Του Χάρη Καστανίδη*
Τις μέρες αυτές κυριαρχούν οι εντυπώσεις από την ποινική δίωξη της Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής οργάνωσης. Μέσα από τον καταιγισμό των εικόνων αναδύεται κυρίαρχος ένας δημόσιος πολιτικός λόγος που αρκείται στην ικανοποίηση ότι το φασιστικό φαινόμενο αντιμετωπίζεται με την εφαρμογή του νόμου. Αποσιωπάται, σκοπίμως, η απλή αρχή ότι η καταπολέμηση του φασισμού συνδέεται απολύτως με την καταπολέμηση των αιτίων που τον γεννούν.
Η Χρυσή Αυγή υπήρχε ως πολιτικός και οργανωτικός σχηματισμός και πριν από την οικονομική κρίση, αλλά είχε μηδενική, σχεδόν, επιρροή στο εκλογικό σώμα.Το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, η εφαρμογή βίαιων μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, που άλλαξαν δραματικά τη ζωή πολλών ανθρώπων, η ύφεση, η ανεργία, η διάλυση του κοινωνικού ιστού, ο φόβος και η ανασφάλεια για αυτό που θα ακολουθήσει και η ταπεινωτική συμπεριφορά των δανειστών είναι αυτά που έσπρωξαν στην άνοδο της Χρυσής Αυγής και στη βίαιη είσοδό της στο πολιτικό προσκήνιο. Οι κυβερνητικές πολιτικές δυνάμεις και τα συστημικά στηρίγματά τους αρέσκονται στην καθησυχαστική μονομέρεια της εφαρμογής του νόμου και ξεχνούν τους λόγους για την άνοδο του αποτρόπαιου φασιστικού φαινομένου στη χώρα μας, γιατί απλούστατα ούτε την ευθύνη τους θέλουν να αναγνωρίσουν ούτε, κυρίως, να αλλάξουν τις πολιτικές τους. Αλλά, αν δεν αλλάξουν καταστροφικές πολιτικές, που δημιουργούν συνθήκες κοινωνικού εκφασισμού, τότε δεν θα καταπολεμηθεί στη ρίζα του το ελληνικό φασιστικό φαινόμενο.
Ο κυρίαρχος πολιτικός λόγος, θέλοντας να συσκοτίσει τα πράγματα, διατυπώνει το «αθώο» και αφελές ερώτημα: Γιατί στις άλλες χώρες όπου εφαρμόζονται μνημόνια δεν ενισχύεται η Ακροδεξιά ή, αντιθέτως, γιατί ενισχύεται η Ακροδεξιά σε ευημερούσες χώρες; Η απάντηση είναι απλή και τόσο γνωστή στους κυβερνώντες όσο φανερή είναι και η δολιότητά τους να διαστρέφουν τα πράγματα για να μην αλλάξουν τις οδηγίες των δανειστών. Στις άλλες χώρες εφαρμόζονται πολύ πιο ήπια μνημόνια. Στην Πορτογαλία π.χ. εφαρμόζονται δημοσιονομικά μέτρα για δανεισμό 70 δισ. ευρώ, ενώ στην Ελλάδα εφαρμόζονται άγρια δημοσιονομικά μέτρα για 230 δισ. ευρώ δανεισμού και εκτεταμένης προσαρμογής. Εξάλλου, η άνοδος της Ακροδεξιάς σε ορισμένες ευημερούσες χώρες οφείλεται στο ίδιο ακριβώς συναίσθημα φόβου και ανασφάλειας που επικρατεί και εδώ, μόνο που εκεί ο φόβος και η ανασφάλεια παράγονται από διαφορετικό λόγο. Εκεί ο φόβος, η απόρριψη του «άλλου» και η εθνικιστική συστροφή τροφοδοτούνται από την ανυπαρξία της ευρωπαϊκής ενοποίησης με βάση την αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης και από την πρόσληψη της κοινοτικής γραφειοκρατίας ως κάτι ξένου προς τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών λαών και οικείου προς τη χρηματοπιστωτική ολιγαρχία.
Στη ρητορική πανουργία των κρατούντων πρέπει να αντιταχθεί η ιστορική εμπειρία και αλήθεια. Για να ξέρουμε και να δράσουμε όπως πρέπει. Η άνοδος του γερμανικού ναζισμού αντιστοιχεί στη χρεοκοπία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, απότοκη της ζοφερής οικονομικής κρίσης, της ανεργίας και της ταπείνωσης των Γερμανών. Η επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά αντιστοιχεί στη χρεοκοπία της Ελλάδας το 1932 και στην οξεία οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση που ακολούθησε. Συνεπώς, ο αγώνας κατά του νεοφασιστικού φαινομένου στην Ελλάδα δεν είναι μόνον ένας αγώνας με σημαία τον νόμο, είναι κυρίως αγώνας για την εφαρμογή ριζικά διαφορετικής πολιτικής, που οδηγεί στην έξοδο από την κρίση, χωρίς να στραγγαλίζεται η αξιοπρέπεια ενός ολόκληρου λαού. Είναι, επίσης, συνεχής ιδεολογικός αγώνας ενάντια στην ευκολία του ισοπεδωτικού λόγου, στη δυσμορφία του λαϊκισμού και στην έλλειψη ηθικής της ευθύνης.
………………………………………………………………….
* Πρώην υπουργός
