Η συριακή τραγωδία συνεχίζεται αμείωτη, έστω κι αν για την ώρα έχει αποφευχθεί μια άμεση αμερικανική στρατιωτική παρέμβαση. Οι διπλωματικές διαβουλεύσεις και οι παρασκηνιακές ζυμώσεις, που γίνονται με γνώμονα τα συμφέροντα των μεγάλων, βέβαια, και όχι το ενδιαφέρον για τα δεινά που υφίστανται οι κάτοικοι αυτής της χώρας, δεν επηρεάζουν την κατάσταση στην ίδια τη Συρία, όπου ο εμφύλιος μαίνεται, ενώ οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και οι σφαγές και από τις δύο πλευρές οδηγούν καθημερινά χιλιάδες ανθρώπους να γίνονται πρόσφυγες στον τόπο τους ή σε γειτονικές χώρες.
Η συζήτηση για την ανάγκη ή για τις δικαιολογίες ενός «τιμωρητικού» πλήγματος από τις ΗΠΑ κατά του καθεστώτος Ασαντ έδωσε την ευκαιρία να εκφραστούν ξανά οι γνωστές απλοϊκές και «οπαδικές» απόψεις όσων συντάσσονται εύκολα και άκριτα με τη μία ή την άλλη πλευρά, οι οποίες αντιπαρατίθενται άμεσα σε αυτή τη σύγκρουση.
Αυτή η μανιχαϊκή αντίληψη που χωρίζει τον κόσμο σε «καλούς» και «κακούς» είναι βολική ίσως, αλλά δεν ανταποκρίνεται στη σύγχρονη περίπλοκη διεθνή πραγματικότητα, ιδιαίτερα στην ακόμη πιο πολύπλοκη Μέση Ανατολή. Οι άνθρωποι που εμφορούνται όμως από τα ιδανικά και τις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης δεν παγιδεύονται σε ψευτοδιλήμματα.
Οσοι εναντιώνονται κατηγορηματικά στις διακηρυγμένες προθέσεις των ΗΠΑ να επέμβουν στρατιωτικά -κι εμείς είμαστε ανάμεσά τους- δεν υποστηρίζουν με κανέναν τρόπο μια στυγνή δικτατορία, όπως είναι το καθεστώς της οικογένειας Ασαντ, που έχει διαπράξει φριχτά εγκλήματα και διατηρεί στις φυλακές εδώ και δεκαετίες χιλιάδες δημοκράτες, κομμουνιστές ή ισλαμιστές μόνο και μόνο για τα φρονήματά τους.
Μπορεί να είναι δύσκολη αυτή η στάση, να απαιτεί σφαιρική, προσεκτική εκτίμηση των δεδομένων, να μην προσχωρεί σε έναν χυδαίο και απολιτικό αντιαμερικανισμό ή αντιδυτικισμό, αλλά είναι η στάση όσων δεν υποτάσσονται σε δογματικές και υπεραπλουστευτικές προσεγγίσεις. Με την ίδια λογική, πριν από μερικά χρόνια, όσοι ήταν αντίθετοι στην εθνοκάθαρση στη Βοσνία ή στους βομβαρδισμούς στη Σερβία ή ακόμη στην εισβολή στο Ιράκ, γιατί τηρούσαν θέσεις αρχών και ανθρωπισμού και γιατί πίστευαν στην ανάγκη εφαρμογής του διεθνούς δικαίου και σεβασμού των δικαιωμάτων των ανθρώπων και των λαών, δεν ταυτίζονταν ούτε υποστήριζαν τις εγκληματικές συμμορίες των Μιλόσεβιτς – Κάρατζιτς – Μλάντις και των Κροατών ομοίων τους που έσφαξαν χιλιάδες συμπολίτες τους. Ούτε, βέβαια, και το καθεστώς του Σαντάμ Χουσέιν που δεν δίστασε να εξοντώσει με χημικά χιλιάδες Κούρδους, ενώ αφάνιζε συστηματικά και για πολλά χρόνια κάθε αντίθετη φωνή στο εσωτερικό της χώρας.
Δεν μας πείθουν ούτε οι «πανηγυρικοί» του Αμερικανού προέδρου για την προστασία της ανθρωπότητας, ούτε η υποκριτική επίκληση του διεθνούς δικαίου και του ΟΗΕ από τον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος δεν δίστασε να ισοπεδώσει το Γκρόζνι και να εισβάλει στη Γεωργία πριν από λίγα χρόνια, ξεχνώντας όλα αυτά που επικαλείται τώρα.
Ζούμε σε μια εποχή ανακατατάξεων σε πλανητική κλίμακα, στη γειτονιά μας συμβαίνουν εκρηκτικές εξελίξεις που μπορεί να αναδιατάξουν μεταπολεμικές ισορροπίες. Συνειδητοποιούμε με θλίψη την τραγική απουσία μιας ενωμένης Ευρώπης, που θα μπορούσε να παίξει ουσιαστικό ρόλο στη διαφύλαξη της ειρήνης, αλλά και την ανυπαρξία μιας συγκροτημένης, ανεξάρτητης ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Κρατάμε όμως τις αξίες μας ως πυξίδα στους δύσκολους καιρούς, γιατί οι αντιπαρατιθέμενοι στη σύγκρουση αυτή, όπως θα έλεγε και ο μεγάλος Αλεξανδρινός ποιητής, «Βλάπτουν… την Συρία το ίδιο»…
