Του Τάσου Παππά
Πέντε πολιτικοί σχολιάζουν τη δημοσκόπηση της Metron Analysis για την «Εφ.Συν.», που δείχνει ότι οι Ελληνες γίνονται όλο και πιο δύσπιστοι απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και στο κοινό νόμισμα
Νικ. Κακλαμάνης (Ν.Δ.): Η κοινωνική Ευρώπη μετατρέπεται σε Ευρώπη των τραπεζών
Κ. Ησυχος (ΣΥΡΙΖΑ): Χρειάζεται ανατροπή και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη
Π. Κουκουλόπουλος (ΠΑΣΟΚ): Τους έχουμε και μας έχουν ανάγκη
Δ. Χατζησωκράτης (ΔΗΜΑΡ): Τα μέτρα σκληρής λιτότητας προκαλούν κρίση εμπιστοσύνης
Θ. Παφίλης (ΚΚΕ): Κορϊδεύουν το λαό όσοι μιλούν για φιλολαϊκή πολιτική μέσα στην Ε.Ε
Σήμερα ο Αντ. Σαμαράς και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες θα παραλάβουν στο Οσλο το Νόμπελ Ειρήνης για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Πρόκειται για μια βράβευση με διπλό νόημα: αναγνωρίζονται οι ηγέτες της προηγούμενης περιόδου επειδή συνέβαλαν στη δημιουργία συνθηκών ειρήνης και συνεργασίας, ταυτόχρονα όμως πρέπει να εισπραχθεί και ως προειδοποίηση προς τους σημερινούς επικεφαλής των χωρών της Ε.Ε. ότι χρειάζεται να καταβάλουν συντονισμένες προσπάθειες προκειμένου να μην οδηγηθούμε σε έναν οικονομικό πόλεμο.
Την Πέμπτη ο Χέρμαν βαν Ρόμπαϊ θα καταθέσει στη σύνοδο κορυφής τις τελικές προτάσεις του για την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Την ίδια ώρα, οι πολίτες της Ευρώπης εμφανίζονται απογοητευμένοι: Οι λαοί του Νότου λόγω των σκληρών πολιτικών λιτότητας, οι λαοί του Βορρά λόγω της προπαγάνδας περί τεμπέληδων νοτίων τους οποίους αναγκάζονται να ενισχύσουν για να σωθεί η ευρωζώνη. Επιπλέον πυκνώνουν οι διαμαρτυρίες για το δημοκρατικό έλλειμμα, ενώ ανησυχητικές διαστάσεις παίρνουν σε ορισμένες περιοχές τα αποσχιστικά κινήματα.
Ενας εκ των θεωρητικών της ενωμένης Ευρώπης, ο φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας επισημαίνει ότι «για να δαμάσουμε τον άγριο καπιταλισμό, οφείλουμε να θεμελιώσουμε σε υπερεθνικό επίπεδο εκείνη την ικανότητα πολιτικής και κυβερνητικής δράσης που στο εθνικό επίπεδο έχει αμετάκλητα χαθεί» (περιοδικό Micromega, αναδημοσίευση στην «Εφ.Συν» 8/9-12-2012).
Ωστόσο, όπως προκύπτει από τις έρευνες, ούτε οι πολιτικές ελίτ ούτε οι πολίτες των περισσότερων χωρών της Ευρώπης δείχνουν έτοιμοι να δεχτούν εκχώρηση τμημάτων της εθνικής κυριαρχίας προς όφελος μιας ευρύτερης συλλογικότητας. Αυτό όμως δεν είναι της παρούσης. Εκείνο που πρέπει να απασχολεί το πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας είναι ότι το ευρωπαϊκό όραμα θολώνει επικίνδυνα.
Οπως συνάγεται από τη μέτρηση της «Μέτρον Ανάλυσις» για την «Εφ.Συν.», οι Ελληνες εκφράζουν την αγανάκτησή τους για τη στάση της ευρωζώνης απέναντι στη χώρα, είναι εξαιρετικά δύσπιστοι για τις προθέσεις των δανειστών μας και ένα μεγάλο ποσοστό (63%) πιστεύει πως η αντιμετώπιση των προβλημάτων πρέπει να γίνει στο πλαίσιο του εθνικού κράτους. Στο ίδιο ερώτημα πριν από μερικά χρόνια το ποσοστό ήταν χαμηλό (31% το 2004).
Πώς ερμηνεύουν τα κόμματα αυτά τα ευρήματα; Το ΚΚΕ εκτιμά ότι δικαιώνεται η πολιτική του. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπός του Θ. Παφίλης σημειώνει ότι «επιβεβαιώνεται η θέση του ΚΚΕ για τον χαρακτήρα της Ε.Ε., η οποία είναι του κεφαλαίου και όχι των εργαζομένων. Οσοι λοιπόν θεωρούν ότι μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή πολιτική μέσα στην Ε.Ε. και χωρίς την κατάργηση των μονοπωλίων, κοροϊδεύουν τον λαό». Η αιχμή για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ευανάγνωστη.
Από την πλευρά του ο υπεύθυνος Διεθνών Σχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Ησυχος «διαβάζει» τα ευρήματα της δημοσκόπησης ως εξής: «Η αμφισβήτηση από τον ελληνικό λαό, αλλά και τους λαούς της περιφέρειας της Ευρώπης, των ευρωπαϊκών θεσμών δείχνει ότι δεν μπορούν να ηγεμονεύουν ο νεοφιλελευθερισμός και οι συντηρητικές δυνάμεις. Η ανατροπή πρέπει να ξεκινήσει από την Ελλάδα και να επεκταθεί στην Ευρώπη». Ιδια ανάγνωση, άλλα συμπεράσματα, διαφορετικές προτάσεις για λύση.
Τα κόμματα της συγκυβέρνησης, τα οποία υποστηρίζουν ότι συμμετέχουν στο εγχείρημα για να αποτρέψουν την έξοδο της χώρας από το ευρώ και έχουν κηρύξει τον πόλεμο στο «λόμπι της δραχμής», προσπαθούν να εξηγήσουν το ρεύμα ευρωδυσφορίας που αναπτύσσεται στην Ελλάδα με επιχειρήματα που παραπέμπουν στις συνέπειες που έχει η οικονομική κρίση, καθώς και στην προβληματική δομή της νομισματικής ένωσης.
Ο γραμματέας της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Π. Κουκουλόπουλος τονίζει ότι η «θέση της Ελλάδας είναι στην Ευρώπη, γιατί την έχουμε ανάγκη και μας έχουν ανάγκη. Αυτή η απλή αλήθεια παραβιάζεται αμφίπλευρα τα τελευταία 20 χρόνια. Ανεπίγνωστοι εμείς, τιμωρητικοί αυτοί. Το κοινό μας μέλλον απαιτεί αλλαγή ρότας και ριζοσπαστικές αποφάσεις πριν να είναι αργά. Η έρευνα δεν μας αιφνιδιάζει, αλλά και δεν επιτρέπει εφησυχασμό».
Την αντίθεση των Ελλήνων προς την «υπερκυβέρνηση» της Ε.Ε. την αποδίδει ο υπεύθυνος της Οικονομικής Πολιτικής της ΔΗΜΑΡ Δ. Χατζησωκράτης «στα 2,5 χρόνια δημοσιονομικής προσαρμογής και μέτρων λιτότητας, που είχαν δραματικές επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο και στην καθημερινότητα των Ελλήνων».
Σύμφωνα με το στέλεχος της ΔΗΜΑΡ, την κρίση εμπιστοσύνης «επιτείνουν οι εμβαλωματικές λύσεις που υιοθετεί η Ε.Ε., αντί μιας συνολικής στρατηγικής διεξόδου». Ο Δ. Χατζησωκράτης αναρωτιέται πάντως ποιες θα ήταν οι απαντήσεις των ψηφοφόρων στο δίλημμα «μέσα ή έξω από την Ευρωπαϊκή Ενωση;».
Τέτοιο ερώτημα δεν υπήρχε στην έρευνα. Υπήρχε όμως ένα άλλο σχετικά με το ευρώ: «Αν μας βγάλουν εκτός ευρώ και επιστρέψουμε στη δραχμή, θα είναι καλύτερα, τα ίδια ή χειρότερα:» Χειρότερα για τη χώρα πιστεύει το 58%, τα ίδια λέει το 16% και καλύτερα το 20%. Συμπέρασμα; Τα θηριώδη ποσοστά υπέρ του ευρώ (κοντά στο 80%) ανήκουν στο παρελθόν.
Αν μάλιστα προστεθεί και η φρασούλα «πάση θυσία στο ευρώ», το αποτέλεσμα πιθανότατα θα προκαλέσει δυσάρεστη έκπληξη σ' όσους εξακολουθούν να νομίζουν ότι δεν τίθεται θέμα.
Αρα, μήπως είχε δίκιο ο Ν. Κακλαμάνης που είχε ψηφίσει εναντίον του ευρώ; «Τότε έσπευσαν πολλοί», λέει στην «Εφ.Συν.» «να με χαρακτηρίσουν εθνικιστή και αντιευρωπαϊστή. Το σκεπτικό μου ήταν ότι η κοινωνική Ευρώπη μετετρέπετο σε Ευρώπη των τραπεζιτών, αφού δεν επρόκειτο για ΟΝΕ (Οικονομική και Νομισματική Ενωση), αλλά για Ν.Ε. (Νομισματική Ενωση)».
Τι προτείνει ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας; «Η επιστροφή στις ιδρυτικές αρχές της Ευρώπης, της αλληλεγγύης, των εργαζομένων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι το μόνο «φάρμακο» στη δικαιολογημένη απογοήτευση των Ελλήνων που ίσως σήμερα είναι παροδική, αλλά αύριο;».
