Του Τάσου Παππά
Δεν μπορούμε να ξέρουμε πότε (και αν) θα καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα η έρευνα των αρχαιολόγων για τον τάφο της Αμφίπολης, αυτό όμως που διαπιστώνουμε, για ακόμη μία φορά, είναι ότι η δημόσια συζήτηση διολισθαίνει προς τη γελοιότητα όταν τον τόνο δίνουν άσχετοι και ιδιοτελείς και επίσης όταν οι ειδικοί επιτρέπουν για διάφορους λόγους να δημιουργηθεί κλίμα σύγχυσης. Η υπόθεση της Αμφίπολης πήρε διαστάσεις από τη στιγμή που επισκέφθηκε την περιοχή ένα ηλιόλουστο πρωινό ο Αντώνης Σαμαράς επικεφαλής κουστωδίας. Αυτομάτως ξεκίνησε η φιλολογία για το ποιος μπορεί να είναι ο νεκρός. Ολα συνηγορούσαν υπέρ της εκδοχής ότι πρόκειται για την τελευταία κατοικία κάποιου επιφανούς από τη μακεδονική δυναστεία, διαφορετικά δεν θα υπήρχε λόγος να γίνει τέτοια κινητοποίηση και να επιστρατευθεί κοτζάμ πρωθυπουργός.
Εκτός όμως από την παρουσία του Αντ. Σαμαρά, είχαμε τις αινιγματικές δηλώσεις του υπουργού Πολιτισμού, που άφηναν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, την επίσκεψη της κ. Περιστέρη νύχτα στο Μαξίμου, τον διορισμό εκπροσώπου Τύπου του τάφου και τις εμπιστευτικές πληροφορίες από κυβερνητικούς αξιωματούχους ότι κάτι πολύ σημαντικό θα φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Αναπόφευκτη ήταν η εμπλοκή των μέσων ενημέρωσης. Για κάποια απ’ αυτά, που διαπρέπουν στο άθλημα της υπερβολής, το θέμα ήταν βούτυρο στο ψωμί τους. Ειπώθηκαν και γράφτηκαν φοβερά πράγματα, που έπρεπε να διαθέτεις πριαπική φαντασία για να τα παρακολουθήσεις. Στην παγίδα έπεσαν (άθελά τους ή εσκεμμένα) και κάποια ΜΜΕ που αυτοπροσδιορίζονται ως σοβαρά και έγκυρα. Για παράδειγμα: Το ερωτηματικό δίπλα στην πρόβλεψη -πρωτοσέλιδα και σε περίοπτη θέση- ότι ο τάφος μπορεί να είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου μπήκε για να κρατηθούν τα προσχήματα, ωστόσο η παρουσίαση του θέματος σιγοντάριζε την κυβερνητική προπαγάνδα.
Από κοντά και ορισμένοι σεσημασμένοι παράγοντες του δημόσιου βίου που δεν είχαν μεν τη στόφα του ειδικού, ήταν όμως, υπό μία άλλη έννοια, σχετικοί με το αντικείμενο. Μιλάμε για ιστορικούς και ιεράρχες με πλάκα τα γαλόνια από τις νικηφόρες μάχες του έθνους κατά των «γυφτοσκοπιανών» την περίοδο του Μακεδονικού. Οποιος επιχειρούσε να χαλάσει το ειδυλλιακό κλίμα των μεγάλων προσδοκιών, καταθέτοντας αμφιβολίες, χλευαζόταν. Αρχαιολόγοι που τόλμησαν να αμφισβητήσουν τα όσα τερατώδη διακινούνταν από επίσημα και ανεπίσημα χείλη κατηγορήθηκαν για μιζέρια και προσωπική πικρία επειδή δεν ήταν αυτοί πρωταγωνιστές στην ανακάλυψη, ενώ δεν έλειψαν και οι δημοφιλείς στον ελλαδικό χώρο θεωρίες συνωμοσίας. Επιστήμονας με διαφορετική γνώμη από την κυρίαρχη λοιδορήθηκε ως πράκτορας της FYROM επειδή στο παρελθόν είχε συνεργαστεί με συνάδελφό της που κατάγεται από τα Σκόπια.
Για την κυβέρνηση η Αμφίπολη ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία. Με χαμηλές επιδόσεις στους άλλους τομείς, συνεχώς στη γωνία απολογούμενη για την οικονομική καχεξία, ευάλωτη στις αιτιάσεις για εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στους δανειστές, πίστεψε ότι θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί το γεγονός για να αλλάξει την ατζέντα, προσφέροντας θέαμα σ’ έναν λαό που μπορεί να γκρινιάζει για τη βάρβαρη καθημερινότητά του και να βρίζει τα κόμματα που είναι στην εξουσία, όταν όμως πρόκειται για τους ένδοξους προγόνους του, τα ξεχνάει όλα και ίσως τα ξαναψηφίσει επειδή φροντίζουν για το μεγαλείο της πατρίδας. Με δάνεια από το παρελθόν· αλλά, τι να γίνει, στην αναβροχιά καλό και το χαλάζι.
Πιθανότατα στα μυαλά ορισμένων συμβούλων του πρωθυπουργού να γεννήθηκε η φαεινή ιδέα ότι όπως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής συνέδεσε τ’ όνομά του με τη Βεργίνα και τον Φίλιππο Β’, να συνδέσει και ο Αντ. Σαμαράς το δικό του με την Αμφίπολη και τον Μέγα Αλέξανδρο. Αλλωστε το δικαιούνταν, αφού, όπως μας έλεγαν, η σχέση του Σαμαρά με τη Μακεδονία είναι πολύ στενή από την περίοδο που ήταν υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη και είχε αντισταθεί λόγω και έργω στα ύπουλα σχέδια των Ευρωπαίων που δεν ήθελαν να παραδεχτούν ότι η Μακεδονία είναι μία και μόνο ελληνική!
Τα φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης ανέθεσαν την κάλυψη του θέματος στους πολιτικούς συντάκτες. Ηταν επόμενο. Ετσι είδαμε επιθετικά δημοσιεύματα κατά του Αλέξη Τσίπρα επειδή δεν επισκέπτεται ως όφειλε την Αμφίπολη, όπως και την εκπληκτικής σύλληψης διαρροή από το Μαξίμου, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα τα βρει σκούρα αν η κυβέρνηση αποφασίσει να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο: «Αλέξανδρος εναντίον Αλέξη»!
Να οπλιστούμε πάντως με υπομονή. Οι δοκησίσοφοι της κυβέρνησης σίγουρα θα σκαρφιστούν κάποιο Plan B. Ισως επαναφέρουν στην κυκλοφορία το περίφημο ερώτημα για τον βασιλιά Αλέξανδρο. Το θέμα είναι σε εκκρεμότητα. Ιδού η απόδειξη: «Ναύτη – καλεναύτη· ζη ο βασιλιάς Αλέξανδρος; Ζη και βασιλεύει· απάντησα ευθύς. Ζη και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει. Και άξαφνα στον ολοπόρφυρον αέρα χύθηκε τραγούδι πολεμικό, λες και γύριζε τώρα ο Μακεδονικός στρατός από τις χώρες του Γάγγη και του Ευφράτη» («Η Γοργόνα» του Ανδρέα Καρκαβίτσα).
