Ιωάννινα
Το τέλος της χρονιάς βρίσκει την «Οαση» στο δρόμο για την επιστροφή. Το κτίριο του Αρη Κωνσταντινίδη, στο κέντρο των Ιωαννίνων, χάσκει σήμερα σαν μια μαύρη τρύπα, μετά την ερήμωση που άφησε πίσω της η πολύχρονη «αξιοποίησή» του από τον ιδιωτικό τομέα και η αδιαφορία των τοπικών αρχών.
Με απόφαση που υπέγραψε ο περιφερειάρχης Ηπείρου, η αποκατάσταση του κτιρίου και του περιβάλλοντος χώρου εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό 2 εκατ. ευρώ και αναμένεται να δημοπρατηθεί στις αρχές του 2013, για να επιστρέψει το 2014 ως καφενείο και εστιατόριο ακριβώς όπως το είχε σχεδιάσει ο μεγάλος Ελληνας αρχιτέκτονας.
Προηγήθηκε η σύνταξη της μελέτης από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου Ιωαννιτών πάνω στα αρχικά σχέδια του δημιουργού της και η έγκριση της μελέτης από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.
Σταθμό για τη διάσωση της «Οασης» αποτέλεσε η απόφαση χαρακτηρισμού της ως μνημείου από το υπουργείο Πολιτισμού επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου, στις 24 Οκτωβρίου 2003, μετά από εισήγηση της τοπικής 6ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων και του Κεντρικού Συμβουλίου. Και ήταν σταθμός αφενός γιατί απέτρεψε σχέδια για αλλαγή της φυσιογνωμίας της, αφετέρου γιατί ξεκαθάρισε τη σημασία του κτιρίου για την αρχιτεκτονική ιστορία και τη θέση του στα σύγχρονα Γιάννενα.
Επικέντρωνε τότε η απόφαση σε τρία σημεία, τα οποία και σήμερα συνεχίζουν να αποτελούν ζητούμενα. Η Οαση «αποτελεί αξιόλογο δείγμα κτιρίου της δεκαετίας 1960–1970, με ιδιαίτερα αξιόλογα αρχιτεκτονικά και τεχνικά στοιχεία στις όψεις και στη δομή του, που χαρακτηρίζεται από τη «δωρικότητα» των μορφών και τη λειτουργικότητα των χώρων».
Στην «Οαση» αναγνωρίζεται ακόμα η ουσία του αρχιτεκτονικού έργου του Κωνσταντινίδη, «η αρμονική σύζευξη της λιτότητας των μορφών με τη χρηστικότητα των χώρων», ενώ αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τους κατοίκους από το 1971, οπότε και πρωτολειτούργησε ως καφενείο και αργότερα ως καφετέρια και εστιατόριο.
Η αποφασιστικότητα πολλών κινήσεων πολιτών να τη διατηρήσουν τα τελευταία χρόνια και οι πρωτοβουλίες του Παραρτήματος Ηπείρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου αλλά και του Πανελλήνιου Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ) κράτησαν ζωντανό το ενδιαφέρον για την «Οαση» και έδωσαν τη δυνατότητα στη σημερινή δημοτική αρχή, που πίστεψε εξ αρχής στο έργο αποκατάστασης, να προχωρήσει φέτος στη μελέτη ανάδειξης και να εξασφαλίσει και τη χρηματοδότηση.
Να σημειωθεί, τέλος, ότι η «Οαση» βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το άλλο έργο του Κωνσταντινίδη, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων. Δημιουργούν έτσι στο κέντρο της πόλης ένα πρωτότυπο σύνολο μοντέρνας αρχιτεκτονικής, με αξία χρήσης τόσο για τον κάτοικο της πόλης όσο και για τον επισκέπτη που θα ήθελε να δει τα σύγχρονα Γιάννενα και πέρα από τα «γρόσια και τα γράμματα» του παρελθόντος. Για όσους ψάχνουν σήμερα «βιώσιμες» προτάσεις ανάπτυξης, να μια καλή για τον συνδυασμό πολιτισμικής και τουριστικής εμπειρίας.
Φιλήμων Καραμήτσος
