της υπήρξε από κάθε άποψη άψογο.
Αρτια τεχνική τής επιτρέπει να αναμετρηθεί άφοβα με την Μπάρτολι, δίχως, ωστόσο, τις μανιεριστικές υπερβολές εκείνης: τέλειες, ταχύτατης εκφοράς, ελεγχόμενου παλμού τρίλιες, κρυστάλλινης καθαρότητας κλίμακες, εύστοχη παραγραφοποίηση, θεαματικές κλιμακώσεις/αποκλιμακώσεις ταχυτήτων και δυναμικής, παιχνίδι με τις χροιές της φωνής, ευρηματικές διανθίσεις στις επαναλήψεις (da capo).
Την ποιότητα του τραγουδιού της επιβεβαίωσαν –αδιάψευστο κριτήριο αυτό!- το ευγενές συναίσθημα, η τρυφερότητα και το υπέρκομψο, πλην ουδέποτε ναρκισσιστικό φραζάρισμα στα αργά μέρη των αριών.
Ενθουσιασμένο από την ποιότητα των ερμηνειών της, το ακροατήριο υποχρέωσε την τραγουδίστρια να επαναλάβει την τελευταία άρια, το περίφημο «Amour viens», από τη γαλλική εκδοχή της όπερας «Ορφέας και Ευρυδίκη» του Γκλουκ.
Συνεισφέροντας πολύ περισσότερα από μια απλή ορχηστρική συνοδεία –άλλωστε σχεδόν το ήμισυ του χρόνου καλύφθηκε από ορχηστρικά αποσπάσματα- ο Πέτρου διηύθυνε με το γνωστό νεύρο και δυνατή θεατρική αίσθηση.
