Διαμαρτύρονται για τις καθυστερήσεις στις πληρωμές του γάλακτος και δίνουν διορία στη διοίκηση μέχρι την επόμενη Τετάρτη
→Η «Δωδώνη» ανήκε από το 1963 στην Αγροτική Τράπεζα. Τον Νοέμβριο το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της ΑΤΕ πέρασε στην εταιρεία Strategic Initiatives Foods. Η κυβέρνηση, στις ερωτήσεις βουλευτών για τα προβλήματα, απαντάει ότι δεν είναι δική της αρμοδιότητα
ΙΩΑΝΝΙΝΑ Του Φιλήμονα Καραμήτσου
Στα όρια βρίσκονται οι σχέσεις των κτηνοτρόφων της Ηπείρου με τη διοίκηση της Γαλακτοβιομηχανίας «Δωδώνη». Αφορμή και αιτία, το γεγονός ότι η εταιρεία καθυστερεί τις πληρωμές ανά μήνα για την εισκόμιση του γάλακτος και δεν έχει πληρώσει τον Απρίλιο, τον Μάιο και τον Ιούνιο. Πιο πίσω, η οικονομία που διαμορφώνεται στη βάση του Μνημονίου προκαλεί ρήξεις και αναπόφευκτα φέρνει και αντιδράσεις.
Την Τετάρτη το πρωί, εκατοντάδες κτηνοτρόφοι από όλη την Ηπειρο ζήτησαν από τη διεύθυνση της εταιρείας δέσμευση για το πότε θα γίνουν οι πληρωμές. Μέσα σε κλίμα έντασης, στο προαύλιο του εργοστασίου, δεν ικανοποιήθηκαν από τις απαντήσεις που πήραν και έδωσαν διορία μέχρι και την ερχόμενη Τετάρτη, οπότε και θα αξιολογήσουν ξανά τη στάση τους, ζητώντας πλέον και τη συμπαράσταση της Περιφέρειας και των δήμων.
Δείγμα της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί είναι ότι η συγκέντρωση ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων χρόνων, πολύ μεγαλύτερη από κάθε άλλη που είχε γίνει ενάντια στην ιδιωτικοποίηση πέρυσι της πάλαι ποτέ κρατικοσυνεταιριστικής επιχείρησης. Στο θέμα των πληρωμών υπάρχουν μερικές παράμετροι που διαφοροποιούν την κατάσταση σε σχέση με ό,τι συμβαίνει σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους.
Ο κτηνοτρόφος έχει ανάγκη να πληρώνεται για την παραγωγή του, όχι μόνο για τον αυτονόητο λόγο, για να βιοπορίζεται ο ίδιος και η οικογένειά του, αλλά και για να μπορεί να αντιμετωπίσει το όλο και αυξανόμενο κόστος παραγωγής. Αλλιώς κινδυνεύει να χάσει το κοπάδι του.
Κάθε τι που του χρειάζεται καθημερινά για να μπορεί να παράγει έχει αυξηθεί δύο και τρεις φορές τα τελευταία χρόνια, από το πετρέλαιο κίνησης μέχρι τις ζωοτροφές.
«Κοινωνικό συμβόλαιο»
Οι ζωοτροφές είναι και το κλειδί των αντιδράσεων το τελευταίο δίμηνο. Οι κτηνοτρόφοι της Ηπείρου με τις αμοιβές τους συν μία προκαταβολή που έπαιρναν παραδοσιακά τον Μάιο, έκλειναν τις συμφωνίες για τις ζωοτροφές του χειμώνα, από το τριφύλλι μέχρι τον καρπό. Ελλείψει των πληρωμών, αυτό δεν το κατάφεραν φέτος όσοι δεν έχουν άλλους πόρους. Και να σημειωθεί ότι όσο περνάει ο καιρός, ακόμα κι αν εξασφαλίσουν τα χρήματά τους, θα αναγκαστούν να διαπραγματευτούν τις ζωοτροφές σε υψηλότερες τιμές πλέον. Σπάει συνεπώς εδώ μια παράδοση χρόνων, ένα «κοινωνικό συμβόλαιο» θα έλεγε κανείς μεταξύ της «Δωδώνης» και των παραγωγών της, που όριζε άτυπα ότι η εταιρεία εξασφαλίζει ρευστό στους κτηνοτρόφους κι αυτοί της φέρνουν γάλα, αυτό το γάλα που φτιάχνει τη διάσημη σε όλον τον κόσμο φέτα.
Οπως λέγεται στην Ηπειρο, με τις προκαταβολές και τις πληρωμές της «Δωδώνης», ο κτηνοτρόφος εξασφάλιζε το κοπάδι του για την επόμενη χρόνια, αλλά προίκιζε και την κόρη του αν είχε γάμο ή ξεκίναγε τις σπουδές για το παιδί. Μετά έβαζε το κεφάλι κάτω και δούλευε για να ανταποκριθεί στις ανάγκες της παραγωγής. Ο Ηπειρώτης κτηνοτρόφος είναι δεμένος με σχέσεις ζωής με τη «Δωδώνη» και σήμερα βρίσκεται μπροστά σε μια απότομη αλλαγή όσων γνώριζε.
Η ιδιωτικοποίηση
Η δεύτερη ρήξη έρχεται με την ταύτιση των προβλημάτων με την ιδιωτικοποίηση. Η «Δωδώνη» ανήκε από το 1963 στην Αγροτική Τράπεζα, η οποία βαθμιαία πήρε τη μεγάλη πλειοψηφία των μετοχών και στις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηπείρου.
Οταν ξεκίνησε η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αποφασίσθηκε ότι η ΑΤΕ δεν πρέπει να έχει στο χαρτοφυλάκιό της μη τραπεζικές δραστηριότητες, κάτι που επιταχύνθηκε όταν προχώρησε η πώληση της τράπεζας.
Τελικά, έπειτα από διεθνή διαγωνισμό, τον Νοέμβριο το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της ΑΤΕ πέρασε στην εταιρεία Strategic Initiatives Foods. Ηταν μία από τις πρώτες μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα με εισαγωγή επενδυτικού κεφαλαίου.
Η κυβέρνηση το 2012 αρνήθηκε να συζητήσει όλες τις άλλες εναλλακτικές λύσεις, από τη λειτουργία της εταιρείας ως κρατικοσυνεταιριστικής, μέχρι το να δοθεί σε συνεταιρισμό παραγωγών ή να γίνει εταιρεία λαϊκής βάσης με κεφάλαια από την Ηπειρο.
Ο «μονόδρομος» της ιδιωτικοποίησης εντάχθηκε, στην πράξη, στο ευρύτερο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής, που θέλει την αποχώρηση του κράτους από κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση, στις επίμονες ερωτήσεις βουλευτών για τα προβλήματα, απαντάει σήμερα ότι δεν είναι δική της αρμοδιότητα.
Είναι πιθανό και η ΑΤΕ να μην πλήρωνε σήμερα, για πολλούς όμως κτηνοτρόφους είναι η ιδιωτικοποίηση που έφερε και τα προβλήματα. Ο μέσος κτηνοτρόφος της Ηπείρου έρχεται πλέον αντιμέτωπος με μια εντελώς διαφορετική κατάσταση, γίνεται κι αυτός κομμάτι της νέου τύπου οικονομίας της αγοράς. Μπορεί να ξέρει ότι έχει καλύτερες τιμές από άλλες περιοχές της χώρας, μπορεί να ακούει από την εταιρεία ότι δεν θα χάσει τα λεφτά του, όμως η πραγματικότητα του Μνημονίου τού λέει ότι του λείπουν λεφτά κι ότι πρέπει να μάθει να ζει με τους κανόνες της αγοράς.
Ακούει να μιλάνε για τον αγρότη της νέας εποχής που η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική τον θέλει καινοτόμο επιχειρηματία, εκείνου όμως του λείπει ακόμα και το μηνιάτικο. Αυτό βιώνεται με απογοήτευση και θυμό και προκαλεί τις μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.
Τι απαντά η εταιρεία
Η απάντηση της εταιρείας στη συγκέντρωση είναι δηλωτική για το πλαίσιο που διαμορφώνεται: «[…] οι καθυστερήσεις πληρωμών προς τους εισκομιστές γάλακτος οφείλονται αποκλειστικά στην έλλειψη ρευστότητας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της καθυστέρησης στην αποπληρωμή των υποχρεώσεων πελατών μας προς τη ΔΩΔΩΝΗ. Ως Διοίκηση καταβάλλουμε επίσης κάθε προσπάθεια ώστε να αρθούν και τα εμπόδια που υπάρχουν από τα πιστωτικά ιδρύματα, προκειμένου να καταβάλλουμε τα οφειλόμενα προς τους παραγωγούς μας» και «πλέον η ΔΩΔΩΝΗ δεν έχει μια ΑΤΕ, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, η οποία χρηματοδοτούσε την επιχείρηση και έτσι μπορούσε να εξοφλεί κάθε μήνα τις υποχρεώσεις της». Το νέο αυτό τοπίο πυροδοτεί με τη σειρά του κι αυτό αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες. Σε ποιο βαθμό όμως μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα;
Στο πλευρό τους η τοπική κοινωνία
Για τους παραγωγούς ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι, μας λέει ο Μιχάλης Τζίμας, μέλος του συντονιστικού οργάνου των παραγωγών που έχει σχηματιστεί και γνωστός συνδικαλιστής. Ο περιφερειάρχης Αλ. Καχριμάνης, στέλεχος της Ν.Δ., δήλωσε στο τέλος Ιουνίου, ζητώντας να πληρωθούν οι παραγωγοί: «Δεν έχει κανένας το δικαίωμα να λέει ότι αυτό γίνεται σε όλη την Ελλάδα. Οταν κάποιος ήταν υποψήφιος να αγοράσει τη “Δωδώνη” έπρεπε να ξέρει από την αρχή ότι αυτό είναι το τίμημα, αυτά είναι τα δάνεια, αυτά είναι τα κεφάλαια κινήσεως». Συμπαράσταση στους παραγωγούς εκφράστηκε κι από τον δήμαρχο Φ. Φίλιο κι ένα μεγάλο μέρος των πολιτικών παραγόντων στην Ηπειρο.
«Οπλο» τους το γάλα
Οι πάνω από 6.οοο παραγωγοί, όμως, βιώνουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Εχουν μπροστά τους μια ιδιωτική εταιρεία, τις τράπεζες, την οικονομία της ελεύθερης αγοράς. Κι έχουν και την τσέπη άδεια. Και πολλή, πολλή ανασφάλεια. Και το μόνο τους «όπλο» είναι το γάλα τους, ο κόπος τους δηλαδή, και η συλλογικότητά τους. Κατά τα άλλα ζουν κι αυτοί τον μεγάλο, «θαυμαστό» κόσμο των μεταρρυθμίσεων και του ευρωπαϊκού δρόμου της χώρας.
Προχθές, εκατοντάδες κτηνοτρόφοι (που είναι απλήρωτοι Απρίλιο, Μάιο, Ιούνιο) συγκεντρώθηκαν έξω από τη γαλακτοβιομηχανία «Δωδώνη»
………………………………………………………………………………………….
«ΚΛΕΙΔΙ» ΟΙ ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ
Οι ζωοτροφές είναι και το κλειδί των αντιδράσεων το τελευταίο δίμηνο. Οι κτηνοτρόφοι της Ηπείρου, με τις αμοιβές τους συν μία προκαταβολή που έπαιρναν παραδοσιακά τον Μάιο, έκλειναν τις συμφωνίες για τις ζωοτροφές του χειμώνα, από το τριφύλλι μέχρι τον καρπό. Ελλείψει των πληρωμών, αυτό δεν το κατάφεραν φέτος όσοι δεν έχουν άλλους πόρους. Και να σημειωθεί ότι όσο περνάει ο καιρός, ακόμα κι αν εξασφαλίσουν τα χρήματά τους, θα αναγκαστούν να διαπραγματευτούν τις ζωοτροφές σε υψηλότερες τιμές πλέον
