ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Του Κώστα Μοσχονά
Η τρόικα και η Ομάδα Δράσης για την Ελλάδα αναγνωρίζουν ότι έπεσαν έξω ουκ ολίγες φορές στους υπολογισμούς της, αλλά αποποιούνται ευθυνών, επικαλούμενες την πολιτική και κοινωνική αναταραχή στην Ελλάδα, δεν κρύβουν ότι ενδέχεται να ληφθούν κι άλλα πρόσθετα μέτρα αν υπάρξουν κενά στην εφαρμογή του νέου μνημονίου, διαπιστώνουν πρόοδο σε ορισμένους τομείς αλλά και καθυστέρηση σε άλλους, αποδίδουν εύσημα στη σημερινή κυβέρνηση, θεωρούν σημαντική απόφαση την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και αναμένουν -εάν δεν πέσουν πάλι έξω- τις πρώτες ενδείξεις ανάπτυξης το τελευταίο τρίμηνο του 2013.
Πρόκειται για τη συνέντευξη Τύπου που έδωσαν χθες κοινοτικοί αξιωματούχοι με αφορμή τη δημοσίευση της έκθεσης της τρόικας για το δεύτερο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας και της τριμηνιαίας έκθεσης από την Ομάδα Δράσης. Στη συνέντευξη, που άρχισε με την κυνική διαπίστωση ότι στον τομέα της δημοσιονομικής πολιτικής το μεγαλύτερο βάρος των μέτρων έπεσε πάλι σε συντάξεις και μισθούς, αναγνωρίστηκε ότι η τρόικα έπεσε λίγο-πολύ έξω στα εξής:
1. Δημοσιονομική πολιτική. Απόδειξη ότι ζητήθηκε και έγινε αποδεκτή από τους εταίρους μία διετής (2014-2016) επιμήκυνση για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Βέβαια, το έλλειμμα μειώθηκε σε σχέση με το 2009 (στοιχεία Παπακωνσταντίνου έναντι στοιχείων Παπαθανασίου). Επίσης, η ανάλυση της τρόικας τον Μάρτιο του 2010 για το δημόσιο χρέος αποδείχθηκε εκτός πραγματικότητος.
2. Επιδείνωση ύφεσης. Οι προβλέψεις της τρόικας του Μαΐου 2010 για υποχώρηση σταδιακά της ύφεσης δεν επιβεβαιώθηκαν και συνέβη το αντίθετο. Βέβαια, έπαιξε ρόλο και η ύφεση στην ευρωζώνη και το πολιτικό περιβάλλον. Αλλά, «κανείς δεν περίμενε» την επιδείνωση αυτή.
3. Καλπάζουσα ανεργία, ιδίως των νέων. «Πρέπει να δώσουμε έμφαση στις ενεργές πολιτικές απασχόλησης και να ενθαρρύνουμε την κυβέρνηση να κάνει φορολογική πολιτική ευνοΐκή στην αγορά εργασίας»… Αναγνωρίζεται η έλλειψη απορροφητικότητας κονδυλίων από το Κοινωνικό Ταμείο (5 μονάδες κάτω από τον μέσο όρο στην Ε.Ε.) σε μία χώρα που η ανεργία προσεγγίζει το 30 %. Το πρόβλημα αποδίδεται στην έλλειψη προγραμματισμού από ελληνικής πλευράς…
4. Σημαντική πτώση των τραπεζικών καταθέσεων και αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
5. Πορεία των ιδιωτικοποιήσεων. Σκέτη αποτυχία, η οποία οφείλεται κυρίως σε πολιτικούς λόγους. Βέβαια, το 2013 αναμένονται θετικές εξελίξεις και η σημερινή κυβέρνηση «έκανε πολλά» για την αλλαγή του κλίματος στον τομέα αυτόν.
Η αρνητική εξέλιξη των τομέων αυτών και οι λανθασμένες εκτιμήσεις της τρόικας οφείλονται στις πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές και στις «πολιτικές αντιστάσεις». Επίσης, δόθηκε έμφαση στον σημαντικό ρόλο που παίζουν τα «οργανωμένα συμφέροντα» και οι «ομάδες πίεσης» που ακόμη υπερισχύουν.
Από την άλλη πλευρά, εκτιμάται από τους κοινοτικούς ότι επιτεύχθηκε μικρή ή μεγάλη πρόοδος στα εξής:
- Διαρθρωτικές αλλαγές. Οι κοινοτικοί θεωρούν επιτυχημένες τις αλλαγές στον τομέα της υγείας, την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων. Επίσης, χαιρετίζουν την αναμόρφωση της αγοράς εργασίας, «μια φιλελευθεροποίηση που βοηθά την ευελιξία» και συνεπώς πρέπει να διευρυνθεί ακόμη περισσότερο…
- Αλλαγές στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών. Απόδειξη ότι η Ελλάδα κέρδισε 10 θέσεις στον τελευταίο κατάλογο που δημοσίευσε η Παγκόσμια Τράπεζα. «Πολλά, όμως, απομένουν να γίνουν» στον τομέα αυτόν.
- Πτώση του κόστους μονάδας εργασίας. Οι κοινοτικοί θεωρούν θετική εξέλιξη τη μείωση των μισθών στην Ελλάδα…
- Ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, που θα δώσει ανάσες στον τομέα της ρευστότητας.
Φυσικά, οι κοινοτικοί αξιωματούχοι φρόντισαν να αναφερθούν στα μέτρα που αποφασίστηκαν κατά τις τελευταίες συνόδους της ευρωζώνης. Λήψη πρόσθετων μέτρων; «Θα πάρουμε και άλλα μέτρα αν υπάρξει κενό… Δεν ξέρουμε ακόμη… Θα δούμε τότε, όχι τώρα». Και περιμένουν πολλά από τη φορολογική μεταρρύθμιση, ιδίως στον δεύτερο γύρο (Μάρτιος 2013).
