Βασιλική Τζεβελέκου
Δεν είναι και λίγο πάνω από 3.000 άτομα ν’ ανεβοκατεβαίνουν Εξάρχεια – πλατεία Κοτζιά το Σαββατοκύριακο για το opening της Cheapart. Φέτος συμπληρώνει 17 χρόνια (ξεκίνησε το 1995). Φιλοξενείται σε δύο χώρους ταυτόχρονα.
Το αδιαχώρητο επικράτησε στο ομώνυμο εκθεσιακό κέντρο ακριβώς κάτω από την πλατεία των Εξαρχείων και, φυσικά, στον καινούργιο χώρο, το Camp, εκεί όπου τα εγκαίνια κορυφώθηκαν το περασμένο Σάββατο με το καθιερωμένο πάρτι.
Κι όλοι ήταν ευχαριστημένοι αφού το ετερόκλιτο πολυπληθές κοινό που απαρτίζεται από καλλιτέχνες, θεωρητικούς της τέχνης, φιλότεχνους, σπουδαστές, fan του θεσμού, εθελοντές και απλούς επισκέπτες πέρασε, είδε, απόλαυσε τέχνη και αγόρασε! Ολοι πλήρωσαν στο ταμείο το ίδιο αντίτιμο, 80 ευρώ, για κάθε έργο. Και μιλάμε για έργα «πρώτης γραμμής» ενεργών καλλιτεχνών, καθώς η Cheapart πρεσβεύει ότι το φτηνό στην τέχνη δεν είναι το κακό έργο.
Σ' αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, το πρώτο Σαββατοκύριακο της έκθεσης «έφυγαν» εκατοντάδες έργα –δεν έχει υπολογιστεί ο ακριβής αριθμός– και οι διοργανωτές αισιοδοξούν ότι ο αριθμός θα ξεπεράσει τα 1.000 ώς το τέλος της διοργάνωση.
Η Cheapart είναι ένα δίκτυο καλλιτεχνών που ευνοεί τις μεταξύ τους συνεργασίες, έχει οικονομική αυτοδιαχείριση για να μην εξαρτάται από κανέναν κρατικό φορέα –βλέπε υπουργείο πολιτισμού–, διοργανώνει τοπικές και διεθνείς εκθέσεις και προωθεί την αντίληψη της άμεσης επαφής του καλλιτέχνη με το κοινό χωρίς μεσάζοντες.
Παράλληλα μιλάμε, ίσως, για το μοναδικό δείγμα σύγχρονου ελληνικού πολιτιστικού σχεδιασμού, που το μοντέλο του εξάγεται με επιτυχία στο εξωτερικό. Ετσι στο διεθνές δίκτυο της Cheapart προστέθηκε το Αμστερνταμ, μετά τη Βιέννη και τη Λεμεσό, κι από κοντά η Ισπανία, αφού στη Μαδρίτη πρόκειται να διοργανωθεί τον προσεχή Μάρτιο η πρώτη Cheapart.
Τι θα δείτε: Περισσότεροι από 150 Ελληνες και ξένοι καλλιτέχνες, πρωτοεμφανιζόμενοι αλλά και καταξιωμένοι, με προϋπόθεσή να ανήκουν στον χώρο της σύγχρονης τέχνης, συμμετέχουν με 2.500 έργα: ζωγραφικά, σχέδια, μικτή τεχνική, γλυπτά, κατασκευές, φωτογραφίες κ.ά. Ολοι καταλαμβάνουν τον ίδιο χώρο και οι διαστάσεις τώων έργων είναι από 25 χ 25 έως 45 χ 45.
Ξεχάστε αυτά που ξέρατε: «Ξεμπλοκάρανε οι καλλιτέχνες. Ολοι συμμετέχουν με το 100% των δυνατοτήτων τους. Δεν φοβούνται τι θα πει η “μαμά γκαλερί” γιατί αυτό το μοντέλο δεν υπάρχει πια», λένε ο Γιώργος και ο Δημήτρης Γεωργακόπουλος, εκ των ιδρυτών της CA. Η βασική ιδέα είναι η «ισότιμη αντιμετώπιση και υποστήριξη των καλλιτεχνών, ένα είδος δημοκρατίας των καλλιτεχνών που παράγουν έργο και βάζουν γερά και σταθερά θεμέλια συνεργασιών για το μέλλον. Ο κάθε καλλιτέχνης είναι απολύτως υπεύθυνος για την προβολή και προώθηση του έργου του».
Ανοίξτε τα πορτοφόλια σας: Είναι εντυπωσιακό ότι άνθρωποι που σε άλλες περιπτώσεις δεν θα αγόραζαν έργα τέχνης με σκοπό τη συλλογή, το κάνουν σε ετήσια βάση και αποκλειστικά από την Cheapart, όπου τα έργα είναι ποιοτικά και σε προσιτές τιμές.
Σύγχρονη τέχνη δίχως επιδόματα και υπουργεία: «Η ανελαστικότητα, η δημοσιοϋπαλληλική και συνδικαλιστική νοοτροπία, η επαρχιώτικη αντίληψη, αλλά προπάντων η εσωστρέφεια οδήγησαν το υπουργείο να λέγεται μόνο κατ' ευφημισμόν Πολιτισμού. Πομπώδη σχέδια που ξεχνιούνται σε συρτάρια, συνδικαλιστές όλων των αποχρώσεων διαγωνίζονται ποιος θα πρωτοστατήσει για την καταβολή τού πιο απίθανου επιδόματος, πάντα εις βάρος της τέχνης.
Η σύγχρονη τέχνη όταν δεν διαπλέκεται αντιμετωπίζεται σαν πολιτιστικός μαϊντανός. Ετσι δεν ασχοληθήκαμε ποτέ με τα του κράτους και των φορέων του, ακριβώς για να προχωρήσουμε», όπως λένε οι Γιώργος και Δημήτρης Γεωργακόπουλος.
Τα λεφτά πού πάνε; Κατ' ευθείαν στον καλλιτέχνη. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν συμβάλλουν με ετήσια συνδρομή 200 ευρώ οι Ελληνες, 80 του εξωτερικού κι έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε όλες τις διοργανώσεις της Cheapart.
Μπάτε σκύλοι αλέστε; Φυσικά, όχι. Οπως μας λέει ο Δημήτρης Γεωργακόπουλος «φυσικά γίνεται μια αρχική επιλογή. Είμαστε πολύ προσεκτικοί σ' αυτό. Υπάρχει πιθανότητα κάποιος που θα έρθει να δει πράγματα που τον ενδιαφέρουν, κάποια άλλα να τον εκνευρίσουν και κάποια να του αρέσουν πολύ.
Οι προτάσεις των έργων ανήκουν σε ευρεία αισθητική γκάμα κι όχι μόνον ό,τι ανήκει στη δική μας αισθητική “οικογένεια”, γιατί η Cheapart έχει pop χαρακτήρα. Εχει μεγάλη σημασία να υπάρχουν διαφορετικές αισθητικές προελεύσεις»…
Ποιοι είναι οι αγοραστές; Κάποιοι αγοράζουν ένα έργο και τέρμα. Αλλοι είναι πιο φανατικοί. Αγοράζουν επί δέκα και πλέον χρόνια έργα, από τον ίδιο μάλιστα καλλιτέχνη. Και υπάρχουν και οι συλλέκτες που επισκέπτονται την Cheapart και αγοράζουν με συγκεκριμένο στόχο.
Oλοι οι καλλιτέχνες μια γροθιά: Είναι κανόνας εξ αρχής. Οι καλλιτέχνες ν' ασχολούνται και με τα έργα των άλλων κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Γι' αυτό κι όλοι φορούν ειδικό καρτελάκι για να δίνουν πληροφορίες.«Εδώ δεν ισχύει η αρχή ασχολούμαι με το δικό μου και το διπλανό δεν υπάρχει. Πρόκειται για μια ομάδα ανθρώπων που ο ένας βοηθάει τον άλλο», λέει ο Μάκης Φιόρος, καλλιτέχνης.
Η γνώμη της βετεράνου Μάρθας Τσιάρα: «Συμμετέχω από το 1997. Μου αρέσει γιατί συναντάς από πρωτοεμφανιζόμενους μέχρι καταξιωμένους με 15 ατομικές εκθέσεις πίσω τους. Η σχέση μεταξύ μας είναι ζεστή και ανθρώπινη.
Η μεγάλη προέλευση θεωρώ ότι οφείλεται στην άμεση σχέση των επισκεπτών με την τέχνη και τους καλλιτέχνες. Υπάρχει μια κυρία που επί δέκα χρόνια αγοράζει πάντα ένα έργο μου! Θεωρώ ότι η Cheapart τώρα είναι πιο επίκαιρη από ποτέ και ιδιαίτερα φέτος το επίπεδο των έργων είναι πολύ υψηλό».
Ι
