Του Γιώργου Σταματόπουλου
Ούτε μεγαλώνουν (άντε να ξεμπερδέψει κανείς μ' αυτή την έννοια) ούτε ωριμάζουν οι άνθρωποι, ο οργανισμός μόνο εκφυλίζεται, τα κύτταρα, τα οστά και λοιπές ανθρώπινες ιατρικές έννοιες (λίπη-νερά, εκκρίματα, περιττώματα) οιονεί οχληρές. Βλέπεις δ.χ. κάποιον παλιό συμμαθητή που είχες να δεις σαράντα χρόνια. Ε, τίποτε δεν έχει αλλάξει μέσα του όταν ακούς τα πρώτα λόγια. Το ίδιο συμβαίνει και σ' αυτόν· νιώθει ότι και σε σένα δεν έχει αλλάξει κάτι. Ούτε καν η μέγιστη στιγμή της απόφασης: με ποιους θα πας, υπονοείται εδώ, με τους δήθεν ή με τους σοβαρούς; Οι μεν πρώτοι επιβιώνουν άνετα, αδιαφορώντας αν χάνουν τη συνείδηση της ισηγορίας, οι δε δεύτεροι υφίστανται τη χλεύη των γελοίων, που όμως κατακτάνε θέσεις και αξιώματα (στη δουλειά, την κοινότητα, τον δήμο, το κράτος).
Τι ταύτα προς δημοσιογραφίαν; Τι δουλειά έχουν δηλαδή οι αράδες τούτες με τον σκοπό της επικοινωνίας; Εχουν και παραέχουν. Αντιμετωπίζεις κάποιον που κουβαλά πέντε, έξι, εφτά δεκαετίες και βλέπεις να φέρεται σαν παιδί· αλλά δεν είναι έτσι· είναι παιδί, παρά το δεκαετιών ταξίδι του. Ψεύδεται, ενώ καταλαβαίνει ότι το καταλαβαίνεις, θυμώνει, καγχάζει, φρίττει, βοά, σειέται και λυγιέται. Πουθενά η σοβαρότητα. Και λες: έτσι είμαστε όλοι, ό,τι μάθαμε μάθαμε εκεί στα γυμνασιακά χρόνια· ό,τι γίναμε γίναμε. Ολα τα άλλα είναι εξουσία.
Δεν αντέχεται ενίοτε η τόση μικρότητα, η τόση μετριότητα, η τόση παιδικότητά μας. Ευτυχώς να λέμε που δεν δίνουμε ποτέ προσοχή, ειδάλλως θα γελούσαμε ή θα κλαίγαμε νυχθημερόν. Μας σώζουν τα προσωπεία, το αλάτι της ελλιπούς γνώσης (εντάξει, δεν αποχτιέται η πλήρης γνώση, αλλά πρέπει να αποφασίσουμε ότι το γνωρίζουμε…). Είναι εκπληκτικό πόσο ίδιοι παραμένουμε, με αυτό που διαμορφώσαμε στη σχολική ηλικία, και ακόμη πιο συγκλονιστικό είναι ότι η ζωή δεν μας δίδαξε τίποτε και ας λένε άλλα οι ηθικοπλάστες, οι δάσκαλοι, οι εξουσιαστές· και αυτοί παιδιά είναι, αλλά με σκήπτρα στα χέρια· σκήπτρα που καλύπτουν την παιδικότητά τους και δέρνουν εμάς τους υπόλοιπους ανελέητα· διότι τι να καταλάβει ένα παιδί από ελευθερία και δικαιοσύνη; Νομίζει ότι το σκήπτρο παιχνίδι είναι, κι ας προκαλεί πόνο.
Σαφώς περί πολιτικών ο λόγος. Δεν υπάρχουν ώριμοι, σοβαροί πολιτικοί· μερικά παιδιά είναι που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο (απεχθή, πάντα) απόχτησαν εξουσία· κακομαθημένα, συμπλεγματικά παλιόπαιδα. Εντάξει, έχει ψωμί η ταύτιση νέων-γέρων, διότι άλλο νιάτα κι άλλο γηρατειά. Αμ δε. Η εξορία των παθών είναι (εντάξει υπερβολή…) που κάνει τους γέροντες να αυτοαποκαλούνται έτσι. Εδώ που τα λέμε, ποιος να αντέξει τα πάθη και τη θηριώδη βία τους; Κάτι είχαν αντιληφθεί για την καταστροφικότητά τους ο Πλάτων, ο Ζήνων ο Κιτιεύς και οι δυτικόφρονες στοχαστές… Και εμείς, σχεδόν άπαντες. Σε καλό μας…