TΡΙΤΗ ΜΑΤΙΑ Tου Γιώργου Σταματόπουλου
Κατοικούν στα σπλάχνα οι γιορτές, φαίνεται να 'ναι όμως προϊόν ομόφωνης απόφασης της κοινότητας να πάψουν οι έριδες για λίγο, να ομοθυμήσουμε στην απαραίτητη σχόλη, να στρέψουμε τα νώτα μας στη βαρύθυμη καθημερινότητα, να ψάξουμε τις πρωταρχές της γιορτής, τη λυτρωτική υποδομή τους.
Γενναία απόφαση, διακηρύσσουσα το άγνωστον και θηριώδες του πλαγκτού μας, ότι πρέπει, διάβολε, να ομονοήσουμε επιτέλους, να ξεχάσουμε ό,τι μας βασανίζει. Αλλά αυτό βολεύει την εξουσία και όχι την κοινωνία, διαιωνίζεται δηλαδή με χρυσωμένα χάπια η σχέση εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου.
Τους πλείστους μάς εγκλωβίζει η καθημερινότητα, η ανάγκη, η επιβίωση. Με τι κουράγιο να ανταλλάξουμε ευχές; Και όμως το κάνουμε, υπακούοντας πιθανώς σε ομόφωνες και ομόθυμες αποφάσεις.
Τούτες τις μέρες αχνοφαίνεται μια διάθεση ανιδιοτελούς προσφοράς' δώρα και αντίδωρα εξακολουθούν να κοσμούν την αγριότητα των καθημερινών συγκρούσεων. Φτωχοί και πλούσιοι επινεύουν σε τούτη την απελπισμένη προσπάθεια να μην πάψουμε να υπάρχουμε ως κοινότητα, ως ανθρωπότητα.
Ουδέποτε θα πάψει η κυριαρχία των εορτών, η επικράτειά τους στα ημερολόγια. Πάντοτε θα σημειώνονται οι αργίες και οι εορτές του καινούργιου χρόνου. Δεν είναι ραθυμία, αυτή η σημείωση, μήτε βόλεμα, ευκαιρία δηλαδή για ξεκούραση ή ταξίδια διακοπών. Είναι η προσμονή της ελάχιστης ειρήνης που διεκδικεί το κάθε ανθρώπινο πλάσμα, η λαχτάρα του να ενδυθεί κάτι λιγότερο απαλλοτριωτικό, πιο απελευθερωτικό, λιγότερο αγωνιώδες.
Ολα αυτά (προσμονή, λαχτάρα, απελευθέρωση) θα μπορούσαν να ενταχθούν στις προγραμματικές διακηρύξεις ενός πολιτικού κόμματος, μιας φιλόδοξης πολιτικής του ανθρώπου για τον άνθρωπο. Θα μπορούσε δηλαδή το ειρηνικό και ανιδιοτελές πνεύμα των εορτών να εισχωρήσει στην κάθε μέρα του πολιτικού προσωπικού, ειδικά η έννοια του δώρου, μια έννοια που ξεχωρίζει το είδος μας ως ελλόγων και ενθύμων όντων.
Οπως, όμως, όλοι γνωρίζουμε το κράτος είναι απρόσωπο και ας στελεχώνεται από ανθρώπινα όντα. Κορμός του είναι οι νόμοι, που είναι προϊόν δύναμης και όχι διαλόγου. Η δύναμη γίνεται εξουσία, η εξουσία γίνεται αφροδισιακό και πάει λέγοντας…
Ο έρωτας δηλαδή καταντάει βιασμός, εξευτελισμός και εκφυλισμός του σώματος και του πνεύματος.
Ιδού οι γιορτές, τιτρώσκουν την κρούστα της δομής της εξουσίας αλαφιάζοντας τους υπηρέτες της, αλλά και όλους εμάς που εξακολουθούμε να εορτάζομε τον βιασμό μας (!), τη ραθυμία μας, τον ωχαδερφισμό μας, προσπαθώντας, μόνο, να ξεχάσουμε.
Τι είναι λοιπόν οι γιορτές; Είναι αντίσταση στην εξουσία ή αποδοχή της ύπαρξής της; Αντίσταση είναι, ευτυχώς, και ας νομίζουμε ότι παίζουμε δικό της παιχνίδι. Δικό μας είναι το παιχνίδι, της κοινότητας, της κοινωνίας, του πάσχοντος ανθρώπου.
Ολοι λίγο ώς πολύ γνωρίζουμε ότι χωρίς τις γιορτές θα ήμασταν μνησίκακοι και δολοφόνοι. Οι εορταστικές ημέρες μάς δείχνουν τον δρόμο της συνύπαρξης, της αλληλεγγύης, της ανιδιοτέλειας' ελαφρύνουν νου και ψυχή από το βάρος της ανάγκης, τιθασεύουν την αγωνία του άγνωστου, δείχνουν όμως και τον δρόμο της αντίστασης (ομονοώντας μπορούμε να πετύχουμε την εξορία της εξουσίας' τι την χρειαζόμαστε;
Τι χρείαν έχομεν όλων εκείνων στους οποίους εκχωρούμε τα δικαιώματα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής μας;).
Αρα οι γιορτές περικλείουν καθαρά πολιτικό νόημα. Εμείς (η κοινωνία) και αυτοί (η εξουσία). Τι βρίσκεται ανάμεσα;
