Του Πέτρου Μανταίου
Το βλέπω συχνά στους καθημερινούς μου περιπάτους. Εξι, εξίμισι, εφτά το πρωί, ώρες που δεν κυκλοφορούν πολλοί πεζοί, καλοντυμένοι άντρες και περιποιημένες γυναίκες ψάχνουν προσεκτικά στους κάδους των σκουπιδιών και ανασύρουν ό,τι τους χρειάζεται: κάποιο αντικείμενο, συνήθως όμως κάτι φαγώσιμο που, οι λιγότερο εγκρατείς ή πιο πεινασμένοι, αναλώνουν επί τόπου∙ ακόμα και υπολείμματα νερού ή αναψυκτικού σε πλαστικά μπουκάλια. Συνηθισμένο θέαμα στην Αθήνα, σε όλες τις μεγάλες ελληνικές πόλεις, της κρίσης. Ως ένα βαθμό, η πιο σκληρή, η πιο συγκλονιστική εικόνα της κρίσης. Που πάντα οι πόλεις, και περισσότερο οι μεγάλες, τη βιώνουν τραγικότερα από την επαρχία.
Καιρό τώρα, όπως διαβάζω και βλέπω ή ακούω διάφορα, από τα πρωτοκαλόκαιρα, που αρχίζουν να έρχονται οι πρώτοι τουρίστες, οι εικόνες που μαρτυρούν με «γυμνό μάτι», που καταγράφουν και «αναδεικνύουν» την πιο ζοφερή όψη της κρίσης, την κρίση της επιβίωσης, κινούν την περιέργεια, αλλά και το ανθρωπιστικό ενδιαφέρον, των ξένων επισκεπτών μας. Που σε πολλές περιπτώσεις απαθανατίζουν αυτές τις εικόνες σε φωτογραφίες ή τις κινηματογραφούν ψηφιακά. Κάτι που θεωρώ και σωστό και χρήσιμο. Σωστό, διότι δεν μπορεί, λόγου χάριν, να επισκέπτεσαι τουρίστας την Πόλη, να καίγεται το Ταξίμ, να σκοτώνεται κόσμος κι εσύ να φουμάρεις ξένοιαστος τη ναργιλεδιά σου στον Βόσπορο! Και χρήσιμο, διότι, αφού υπάρχουν, και μάλιστα επιτείνονται, η φτώχεια και η πείνα, ούτε οι φτωχοί και οι πεινασμένοι ούτε όλοι οι υπόλοιποι (που όσο πάει και λιγοστεύουμε!) έχουμε λόγο να τις αποκρύψουμε, ιδίως να τις εξωραΐσουμε!
Δεν προκαλέσαμε εμείς αυτά τα δεινά, ώστε να θέλουμε και να τα «κουκουλώσουμε» στο κάτω κάτω της γραφής! Δεν είναι προσβολή ούτε ατιμία η φτώχεια και η πείνα. Είναι επακόλουθα πολιτικών που εφαρμόστηκαν, αλλά και εκμεταλλεύσεων και εξαρτήσεων (διάβαζα κάπου ότι στην πενταετία της κρίσης, 2008-2013, μεγάλωσε αφόρητα η ευρωπαϊκή λίστα νεόπτωχων και ανέργων, όμως παράλληλα μεγάλωσε προκλητικά και αυτή των νεόπλουτων!).
Καλά κάνουν, επομένως, οι τουρίστες και φωτογραφίζουν τις δυσκολίες μας, ακόμα και –προπαντός– τις δυστυχίες. Καλά κάνουν, επίσης, που παράλληλα με τα γνωστά αξιοθέατα, Ακρόπολη, Θησείο, Καλλιμάρμαρο, μουσεία, ιστορικά κτίρια, αξιώνουν στα τουριστικά «πακέτα» να περιλαμβάνονται και ξεναγήσεις στην Αθήνα της κρίσης: Αθηναίοι που ψάχνουν στα σκουπίδια, που στέκονται σε ουρές συσσιτίων, φτωχογειτονιές και γειτονιές μεταναστών όπου όζει αποφορά και βία ρατσιστική∙ επακόλουθο και αυτή πολιτικών και εκμεταλλεύσεων.
Ούτε μόνοι μας είμαστε σ’ αυτόν τον κυκλώνα που μας ρίξανε ή πέσαμε. Ούτε και μόνοι μας θέλουμε να μείνουμε, για τα τωρινά, κυρίως για τα αυριανά που δεν προοιωνίζονται ευοίωνα. Υπ’ αυτή την έννοια, όσοι τουρίστες φωτογραφίζουν την Αθήνα της κρίσης και δεν το κάνουν «για την πλάκα τους», συναριθμούνται, νομίζω, στη μεγάλη οικογένεια των Φιλελλήνων!
