Μουσεία, εφορείες και αρχαιολογικοί χώροι έχουν στεγνώσει από ρευστό. Αδυνατούν να επιτελέσουν απλές, καθημερινές, απαραίτητες λειτουργίες τους, από καθαριότητα μέχρι κλιματισμό, και μάλιστα σε τουριστική περίοδο. Κι αυτό γιατί νόμος του Μνημονίου δεν επιτρέπει την έκδοση χρηματικών ενταλμάτων προπληρωμής
Της Βασιλικής Τζεβελέκου
Τι κάνει άραγε ο διευθυντής ενός μουσείου, που υποδέχεται καθημερινά 2.000 επισκέπτες και δεν λειτουργούν τα κλιματιστικά του, δεν διαθέτει αναψυκτήριο, δεν έχει δυνατότητα παροχής ειδών καθαριότητας στους χώρους υγιεινής; ΄Η η Εφορεία Εναλίων, όταν δεν μπορεί να εξασφαλίσει τα 70 ευρώ για το τσεκάπ των δυτών πριν από την κατάδυση;
Τα ερωτήματα δεν είναι θεωρητικά. Είναι τα καθημερινά προβλήματα που προσπαθούν να λύσουν εδώ και μήνες 100 περιφερειακές υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, δηλαδή εφορείες, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι, καθώς δεν διαθέτουν ρευστό για τα λειτουργικά τους έξοδα. Το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων & Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠ) μπορεί να τους διαθέσει πάνω από 2 εκατομμύρια ευρώ, αλλά το ποσόν δεν δύναται να εκταμιευτεί. O λόγος; Ο νόμος του Μνημονίου, που τέθηκε σε εφαρμογή από 1-1-13 και δεν επιτρέπει στα ΝΠΔΔ να εκδίδουν Χρηματικά Εντάλματα Προπληρωμής (ΧΕΠ).
«Η εμπλοκή είναι οικονομική και αφορά την κατάργηση των ΧΕΠ προς τις περιφερειακές υπηρεσίες. Με την πράξη 19/13-5-13 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μας επεστράφησαν τα ΧΕΠ αθεώρητα. Δεν θα κρίνω την απόφαση του Συμβουλίου, αλλά αυτή τη στιγμή μας έχει μπλοκάρει κατά τέτοιον τρόπο, ώστε δεν μπορούμε να τροφοδοτήσουμε τις υπηρεσίες μας για τις άμεσες ανάγκες τους», μας εξηγεί ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΤΑΠ, Παναγιώτης Τζίννης, μηχανολόγος – ηλεκτρολόγος. Ανέλαβε τη θέση πριν από μερικούς μήνες, μετά την παραίτηση του προκατόχου του, Δημήτρη Δεληπέτρου.
«Με την ελπίδα να αρθεί το αδιέξοδο» και «μη έχοντας άλλο τρόπο να βοηθήσω τους προϊσταμένους των υπηρεσιών» υπέβαλε πριν από μερικές ημέρες και ο ίδιος την παραίτησή του. Ομως δεν έγινε δεκτή από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, ενώ την ίδια στιγμή «έτρεχαν» οι πολιτικές εξελίξεις, οι οποίες έφεραν τελικά τον Πάνο Παναγιωτόπουλο στη θέση του απερχόμενου Κώστα Τζαβάρα. Ο κ. Παναγιωτόπουλος θα κληθεί να λύσει το ζήτημα συνολικά, καθώς εργαζόμενοι και διευθυντές σε μουσεία και υπηρεσίες, αλλά και στελέχη του υπουργείου πολιτισμού περιγράφουν την κατάσταση ως αδιέξοδη. «Δεν έχει πάρει κανείς ούτε ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2012. Εχουν στεγνώσει τα πάντα. Το καταλαβαίνω να προκηρύσσεις διαγωνισμό όταν πρόκειται ν’ αλλάξεις συστήματα συναγερμού και να περιμένεις να πληρωθείς με Τακτικό Χρηματικό Ενταλμα (ΤΧΕ). Αλλά είναι τουλάχιστον τρελό να συμβαίνει το ίδιο όταν έχει καεί η λάμπα σε μια προθήκη και πρέπει να την αλλάξεις», μας σχολίαζε χαρακτηριστικά έμπειρη υπάλληλος.
Μέχρι τώρα η κάθε υπηρεσία διαχειριζόταν ένα κονδύλι για τα λειτουργικά της έξοδα. Στη συνέχεια, με βάση τα τιμολόγια, απέδιδε τον λογαριασμό. Σήμερα πρέπει να προπληρωθούν οι δαπάνες για ν’ ακολουθήσει η είσπραξη βάση των τιμολογίων. Κάτι που έχει προκαλέσει ασφυκτική πίεση καθώς υπάρχει απόλυτη έλλειψη ρευστότητας. Οι υπηρεσίες δεν διαθέτουν μετρητά στο ταμείο ή στην τράπεζα για να μπορούν να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες. Δηλαδή, από βενζίνη για το υπηρεσιακό αυτοκίνητο μέχρι καθαρισμό εξωτερικών χώρων και αποψίλωση ξερόχορτων, μελάνι για τον εκτυπωτή, καταβολή κούριερ, είδη καθαριότητας και σε πολλές περιπτώσεις λογαριασμούς για ηλεκτρικό, νερό κ.λπ. Παράλληλα οι πιστωτές αρνούνται να παρέχουν προϊόντα αν δεν αποπληρωθούν για τα προηγούμενα. Κι όλα αυτά εν μέσω καλοκαιριού, στο «πικ» δηλαδή της περιόδου λειτουργίας όπου εκατομμύρια τουρίστες θα επισκεφτούν μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους.
Το ΤΑΠ με έσοδα κοντά στα 45 εκατομμύρια ευρώ για το 2012 από εισιτήρια, πωλητήρια, μισθώσεις αναψυκτηρίων έχει προορισμό να εισπράττει, να διαθέτει τους πόρους του για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και να καλύπτει τις λειτουργικές δαπάνες των περιφερειακών υπηρεσιών.
«Θα μπορούσαμε να διαθέσουμε περισσότερα από 2 εκατομμύρια στις υπηρεσίες μας αυτή τη στιγμή. Περιμένουμε να μας δοθεί το ΟΚ και να ενεργοποιηθούν τα ΧΕΠ ή ο νόμος 4071/12, που λέει ότι ένα ποσοστό έως 40% μπορεί να δοθεί στο υπουργείο Οικονομικών κι αυτό να καλύψει τις ανάγκες που καλύπταμε εμείς, μέχρι τώρα», λέει ο κ. Τζίννης. «Ας μην κρυβόμαστε πίσω από τον νόμο. Να μπούμε μπροστά για να κάνουμε κάτι χρήσιμο». Και μας πληροφορεί ότι θα επιχειρήσουν να δουν από Δευτέρα, τον νέο υπουργό.
