Η Συλλογή Σωτήρη Φέλιου δεν είναι απλώς μία από τις σημαντικότερες αλλά και με δική τους, ιδιαίτερη προσωπικότητα συλλογές με έργα σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων. Επιβεβαιώνει συνεχώς ότι της… αρέσει να ετοιμάζει τις βαλίτσες της για χώρες του εξωτερικού, με στόχο, φυσικά, να προβάλει τη σύγχρονη ελληνική τέχνη, κάτι που ειδικά σήμερα η πολιτεία το έχει εντελώς αμελήσει, αν το είχε ποτέ στις προτεραιότητές της.
Ετσι, από την Τρίτη 27 Νοεμβρίου και έως τις 11 Ιανουαρίου 88 χαρακτηριστικά έργα της θα εκτεθούν στη Ρώμη, στην κεντρική αίθουσα του Complesso del Vittoriano με τίτλο «Ellenico Plurale -Dipinit dalla Collezione Sotiris Felios» (Ελληνικός Πληθυντικός, έργα της Συλλογής Φέλιου), με την επιμέλεια του καταξιωμένου Ιταλού ιστορικού και κριτικού τέχνης Τζουλιάνο Σεραφίνι. Αυτός καθόρισε, αλλά και βάφτισε και τις επτά θεματικές ενότητες της έκθεσης:
-Τra memoria e realta (Ανάμεσα σε μνήμη και πραγματικότητα): Κώστας Αργύρης, Βασίλης Παπανικολάου, Καλλιόπη Αναγνωστάκη, Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Αχιλλέας Παπακώστας, Αλέκος Λεβίδης, Κωνσταντίνος Κερεστετζής, Θανάσης Μακρής
-Il corpo estremo (Το ακραίο σώμα): Στέφανος Δασκαλάκης, Γιώργος Ρόρρης, Ηλίας Καρράς, Γιάννης Ψυχοπαίδης
-Viaggio oltre (Ταξίδι μακριά): Χρόνης Μπότσογλου
-Metafisica dell’essere (Μεταφυσική τής υπαρξης): Χρήστος Μποκόρος
-L' opera selvaggio (Το άγριο έργο): Τάσος Μαντζαβίνος
-Perversione della rappresentazione (Διαστροφές της αναπαράστασης): Μιχάλης Μανουσάκης, Τάσος Μισούρας, Θεόφιλος Κατσιπάνος, Εδουάρδος Σακαγιάν, Νίκος Σίσκος, Ξενοφών Μπήτσικας
-Natura ritrovata? (Επανανακάλυψη της φύσης;): Κώστας Παπανικολάου, Μαρία Φιλοπούλου, Αννα Μαρία Τσακάλη.
Στην έκθεση παρουσιάζεται κι ένα έργο του Γιάννη Μόραλη εκτός των παραπάνω ενοτήτων.
Ειναι η τρίτη μεγάλη εξόρμηση της συλλογής Φέλιου εκτός Ελλάδας. Εχουν προηγηθεί εκθέσεις στο Σισμανόγλειο Μέγαρο της Κωνσταντινούπολης (Νοέμβριος του 2010) και στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας (Ιούνιος του 2011), ως παράλληλη εκδήλωση της Biennale. Aυτό δεν σημαίνει ότι οι Ελληνες δεν την έχουν κατά καιρούς απολαύσει.
Μέρος της συλλογής έχει εκτεθεί στο Μπενάκη (2002 και 2009), στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Θεσσαλονίκη), στο Κέντρο Τέχνης Τζιόρτζιο ντε Κίρικο (Βόλος), αλλά και στη Λευκωσία. Μεμονωμένα έργα της δανείζονται, φυσικά, σε αναδρομικές και ομαδικές εκθέσεις.
Η Συλλογή Σωτήρη Φέλιου ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας τού ’70 και σήμερα ξεπερνά τα 700 έργα, που χρονολογούνται από τo 1984 ώς σήμερα. Ανήκει στο ίδρυμα «Η… άλλη Αρκαδία», που σύστησε αυτός ο πληθωρικός, ζεστός Αρκάς δικηγόρος, ετών 61, που έστησε πίνακα τον πίνακα τη συλλογή με απίστευτο μεράκι και εντελώς προσωπικά κριτήρια.
Γράφει η ιστορικός Tέχνης Ειρήνη Οράτη στον δίγλωσσο κατάλογο (αγγλικά και ιταλικά) 208 σελίδων της έκθεσης: «Η συλλογή χαρακτηρίζεται από το ενδιαφέρον του συλλέκτη για έργα που μπορούν να εκφράσουν τη δική του ιδεατή εικόνα για τον κόσμο και τις μεταφράσεις του μέσα από τις δοκιμές καλλιτεχνών, που, όπως υποστηρίζει και ο ίδιος, δεν παύουν να τον εκπλήσσουν».
Εχει γίνει μύθος τόσο η οικειότητα του Σωτήρη Φέλιου με τους καλλιτέχνες, που ίδιος τη θεωρεί «μοναδική, ουσιώδη, απαραίτητη και αναντικατάστατη», όσο και η σχέση του με τα έργα που αγοράζει.
Πάλι ας ανατρέξουμε στο κείμενο της Ειρήνης Οράτη: «Η σχέση του με τα έργα είναι πολύ ιδιαίτερη, αφού γνωρίζει την «ιστορία» του κάθε πίνακα, την ιδέα πίσω από την εικόνα, την αφορμή για το πρώτο προσχέδιο, τα μυστικά που κρύβονται πίσω από τις πινελιές, τις περιπέτειες του έργου αφότου ζωγραφίστηκε».
Τέλος, είναι απαραίτητο να τονίσουμε ότι ο Σωτήρης Φέλιος έχει σαφή προτίμηση στην ελληνική παραστατική ζωγραφική, ότι η συλλογή του διακρίνεται για τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα και ότι οι ζωγράφοι των οποίων έργα συλλέγει είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα από 40 ώς 60 χρόνων με ελάχιστες εξαιρέσεις (Γιάννης Μόραλης, Χρόνης Μπότσογλου, Γιάννης Ψυχοπαίδης, Αλέκος Λεβίδης, έργα των οποίων θα εκτεθούν, άλλωστε, στη Ρώμη).
Η έκθεση «Ellenico Plurale» τέθηκε υπό την αιγίδα του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας και έγινε δυνατή χάρη στη βοήθεια του υπουργείου Πολιτισμού της Ιταλίας και τη συνεργασία της Πρεσβείας της Ελλάδας.
Β.ΓΕΩΡΓ.
info: Complesso del Vittoriano, via S. Pietro in Carcere, Roma (κεντρική αίθουσα). Καθημερινά 9.30-17.30. Links: http://www.felioscollection.gr και http://www.communicareorganizzando.it
