Kυκλοφορεί με πλούσια ύλη, λογοτεχνική και εικαστική, το δημιούργημα του ζωγράφου Γιάννη Στεφανάκι
Ποια είναι η σχέση της πραγματικότητας με την ψευδαίσθηση της πραγματικότητας στη ζωγραφική ή στη γλυπτική; Η συνομιλία του Αλμπέρτο Τζιακομέτι με τον κριτικό τέχνης Ντέιβιντ Σιλβέστερ, που φιλοξενείται στο νέο τεύχος του περιοδικού «Νέο επίπεδο», είναι αποκαλυπτική για το έργο του κορυφαίου γλύπτη του 20ού αιώνα, ο οποίος εξαΰλωσε τις μορφές. Στα αποσπάσματα από το βιβλίο «Ecrits» που δημοσιεύονται (μετάφρ. Φοίβος Πιομπίνος), ο Τζιακομέτι αναφέρει:
«Το καλλιτεχνικό αισθητήριο για τα πράγματα του παρελθόντος εξελίσσεται, δεν είναι έτσι; Εκείνα που ήταν αριστουργήματα πριν από εκατό χρόνια, δεν είναι πια σήμερα. Ενώ όλοι εκστασιάζονται σήμερα με τα κυκλαδικά ειδώλια, πριν από εκατό χρόνια θα τα είχαν όλοι περιγελάσει. Και σε εκατό χρόνια θα τα περιγελούν ξανά…». Κι αλλού: «Ενας επιτυχημένος ή ένας αποτυχημένος πίνακας δεν σημαίνει τίποτα. Το αποτυχημένο μ’ ενδιαφέρει εξίσου με το επιτυχημένο. Και θα ‘πρεπε να δείχνονται στις εκθέσεις τα λιγότερο καλά πράγματα, και όχι να επιλέγονται τα καλύτερα για να εκτεθούν. Γιατί, αν τα λιγότερο καλά στέκουν, τα καλά στέκουν σίγουρα. Αν, απεναντίας, επιλέγετε εκείνα που μοιάζουν να είναι τα καλύτερα, αυτό είναι ψευδαίσθηση. Γιατί, αν υπάρχουν άλλα, κρυμμένα κάπου, που είναι λιγότερο καλά και δεν στέκουν, δεν παύουν να υπάρχουν, ακόμη κι αν δεν τα εκθέτετε. Κι αν κάποιος κοιτάξει πολύ προσεκτικά, βλέπει την αδυναμία, ακόμη και στα καλύτερα. Επομένως, θα ‘πρεπε ν’ αρχίζουμε από τα πιο χαμηλά».
Το καλαίσθητο «Νέο επίπεδο», που εκδίδει ο εικαστικός Γιάννης Στεφανάκις, κυκλοφορεί με πλούσια και ενδιαφέρουσα ύλη. Για μότο στο εξώφυλλο έχει τον στίχο του Μανόλη Αναγνωστάκη: «Γράφω ποιήματα μέσα στα πλαίσια που ορίζουν οι υπεύθυνες υπηρεσίες», αλλά και τη στροφή του Ανδρέα Κάλβου από τα «Λυρικά»: «Παρά…Αι, όσον είναι τυφλή και σκληροτέρα η τυραννίς, τοσούτον ταχυτέρως ανοίγονται σωτήριοι θύραι» – στίχοι που δίνουν το κλίμα και της σημερινής εποχής.
Στο ίδιο τεύχος βρίσκουμε ποιήματα των Μάρκου Μέσκου, Θωμά Γκόρπα, Νάνου Βαλαωρίτη, Πρόδρομου Μάρκογλου, Νατάσας Χατζιδάκι, Aν Σέξτον, Λουί Αραγκόν, Ζαν Κοκτό και άλλων, καθώς και κείμενα με ποικίλη θεματολογία. Στο επίκαιρο άρθρο του «Προσδοκώντας το τέλος – δηλαδή τον σκοπό» ο Κώστας Χατζηαντωνίου θέτει το ερώτημα: «Μετά τον θάνατο των θεών, το τέλος των ιδεολογιών κι η άνοδος της ωμής βίας;». Σε ένα κείμενο του 1946, ο Φρανσουά Λε Λιονέ περιγράφει πώς στην κόλαση του ναζιστικού στρατοπέδου Ντορά, μαζί με τον φίλο του Ζαν Γκαγιάρ μιλούσαν για πίνακες που είχαν δει όταν ήταν ελεύθεροι, με τόσες λεπτομέρειες ώστε κατόρθωσαν να στήσουν το καλύτερο φανταστικό μουσείο του κόσμου. Ενδιαφέρον είναι και το κείμενο της Λου Αντρέας-Σαλομέ για την ποιητική έκφραση από το περιοδικό «Das literarische Echo», τον Οκτώβριο του 1919.
Κι ακόμα: η Βαλεντίνη Καμπατζά περιγράφει τη «Λειτουργία του προσωπείου και του γλωσσικού οργάνου στο έργο “Η πτώση” του Albert Camus», o Θανάσης Κουτσογιάννης αναφέρεται στον «Καραγκιόζη στο κατώφλι του 21ου αιώνα», ο Θεοδόσης Πυλαρινός στον Λορέντζο Μαβίλη («Ο οραματιστής των μεγάλων ελληνικών οριζόντων»), η Μπία Παπαδοπούλου παρουσιάζει τη φωτογραφική έκθεση «Greece in Crisis» στο διεθνές φεστιβάλ Art in Touch του Σαράγεβο. Ολα συνοδεύονται με σχέδια των Μ. Βασιλάκου, Μ. Γιαννακάκη, Α. Μυρεσιώτη, Γ. Στεφανάκι, Δ. Φόρτσα κ.ά.
Επισημαίνει στο εισαγωγικό του σημείωμα ο ποιητής και συνδιευθυντής του περιοδικού, Κώστας Ριζάκης: «Εμείς εδώ, μέσ’ από κείμενα επιλεγμένων ξένων συγγραφέων μα και νεοελλήνων ποιητών, δοκιμιογράφων, πεζογράφων, κριτικών διανθισμένα με εικαστικές προτάσεις άξιων ζωγράφων, ένα συστήνουμε στους συστηματικούς ή και περιστασιακούς μας αναγνώστες: στροφή στη γλώσσα, επιστροφή στην ποίηση. Κατά τη διδαχή ενός τιτάνα Σολωμού κι ενός Παπαδιαμάντη. Η γλώσσα μας η ελληνική, η ποιητική -γλώσσα της ένδον αληθείας- αυτές και μόνο αυτές μπορεί να μας σώσουν».
Π. Σπίνου
